Rụng tóc tuổi già và cách khắc phục

Rụng tóc là một phần tự nhiên của quá trình lão hóa, nhưng khi lượng tóc mất đi quá nhiều, nó có thể ảnh hưởng lớn đến tâm lý, sự tự tin và chất lượng sống của người cao tuổi. Vậy rụng tóc ở người già có gì khác biệt so với người trẻ? Nguyên nhân do đâu và có thể điều trị hay không?

Người cao tuổi thường gặp tình trạng tóc mỏng, thưa dần do quá trình lão hóa và thay đổi nội tiết. Ảnh minh họa

Vì sao người cao tuổi thường bị rụng tóc?

Khi tuổi tác tăng lên, nhiều cơ quan trong cơ thể bắt đầu hoạt động chậm lại, trong đó có các nang tóc – bộ phận chịu trách nhiệm cho việc sản xuất sợi tóc. Sự thoái hóa của nang tóc theo thời gian khiến tóc trở nên mảnh hơn, mọc chậm hơn và dễ gãy rụng hơn.

Bên cạnh quá trình lão hóa tự nhiên, một loạt các yếu tố khác cũng góp phần gây rụng tóc ở người cao tuổi, bao gồm:

Thay đổi nội tiết tố: Ở phụ nữ sau mãn kinh, lượng estrogen giảm mạnh, ảnh hưởng đến chu kỳ mọc tóc. Tương tự, nam giới lớn tuổi cũng có sự suy giảm testosterone, làm tăng nguy cơ hói đầu kiểu nam.
Yếu tố di truyền: Nhiều người bị hói đầu hoặc tóc thưa do di truyền từ cha mẹ, và biểu hiện rõ nhất khi tuổi đã cao.
Thiếu dinh dưỡng: Chế độ ăn uống không đầy đủ, hấp thu kém do tuổi tác hoặc bệnh lý đường tiêu hóa khiến cơ thể thiếu các vi chất quan trọng như sắt, kẽm, vitamin D, B12... dẫn đến tóc dễ rụng.
Bệnh lý mãn tính: Các bệnh thường gặp ở người già như tiểu đường, bệnh tuyến giáp, thiếu máu, lupus ban đỏ, suy thận... đều có thể ảnh hưởng đến quá trình mọc tóc.
Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc điều trị huyết áp, cholesterol, trầm cảm, ung thư... có thể gây rụng tóc như một tác dụng phụ.
Căng thẳng, lo âu, trầm cảm: Tình trạng này khá phổ biến ở người già và có thể tác động tiêu cực đến chu kỳ phát triển của tóc.

Biểu hiện rụng tóc ở người cao tuổi

Rụng tóc ở người cao tuổi có thể xuất hiện từ từ hoặc rõ ràng hơn tùy từng trường hợp. Một số biểu hiện thường gặp bao gồm:

Tóc thưa dần: Thường bắt đầu ở đỉnh đầu, vùng trước trán hoặc hai bên thái dương.
Tóc yếu, khô, dễ gãy: Sợi tóc trở nên mảnh hơn, mất độ bóng và dễ rụng khi chải đầu hoặc gội đầu.
Rụng tóc từng mảng: Đây có thể là dấu hiệu của rối loạn miễn dịch như bệnh rụng tóc từng vùng (alopecia areata).
Ngứa, đỏ, bong tróc da đầu: Cho thấy có thể có viêm da đầu, nấm da hoặc các bệnh lý da liễu khác.

Chẩn đoán rụng tóc như thế nào?

Để xác định chính xác nguyên nhân gây rụng tóc ở người cao tuổi, bác sĩ thường thực hiện một số bước như:

Hỏi bệnh chi tiết: Bao gồm thời điểm bắt đầu rụng tóc, diễn tiến, các yếu tố làm nặng, tiền sử gia đình, loại thuốc đang dùng và bệnh nền hiện tại.
Khám lâm sàng: Đánh giá mật độ tóc, vùng da đầu bị ảnh hưởng, dấu hiệu viêm hay nhiễm trùng.
Xét nghiệm máu: Đo nồng độ sắt, ferritin, hormon tuyến giáp, vitamin D, vitamin B12...
Sinh thiết da đầu (nếu cần): Giúp xác định nguyên nhân liên quan đến bệnh tự miễn hoặc bệnh lý da.

Điều trị rụng tóc ở người già

Rụng tóc ở người cao tuổi có thể được kiểm soát nếu xác định đúng nguyên nhân và điều trị phù hợp. Các phương pháp điều trị hiện nay bao gồm:

1. Thay đổi chế độ dinh dưỡng

Việc bổ sung đủ dưỡng chất là nền tảng trong điều trị rụng tóc. Người lớn tuổi nên ăn đủ đạm, rau xanh, các loại hạt, trứng, sữa, hải sản... Trong trường hợp thiếu sắt, kẽm hoặc vitamin, bác sĩ có thể kê toa bổ sung.

2. Ngưng hoặc điều chỉnh thuốc gây rụng tóc

Nếu rụng tóc do tác dụng phụ của thuốc, bác sĩ sẽ cân nhắc thay thế bằng loại thuốc khác ít ảnh hưởng hơn, tùy vào tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.

3. Dùng thuốc điều trị chuyên biệt

Minoxidil (Rogaine): Là thuốc bôi ngoài da phổ biến giúp kích thích mọc tóc. Có thể dùng cho cả nam và nữ.

Finasteride (Propecia): Dành cho nam giới, giúp ngăn ngừa hói đầu do nội tiết.

Corticosteroid: Dùng trong trường hợp rụng tóc do rối loạn miễn dịch (theo chỉ định bác sĩ).

4. Các liệu pháp hỗ trợ

Liệu pháp laser ánh sáng thấp (LLLT): Hỗ trợ tăng cường lưu thông máu và kích thích nang tóc.

PRP (Huyết tương giàu tiểu cầu): Phương pháp tiêm huyết tương lấy từ chính máu bệnh nhân vào da đầu, giúp tái tạo nang tóc.

Ghép tóc: Áp dụng với những người bị hói diện rộng, phương pháp này mang lại hiệu quả thẩm mỹ tốt nhưng chi phí khá cao.

Chăm sóc tóc đúng cách và dinh dưỡng đầy đủ có thể giúp hạn chế rụng tóc ở người già. Ảnh minh họa

Phòng ngừa rụng tóc ở người cao tuổi

Để giảm thiểu tình trạng rụng tóc, người lớn tuổi nên áp dụng một số biện pháp sau:

Chăm sóc tóc nhẹ nhàng: Gội đầu bằng nước ấm, tránh gãi mạnh hoặc dùng hóa chất nhuộm/uốn nhiều lần.
Duy trì chế độ ăn cân đối: Ăn đầy đủ chất dinh dưỡng và uống nhiều nước.
Tập thể dục đều đặn: Tăng cường lưu thông máu đến da đầu, giảm căng thẳng.
Giữ tinh thần lạc quan: Giảm lo âu, trầm cảm thông qua thiền, yoga hoặc hoạt động cộng đồng.
Tái khám sức khỏe định kỳ: Kiểm soát tốt các bệnh nền và theo dõi tác dụng phụ của thuốc.

Rụng tóc ở người cao tuổi là hiện tượng phổ biến, nhưng không nên xem nhẹ. Hiểu rõ nguyên nhân và có hướng điều trị phù hợp sẽ giúp cải thiện chất lượng sống, cũng như giữ gìn vẻ ngoài khỏe mạnh và sự tự tin cho người lớn tuổi. Nếu bạn hoặc người thân đang gặp vấn đề rụng tóc kéo dài, nên đi khám sớm để được tư vấn và can thiệp kịp thời.

BS Vũ Khanh