Rượu vang trắng và sâm-panh - thức uống giúp giảm nguy cơ ngừng tim đột ngột

Ngừng tim đột ngột (SCA) là một tình trạng y tế khẩn cấp, nơi tim đột ngột ngừng đập, dẫn đến mất ý thức và tử vong nếu không được can thiệp kịp thời. Từ lâu, các nhà khoa học đã tập trung nghiên cứu những yếu tố rủi ro truyền thống như di truyền, các bệnh lý tim mạch tiềm ẩn, hay lối sống không lành mạnh. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới được công bố trên Tạp chí Tim mạch Canada đã mang đến một góc nhìn hoàn toàn mới, khai thác những yếu tố tưởng chừng không liên quan nhưng lại có thể đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ trái tim của chúng ta.

Nghiên cứu này, với quy mô ấn tượng lên tới hơn 500.000 người tham gia từ UK Biobank, đã không đi theo lối mòn của các nghiên cứu trước đây. Thay vì chỉ tập trung vào các yếu tố y học hay sinh học đã biết, nhóm nghiên cứu đã mở rộng phạm vi khám phá, xem xét tới 56 yếu tố rủi ro phi lâm sàng. Những yếu tố này đa dạng từ hoàn cảnh xã hội, môi trường sống, điều kiện kinh tế cho đến các hành vi cá nhân hàng ngày.

"Chúng tôi không bắt đầu với giả thuyết cụ thể nào," Huihuan Luo, tác giả chính của nghiên cứu chia sẻ. "Thay vào đó, chúng tôi tiến hành một phân tích toàn diện trên toàn bộ những yếu tố phơi nhiễm từ môi trường và sau đó sử dụng phương pháp phân tích ngẫu nhiên Mendel để tìm hiểu mối quan hệ nhân quả." Phương pháp này giúp loại bỏ những yếu tố gây nhiễu, tăng độ tin cậy của kết quả và cho phép các nhà khoa học khám phá những mối liên hệ bất ngờ.

Trong số hàng chục yếu tố được xem xét, việc tiêu thụ rượu sâm panh và rượu vang trắng nổi lên như một phát hiện đáng chú ý. Thói quen thưởng thức những loại đồ uống này dường như có liên quan đến việc giảm nguy cơ SCA. Đây là một điểm sáng mới bên cạnh những biện pháp phòng ngừa đã được biết đến rộng rãi như duy trì chế độ ăn uống giàu trái cây, kiểm soát huyết áp ổn định và duy trì cân nặng hợp lý.

Khám phá bất ngờ

Kết quả phân tích từ nghiên cứu đã mở ra nhiều cánh cửa mới trong việc hiểu rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến nguy cơ ngừng tim đột ngột. Một trong những phát hiện gây tò mò là mối liên hệ tiêu cực giữa nguy cơ SCA và thời gian sử dụng máy tính. Nghe có vẻ nghịch lý, nhưng các tác giả giải thích rằng đây có thể là kết quả của các yếu tố kinh tế - xã hội hoặc nghề nghiệp, chứ không phải tác dụng trực tiếp của việc ngồi trước màn hình. Có thể những người có công việc đòi hỏi sử dụng máy tính nhiều thường có điều kiện sống tốt hơn hoặc tiếp cận được với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt hơn.

Ngược lại, nghiên cứu cũng xác nhận một số yếu tố quen thuộc có mối liên hệ rõ ràng với nguy cơ SCA cao hơn. Cụ thể, cảm giác buồn ngủ mãn tính và tâm trạng cáu kỉnh được chỉ ra là những yếu tố đáng lưu tâm. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những đối tượng thường xuyên thiếu ngủ, như các bậc cha mẹ có con nhỏ hay những người làm việc ca đêm. Việc duy trì chất lượng giấc ngủ và quản lý tâm trạng có thể là những bước quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Renjie Chen, đồng tác giả nghiên cứu từ Trường Y tế Công cộng, Đại học Phúc Đán, bày tỏ sự bất ngờ về tiềm năng phòng ngừa SCA: "Chúng tôi rất bất ngờ khi nhận thấy rằng một tỷ lệ lớn các ca ngừng tim đột ngột hoàn toàn có thể được ngăn ngừa nếu cải thiện các yếu tố bất lợi trong lối sống." Theo phân tích của nhóm nghiên cứu, chỉ cần cải thiện một phần ba các yếu tố nguy cơ cao nhất cũng có thể giảm gần một nửa nguy cơ SCA. Nếu cải thiện hai phần ba các yếu tố này, nguy cơ có thể giảm tới khoảng 66%. Đây là một thông điệp vô cùng lạc quan, khẳng định vai trò to lớn của lối sống trong việc bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Lối sống là chìa khóa

Mặc dù nghiên cứu mang lại những kết quả đầy hứa hẹn, nhóm nghiên cứu cũng thận trọng đưa ra nhiều lưu ý quan trọng. Họ nhấn mạnh rằng không thể đưa vào tất cả các yếu tố rủi ro có thể có, và kết quả chỉ ghi nhận liệu một người có bị SCA hay không, chứ không phân biệt rõ các loại SCA khác nhau. Quan trọng hơn hết, đây là một nghiên cứu quan sát, có nghĩa là mối tương quan không đồng nghĩa với mối quan hệ nhân quả. Một hành vi nào đó có thể liên quan đến SCA nhưng không nhất thiết là nguyên nhân trực tiếp gây ra nó. Điều này đặc biệt đúng với việc tiêu thụ rượu sâm panh và rượu vang trắng cần thêm nhiều nghiên cứu chuyên sâu hơn để xác định liệu có một cơ chế sinh học trực tiếp nào đang diễn ra hay không, hay đây chỉ là một sự liên kết ngẫu nhiên.

Tuy nhiên, bất chấp những hạn chế, thông điệp chính của nghiên cứu vẫn rất rõ ràng và mạnh mẽ, việc điều chỉnh lối sống có thể tạo ra sự khác biệt lớn trong việc phòng ngừa ngừng tim đột ngột. Đây là một phương pháp vừa đơn giản, hiệu quả, vừa ít tốn kém, mang lại lợi ích lâu dài cho sức khỏe tổng thể. Từ việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn, kiểm soát stress, cho đến việc đảm bảo giấc ngủ đủ và chất lượng mỗi thay đổi nhỏ trong thói quen hàng ngày đều có thể góp phần bảo vệ trái tim khỏi nguy cơ SCA.

Và nếu bạn đang nhâm nhi một ly sâm panh trong khi đọc bài viết này, có lẽ bạn đang làm điều gì đó có lợi cho trái tim mình. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng điều độ là chìa khóa và việc duy trì một lối sống lành mạnh toàn diện vẫn là ưu tiên hàng đầu.

H.Thanh