Sách tranh truyện của cậu bé Đà Lạt xuất bản ở Hàn Quốc

Mở đâu câu chuyện, nhân vật Mèo Ngáo bị lạc trong chuyến du lịch cùng gia đình khi vừa lên đến Đà Lạt. Từ đây, Ngáo tình cờ bước chân vào chuyến phiêu lưu qua các địa điểm khác nhau của thành phố ngàn hoa và có thật nhiều kỷ niệm đáng nhớ cùng người bạn đồng hành Thông Thông.

Sách Mèo Ngáo khám phá thành phố hoa in song ngữ Việt - Anh. Ảnh: FB Ô cửa sách.

Qua lời văn tự nhiên và nét vẽ mộc mạc của Hà Trọng Hiếu, độc giả như được trải nghiệm những đặc sản, địa danh nổi tiếng của Đà Lạt và cả sự hiếu khách của những cư dân nơi đây.

Ở lại thư viện Ô cửa sách sau chương trình Triển lãm sách và sản phẩm dự án Năng lượng bền vững diễn ra vào sáng ngày 9/7, Hà Trọng Hiếu chia sẻ với Tri Thức - ZNews về sáng tác đặc biệt này.

Những câu chuyện về thành phố ngàn hoa

Sinh ra và lớn lên ở Đà Lạt, tháng 5 vừa qua Hiếu tốt nghiệp trường Tiểu học Lê Quý Đôn. Trong cuốn sách mới xuất bản, Hiếu chia sẻ sở thích của em là đá bóng và vẽ tranh. Với Hiếu, phần khó nhất trong quá trình sáng tác là nảy ra ý tưởng, "suy nghĩ về câu chuyện".

Mèo Ngáo khám phá thành phố hoa ra đời từ dự án sáng tác về thành phố Đà Lạt hướng đến kỷ niệm 130 năm Đà Lạt hình thành và phát triển (1893-2023) dành cho các em nhỏ của thư viện Ô cửa sách. Trong dự án này, các em được đến tham quan các địa điểm trong thành phố. Từ đây, mỗi bạn sẽ lên ý tưởng, hình thành nên câu chuyện của riêng mình.

Bên cạnh sáng tác của Trọng Hiếu, dự án cũng ươm mầm nhiều sáng tác thú vị khác: Mùa xuân Đà Lạt (Tú Uyên, chị gái của Trọng Hiếu), Thư viện kỳ bí (Lê Sinh Hùng, tác phẩm lọt vào Chung khảo Giải thưởng Dế mèn lần 8), Phiêu lưu trong thế giới game (Nguyễn Vũ Khôi Nguyên), Đà Lạt phiêu lưu ký (Hà Lê Nguyên An), Hoa dã quỳ đi tìm mùi hương (Nguyễn Thảo Hòa), Hành trình của chú bướm ham chơi (Phạm Trọng Minh Hải), Hành trình đi tìm hạnh phúc tại thành phố hoa (Nguyễn Thuần Nhiên), Kho báu của nhà vua (Nguyễn Diệp Phong).

Trọng Hiếu rất yêu mèo. Ảnh: Gia đình NVCC.

Trọng Hiếu yêu mèo và từng nuôi ba bạn mèo. Đây là lý do em lựa chọn đưa độc giả của mình theo chân một chú mèo đi lạc trong hành trình khám phá Đà Lạt. Với điểm nhìn từ nhân vật đặc biệt này, ý tưởng câu chuyện của Trọng Hiếu được lựa chọn để xây dựng vở kịch diễn bằng mô hình giấy.

Cô Vũ Thị Thanh Tâm - người sáng lập Ô cửa sách - cho biết trong quá trình xây dựng kịch bản, giáo viên hướng dẫn của dự án và các bạn nhỏ khác đồng hành, hỗ trợ Hiếu. Song sau vở kịch, em là người "chuyển thể" lại sang phiên bản tranh truyện.

Hiếu chia sẻ rằng khi biết tin tác phẩm của mình sẽ được xuất bản, em cảm thấy "rất xúc động, thành quả đạt được xứng đáng với nỗ lực đã bỏ ra". Nhìn lại sáng tác của mình từ hai năm trước, em chia sẻ: "Em muốn luyện tập nhiều hơn để nét vẽ của mình ngày một đẹp lên". Ngoài câu chuyện về thành phố Đà Lạt này, Trọng Hiếu từng viết lời và minh họa một sáng tác khác là Cái mai của cá con.

Từ nhỏ Hiếu và chị gái được ba mẹ tạo điều kiện cho đọc sách theo sở thích. Sách về địa danh, nhân vật là thể loại yêu thích của cậu bé. Hai chị em Tú Uyên - Trọng Hiếu được mẹ đưa đến tham dự các hoạt động đọc sách - làm thủ công của Ô cửa sách từ năm 2020 và ngày một gắn bó với "ngôi nhà thứ hai" này. Mẹ của Trọng Hiếu vì yêu thích hoạt động tại nơi đây nên dần dần trở thành giáo viên cho các em nhỏ, với chuyên môn về kiến thức pháp luật từ công việc của mình.

Ươm mầm người kể chuyện trong mỗi trẻ nhỏ

Ô cửa sách là dự án phát triển văn hóa đọc ra đời từ năm 2018, ban đầu hoạt động tại TP.HCM và chính thức chuyển về Đà Lạt, Lâm Đồng từ năm 2020. Thời gian đầu, các hoạt động chính của dự án là các lớp học cuối tuần, các buổi đọc sách, kể chuyện online và offline, giao lưu với tác giả.

Năm 2022, cô Vũ Thị Thanh Tâm thực hiện bộ sách Covid trong mắt trẻ thơ gồm 7 cuốn. "Khi tìm kiếm họa sĩ minh họa cho bộ truyện của mình, tôi chợt nghĩ sao không để chính các em nhỏ ở Ô cửa sách làm điều ấy".

Bộ sách do cô Tâm chấp bút và các em nhỏ dưới 12 tuổi minh họa lọt vào chung khảo Giải thưởng Dế mèn năm 2022, điều này càng làm người sáng lập Ô cửa sách "tin vào tiềm năng của trẻ nhỏ". Từ đây, Ô cửa sách bắt đầu tổ chức các dự án hướng dẫn các em nhỏ sáng tác.

Một số hình ảnh hoạt động của Ô cửa sách.

Với mỗi dự án, các em sẽ được đi thực tế, được hướng dẫn về chủ đề, sau đó sẽ tư duy, xây dựng ý tưởng cốt truyện từ những trải nghiệm này. Trọng Hiếu chia sẻ rằng mình và các bạn ở Ô cửa sách được trang bị những kiến thức cơ bản về kể chuyện như xây dựng nhân vật, hình thành cao trào, điểm nhấn.

"Trẻ nhỏ không sáng tác truyện như chúng ta hình dung. Yêu cầu những em nhỏ ngồi xuống viết ra lời văn là 'cực hình' với các em", cô Tâm nói. Thay vào đó, các em sẽ kể câu chuyện của mình bằng lời để người hướng dẫn ghi âm và đánh máy lại.

Từ cốt truyện này, giáo viên mỹ thuật hướng dẫn các bạn nhỏ phác thảo và hoàn thiện storyboard (bảng phân cảnh). Bản thảo vẽ nét của các tác giả nhí sẽ được scan lại vì theo cô Tâm chia sẻ, trong quá trình tô màu các em nhỏ dễ bị sai, nhầm nên các giáo viên có phương án dự phòng, tạo điều kiện cho các em thỏa thích sáng tạo và thử sức cho đến khi ưng ý.

Thời gian đầu, cô Tâm chật vật tìm cơ hội xuất bản cho các tác phẩm này, "nhưng sau đó, tôi quyết định gác chuyện này qua một bên và chia sẻ tranh truyện của các em trên trang Facebook của Ô cửa sách. Điều này cũng giúp các em nhỏ được tự do sáng tạo, khám phá hết tiềm năng bên trong mình mà không cần phải gò ép theo một tiêu chuẩn nào".

Mèo ngáo khám phá thành phố hoa được Nguyễn Hữu Quỳnh Hương (bút danh Mình là Hũ), tác giả của bộ sách Hít hà mùi đất nước (đạt Giải B - Giải thưởng Sách Quốc gia lần 6) giới thiệu và kết nối với dự án Dear Books. Đây là dự án xuất bản sách thiếu nhi hướng đến tạo ra những cuốn sách tranh dành cho trẻ em trên toàn thế giới. Tác phẩm của Trọng Hiếu được in song ngữ Anh - Việt dù ấn hành tại Hàn Quốc.

Cô Tâm chia sẻ kỳ vọng rằng những sáng tác khác của các em nhỏ Ô cửa sách sẽ sớm tìm được đơn vị xuất bản đồng hành.

Tâm Anh