Rà soát đơn giản hóa thủ tục, tạo thuận lợi hơn cho giải ngân vốn đầu tư công
Hiện, Bộ Tài chính đang khẩn trương rà soát, trình cơ quan thẩm quyền nhằm tháo gỡ khó khăn, đơn giản hóa thủ tục, tạo thuận lợi hơn cho việc triển khai thực tế.
Toàn cảnh sự kiện. Ảnh: MOF
Thông tin về tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, tại họp báo thường kỳ quý I/2025 của Bộ Tài chính tổ chức chiều 3/4, tại Hà Nội, ông Lê Tiến Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ Đầu tư, Bộ Tài chính cho biết, tính đến cuối quý I/2025, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công đạt 9,53% so với kế hoạch năm.
Ông Lê Tiến Dũng cho biết, có ba nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng chậm giải ngân. Trước hết là những hạn chế, tồn tại trong cơ chế, chính sách; đặc biệt là các quy định chưa phù hợp trong Luật Đầu tư công và Luật Ngân sách nhà nước. Hiện, Bộ Tài chính đang khẩn trương rà soát, trình cơ quan thẩm quyền nhằm tháo gỡ khó khăn, đơn giản hóa thủ tục, tạo thuận lợi hơn cho việc triển khai thực tế.
Bên cạnh đó, Bộ Tài chính có Nghị định số 99/2021/NĐ-CP của Chính phủ: Quy định về quản lý, thanh toán, quyết toán sử dụng vốn đầu tư công cũng đang được trình cấp có thẩm quyền để xây dựng, sửa đổi Nghị định này theo hướng đơn giản hóa thủ tục cũng như hồ sơ thanh toán để đảm bảo áp dụng tối đa chuyển từ “tiền kiểm” sang “hậu kiểm”.
Cùng với đó, nguyên nhân thứ hai xuất phát từ những vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện. Trong quá trình sắp xếp lại bộ máy, rà soát lại, có những dự án dù đã hoàn tất bước chuẩn bị nhưng kiểm tra lại phát hiện không còn hiệu quả, buộc phải dừng triển khai – điều này cũng ảnh hưởng đến kết quả giải ngân.
“Riêng đối với các địa phương, hiện nay, Chính phủ giao Bộ Tài chính trước ngày 15/4, có dự thảo hướng dẫn cụ thể các địa phương về thực hiện giải ngân vốn đầu tư công. Hiện, Bộ Tài chính cũng đang tích cực để xây dựng hướng dẫn này”, ông Lê Tiến Dũng cho hay.
Mặt khác, nguyên nhân thứ ba là do một số địa phương vẫn chưa phân bổ được nguồn thu ngân sách. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ triển khai các dự án sử dụng vốn đầu tư công, trong khi năm 2025 đặt ra yêu cầu đẩy mạnh đầu tư công để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.
Nhằm tháo gỡ khó khăn, Thủ tướng Chính phủ đã thành lập 7 Tổ công tác do 7 Phó Thủ tướng làm tổ trưởng, với nhiệm vụ trực tiếp làm việc với địa phương, bộ, ngành để giải quyết các vướng mắc phát sinh. Bộ Tài chính cũng sẽ tổng hợp các khó khăn, báo cáo đầy đủ tới các tổ công tác trong thời gian tới.
Làm rõ thêm vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh, nếu muốn đẩy nhanh hơn nữa tiến độ giải ngân, cần tiếp tục rà soát toàn diện từ Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách nhà nước cho đến cơ chế thanh toán, nhằm đảm bảo sự thông thoáng.
Bên cạnh đó, cần tăng cường phân cấp, phân quyền cho các cấp, đi kèm với cơ chế kiểm tra, giám sát chặt chẽ. Trong quá trình sắp xếp lại bộ máy, có những dự án dù đã hoàn tất bước chuẩn bị nhưng khi rà soát lại, phát hiện không còn hiệu quả, buộc phải dừng triển khai – điều này cũng ảnh hưởng đến kết quả giải ngân. Chính phủ luôn đặc biệt quan tâm đến vấn đề này và đang quyết liệt tháo gỡ khó khăn, bởi đầu tư công vẫn là một trong những trụ cột then chốt thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong năm 2025.
Theo Bộ Tài chính, tổng kế hoạch vốn đầu tư công giao năm 2025, bao gồm kế hoạch vốn năm 2025 Thủ tướng Chính phủ giao, kế hoạch vốn cân đối ngân sách địa phương giao tăng, kế hoạch các năm trước chuyển sang là 888.087,9 tỷ đồng.
Tính đến hết ngày 15/3/2025, tổng số vốn đã phân bổ là 814.623 tỷ đồng, đạt 98,63% kế hoạch vốn Thủ tướng giao. Nếu không tính số kế hoạch vốn cân đối ngân sách địa phương giao tăng, tổng số vốn đã phân bổ là 763.907,03 tỷ đồng, đạt 92,5% kế hoạch Thủ tướng giao. Theo đó, có 21 bộ, cơ quan trung ương và 35 địa phương chưa phân bổ hoặc phân bổ chưa hết kế hoạch được Thủ tướng giao, với tổng số vốn chưa phân bổ chi tiết là 62.015,2 tỷ đồng.
Ước giải ngân từ đầu năm đến ngày 31/3/2025 là 79.395,3 tỷ đồng, đạt 8,94% tổng kế hoạch (888.087 tỷ đồng). Trong đó, riêng giải ngân vốn kế hoạch năm 2025, ước giải ngân từ đầu năm đến ngày 31/3/2025 là 78.712 tỷ đồng, đạt 8,98% kế hoạch, đạt 9,53% kế hoạch Thủ tướng giao (cùng kỳ năm 2024 đạt lần lượt là 11,64% và 12,27%).
Bộ Tài chính nhận định, về giải ngân vốn kế hoạch năm 2025, kết quả trong 3 tháng năm 2025, 13 bộ, cơ quan trung ương và 36 địa phương có tỷ lệ ước giải ngân so với kế hoạch Thủ tướng giao đạt trên mức bình quân chung của cả nước. Một số địa phương có tỷ lệ giải ngân tốt (trên 20%) như: Phú Thọ 35,04%, Bắc Kạn 28,85%, Tuyên Quang, Hà Nam, Lào Cai, Hà Giang, Bình Định. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều bộ, cơ quan trung ương và địa phương chưa giải ngân hoặc giải ngân rất thấp...
