Ra mắt chương trình 'Blue Ocean - Blue Foods' - hành trình xây dựng bể chứa Carbon ngành thủy sản
Với mục tiêu giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu (BĐKH), giảm phát thải khí nhà kính, cải thiện môi trường biển và phát triển sinh kế cộng đồng, Trung tâm Hợp tác Quốc tế Nuôi trồng và Khai thác thủy sản bền vững (ICAFIS) (Hội Thủy sản Việt Nam) quyết định hợp tác với nhãn hàng JAPIFOODS nhằm thúc đẩy chương trình 'Blue Ocean - Blue Foods' hướng tới mục tiêu: nâng cao nhận thức cộng đồng ven biển về BĐKH, bảo vệ môi trường biển; thúc đẩy chương trình đồng hành doanh nghiệp trong bảo vệ môi trường…
Để phát động và lan tỏa ý nghĩa của chương trình “Blue Ocean - Blue Foods”, chiều ngày 6/7/2024, Trung tâm ICAFIS và nhãn hàng JAPIFOODS của Công ty CP WinEco Việt Nam đã tổ chức lễ ra mắt chương trình “Blue Ocean - Blue Foods” với sự tham dự của các đại biểu Cục Thủy sản, Cục Kiểm ngư, Hội Thủy sản Việt Nam, Trung tâm ICAFIS, Công ty CP WinEco Việt Nam...
Việt Nam là một trong sáu quốc gia trên thế giới chịu tác động nặng nề nhất của BĐKH. Theo kịch bản BĐKH của Việt Nam năm 2020, nếu mực nước biển dâng thêm 100 cm, khu vực Đồng bằng sông Cửu long có nguy cơ ngập khoảng 47% diện tích, khoảng 10% dân số tại khu vực ĐBSCL bị ảnh hưởng trực tiếp do mất đất. Khi mực nước biển dâng trung bình 57cm, sẽ có khoảng 8% diện tích rừng và thảm thực vật tự nhiên ở vùng ven biển có nguy cơ bị ngập. Diện tích rừng ngập mặn bị thu hẹp nghiêm trọng nhất ở các tỉnh Cà Mau, Bà Rịa - Vũng Tàu, Nam Định và TP Hồ Chí Minh. Bên cạnh đó, theo bản tin khí nhà kính thường niên lần thứ 19, Tổ chức Khí tượng thế giới của Liên Hợp quốc (VMO) cho biết mức độ phát thải của ba loại khí nhà kính (carbon dioxide, metan và oxide nito) đều đã phá vỡ kỷ lục vào năm 2022, trong đó nồng độ trung bình toàn cầu của loại khí nhà kính quan trọng nhất - carbon dioxide (CO2) - cao hơn 50% so với thời kỳ tiền công nghiệp, đánh dấu lần đầu tiên. Năm 2022, Việt Nam phát thải 344 triệu tấn CO2/năm, xếp thứ 17 trên toàn cầu.
Sự phát triển nhanh của đô thị và kinh tế - xã hội cộng hưởng với tác động của nóng lên toàn cầu, làm gia tăng nhanh hơn các hiện tượng cực đoan, cũng như rủi ro khí hậu ở các địa phương ven biển. Vì vậy, nhằm giảm thiểu tác động của BĐKH, cần có sự tăng cường liên kết và tham gia của các bên liên quan trong hỗ trợ cộng đồng ven biển.
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học Việt Nam có hơn 887 loài rong biển, trong đó có 90 loài có giá trị kinh tế. Đến năm 2023, diện tích trồng rong biển sẽ đạt khoảng 16.500 ha, với sản lượng 150.000 tấn rong tươi. Nghề nuôi rong biển và hàu đang phát triển như một ngành kinh doanh sinh lời ở các tỉnh ven biển - được nuôi để làm thực phẩm, chế biến thực phẩm, mỹ phẩm và thuốc. Sinh kế của người dân sống ở các vùng ven biển này phụ thuộc vào chất lượng nước và môi trường sống trong các hệ sinh thái biển phong phú này. Rong biển là nguyên liệu xanh, có thể hấp thụ carbon từ khí quyển và trung hòa axit đại dương, đang được kỳ vọng trở thành giải pháp giúp làm sạch hành tinh. Rong biển có thể lưu trữ 1.500 tấn khí nhà kính trên mỗi km2, tốc độ phát triển của rong biển cao gấp 30-60 lần so với các loài thực vật trên đất liền, vì vậy có thể hấp thụ rất nhiều CO2, nó hấp thụ khí cacbonic nhiều gấp 2,4 lần so với cây cối trên đất liền. Ngoài ra, các chuỗi phân tử dài trong rong biển là rất lý tưởng để sản xuất các hợp chất thay thế nhựa và hiện nay một số loại nhựa sinh học đã có trên thị trường.
Rong biển và hàu có thể được trồng mà không cần đầu vào bên ngoài, loại bỏ các chất dinh dưỡng phú dưỡng khỏi nước và biến chúng thành protein, dầu, nguyên liệu hóa học xanh có giá trị và nhiều loại sản phẩm công nghiệp. Sản xuất hàng loạt rong biển và hàu làm thực phẩm cho người, thức ăn chăn nuôi và phụ gia, dược phẩm và y tế, phân bón và phụ gia thực phẩm có thể là một sự thay đổi mang tính biến đổi trong phương trình an toàn, an ninh lương thực toàn cầu.
Bên cạnh đó, tong biển dễ dàng canh tác xen ghép với các loại hình nuôi thủy sản khác trên biển như nuôi hàu, cá biển, tôm hùm và giúp tạo môi trường sinh thái cho các loài này phát triển ổn định.
Với mục tiêu giảm thiểu các tác động của BĐKH, giảm phát thải khí nhà kính, cải thiện môi trường biển và phát triển sinh kế cộng đồng. Trung tâm ICAFIS hợp tác với nhãn hàng JAPIFOODS thúc đẩy chương trình: “Blue Ocean - Blue Foods”. Chương trình hướng đến mục tiêu: nhằm thúc đẩy sự tham gia có trách nhiệm của các bên liên quan trong giảm thiểu các tác động của BĐKH, cải thiện môi trường biển và sinh kế cộng đồng. Nâng cao nhận thức cộng đồng ven biển về BĐKH và bảo vệ môi trường biển; thúc đẩy chương trình đồng hành doanh nghiệp trong bảo vệ môi trường biển “Blue Ocean”; thúc đẩy chuỗi kinh tế tuần hoàn, có trách nhiệm, giảm thiểu tác động của BĐKH vùng ven biển “Blue Foods” và thúc đẩy liên minh thực phẩm thủy sản có trách nhiệm “Blue Foods Alliance”
Ông Đinh Xuân Lập - Phó Giám đốc Trung tâm ICAFIS cho biết: Việt Nam là một trong những quốc gia chịu tác động nặng nề của BĐKH, ở đó cộng đồng ngư dân ven biển, đặc biệt là phụ nữ, trẻ em là những người dễ bị tổn thương nhất. Tuy nhiên chúng ta đang thiếu đi các nguồn lực tham gia cùng cộng đồng trong thích ứng cũng như giảm nhẹ BĐKH. Chính vì vậy chúng tôi phát động chương trình này với mong muốn tạo ra những giá trị thiết thực cho cộng đồng, xã hội và doanh nghiệp.
Về phía JAPIFOODS, Giám đốc Nguyễn Thị Sâm cũng chia sẻ: “Sản phẩm mà JAPIFOODS đang sản xuất và kinh doanh là những “món quà của biển” với nguyên liệu từ bàn tay nông dân khắp miền biển Việt Nam. Chương trình mà ICAFIS, Hội Thủy sản Việt Nam phát động là một chương trình hết sức ý nghĩa với môi trường - xã hội – cộng đồng và doanh nghiệp. Đồng hành với chương trình này, chúng tôi cam kết đóng góp 10% tổng doanh thu của JAPIFOODS cho chương trình và cam kết luôn kề vai, sát cánh cùng chương trình. Chúng tôi sẽ cùng ICAFIS cung cấp giống rong biển miễn phí cho cộng đồng ngư dân ven biển và thu mua sản phẩm rong biển cho sản phẩm của chúng tôi để tạo ra chuỗi kinh tế tuần hoàn toàn diện và có trách nhiệm”.
Nội dung của “Blue Ocean - Blue Foods” gồm:
1) Truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng về BĐKH và bảo vệ môi trường biển: phối hợp với các trường học ven biển triển khai chương trình “Đại sứ biển xanh - Blue Ocean Kid Hero”; phối hợp với các địa phương ven biển, Hội Thủy sản tỉnh, Hội Phụ nữ, Đoàn thanh niên, các trường ven biển triển khai chương trình “Làm sạch bờ biển – Clean Up Ocean”.
2) Gắn kết chương trình ESG doanh nghiệp trong bảo vệ môi trường biển “Blue Ocean”: huy động sự tham gia của các doanh nghiệp trong các chương trình truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng, chương trình làm sạch bờ biển, phát triển sinh kế vùng ven biển gắn với giảm thiểu tác động của BĐKH.
3) Thúc đẩy chuỗi kinh tế toàn hoàn, có trách nhiệm, giảm thiểu tác động của BĐKH vùng ven biển “Blue Foods”: huy động sự tham gia của doanh nghiệp trong chuỗi nuôi trồng thủy sản gắn với phát triển trồng rong biển tại Việt Nam.
4) Thúc đẩy liên minh thực phẩm thủy sản có trách nhiệm “Blue Foods Alliance”: thúc đẩy hình thành liên minh thực phẩm thủy sản có trách nhiệm “Blue Foods Alliance”.