Rà soát, hoàn thiện chính sách hỗ trợ phát triển hợp tác xã

Cần thêm chính sách hỗ trợ tổ hợp tác kinh tế nông nghiệp

Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 16.6.2022 của Trung ương về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới (Nghị quyết số 20) nhấn mạnh quan điểm chỉ đạo: phát triển kinh tế tập thể cả về số lượng và chất lượng; có chính sách ưu tiên cho các tổ chức kinh tế tập thể trong lĩnh vực nông nghiệp, gắn hoạt động sản xuất kinh doanh với chuỗi giá trị sản phẩm, ứng dụng khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; ưu tiên phát triển các tổ chức kinh tế tập thể gắn với phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức.

Bám sát và thể chế hóa quan điểm này của Đảng, dự thảo Luật Hợp tác xã (sửa đổi) đã bổ sung một chương về chính sách của Nhà nước về phát triển các tổ chức kinh tế hợp tác. Trong đó, thể chế hóa 8 nhóm chính sách tại Nghị quyết số 20 gồm: hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực, thông tin, tư vấn; ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; xây dựng thương hiệu, xúc tiến thương mại và đầu tư; tín dụng, bảo hiểm; tiếp cận mặt bằng sản xuất, kinh doanh; ưu đãi thuế, phí và lệ phí; xây dựng kết cấu hạ tầng, trang thiết bị; hỗ trợ về kiểm toán; xây dựng Chương trình tổng thể hỗ trợ phát triển các tổ chức kinh tế hợp tác nhằm nâng cao hiệu quả, thống nhất các nội dung hỗ trợ, khắc phục tình trạng chính sách hỗ trợ hiện nay còn dàn trải, thiếu nguồn lực thực hiện.

Cho ý kiến về dự thảo Luật tại Phiên họp chuyên đề pháp luật tháng 9 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh yêu cầu phải thể chế hóa được đầy đủ, chính xác quan điểm chỉ đạo tại Nghị quyết số 20, trong đó, phải có cơ chế, chính sách khuyến khích hợp tác xã huy động nguồn lực đất đai từ các thành viên của tổ chức kinh tế hợp tác và thuận lợi cho việc tiếp cận đất đai. "Có lẽ cần phải có một quy định trong luật là chính quyền các cấp phải quan tâm bố trí để các hợp tác xã tiếp cận được đất đai”, Chủ tịch Quốc hội nói.

Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội cũng cho biết, hiện nay đã có quy định một hợp tác xã có thể vay 500 triệu đồng mà không cần tài sản thế chấp, nhưng trong thực tế thì “chưa ai đi vay được, cũng không ai cho vay cả”. Vì thế, cần tiếp tục nghiên cứu, cụ thể hóa các chính sách ưu tiên cho các tổ chức kinh tế tập thể trong lĩnh vực nông nghiệp.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho rằng, còn những vấn đề chưa rõ trong dự thảo Luật, nhất là các quy định liên quan đến chính sách hỗ trợ của Nhà nước.Trong đó, có tới 23 nội dung - chủ yếu là các chính sách hỗ trợ - trong dự thảo Luật giao Chính phủ quy định chi tiết. “Những chính sách này có những chính sách đã được triển khai ổn định rồi, đưa vào dự thảo Luật có được không? Hay để rộng đường cho Chính phủ xử lý tình huống khi tình hình phát triển nên mới phải giao cho Chính phủ quy định chi tiết 23 nội dung này?”. Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, cần tiếp tục nghiên cứu nhằm cụ thể hóa vào dự thảo Luật các nội dung về chính sách ứng dụng khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong tổ chức hoạt động hợp tác xã; đối chiếu với các Luật Doanh nghiệp, Luật Hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ…

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Hợp tác xã (sửa đổi) tại phiên họp chuyên đề pháp luật tháng 9

Làm rõ nguồn hình thành Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã

Dự thảo Luật bổ sung quy định về Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã (Điều 113). Theo đó, Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách hoặc tổ chức tài chính, hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận, bảo toàn và phát triển vốn, tự chủ về tài chính và tự chịu trách nhiệm trong huy động vốn và sử dụng vốn.

Thẩm tra nội dung này, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị cần làm rõ nguồn hình thành, cơ chế vận hành và cơ quan nào sẽ chịu trách nhiệm quản lý Quỹ hỗ trợ phát triển Hợp tác xã ở Trung ương và ở cấp tỉnh, nhằm bảo đảm phát huy tính tích cực của Quỹ Hỗ trợ phát triển Hợp tác xã trong việc hỗ trợ các hợp tác xã tiếp cận vốn, nhất là việc tiếp cận vốn để đầu tư phát triển khoa học công nghệ, đồng thời bảo đảm tính hiệu quả, công khai, minh bạch của Quỹ này theo đúng chủ trương tại Nghị quyết số 20. Ngoài ra, phải làm rõ vai trò và chức năng của Quỹ tránh chồng chéo, trùng lặp với vai trò và chức năng của Ngân hàng Hợp tác xã và Quỹ tín dụng nhân dân.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho rằng, mặc dù dự thảo Luật quy định Quỹ được huy động vốn từ các tổ chức, cá nhân trong nước theo quy định của pháp luật nhưng nguồn hình thành chưa rõ, trong khi giao quản lý từ Trung ương đến tỉnh. Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật, Quỹ này khi hình thành ra, nhất là ở cấp trung ương rồi cấp tỉnh thì không có nguồn hình thành vì ngân sách không cấp, các tổ chức đóng góp rất hiếm. Cùng quan điểm này, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cũng đề nghị, làm rõ nguồn hình thành, cơ chế vận hành và cơ quan chịu trách nhiệm quản lý Quỹ ở trung ương và ở cấp tỉnh.

Tiếp thu ý kiến của các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, để tiếp tục hoàn thiện dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ Tư tới, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường đã có văn bản số 1483/TB-TTKQH thông báo Kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự án Luật này, trong đó đề nghị Chính phủ nghiên cứu tiếp thu, tập trung làm rõ một số nội dung như: rà soát, hoàn thiện các quy định về huy động nguồn lực, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, quy định cụ thể các nguyên tắc, tiêu chí hỗ trợ, nguồn lực hỗ trợ bảo đảm trọng tâm, hiệu quả, khả thi.

Nhật An