Sân chơi hữu ích 'truyền lửa' văn hóa đọc đến cộng đồng
Được phát động tổ chức từ năm 2019, trải qua 4 lần tổ chức từ năm 2019 - 2022, Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức đã trở thành sân chơi hữu ích, lan tỏa tri thức, truyền lửa để văn hóa đọc phát triển sâu rộng trong cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ.
Sân chơi bổ ích cho học sinh, sinh viên
Tham gia Cuộc thi và trở thành Đại sứ Văn hóa đọc tỉnh Bắc Giang năm 2020, em Nguyễn Sơn Long, giải Nhất khối Tiểu học Vòng chung kết toàn quốc năm 2021 đã có nhiều kế hoạch, hoạt động thiết thực như: quyên góp, ủng hộ sách; thành lập các câu lạc bộ đọc sách, kênh chia sẻ sách hay… Nhóm "Đọc sách nuôi dưỡng hạnh phúc và trí tuệ" do em thành lập trên mạng xã hội Facebook đã thu hút gần 1.000 thành viên tham gia tích cực. Hàng ngày, các em đọc và chia sẻ những cuốn sách hay, mình tâm đắc cho các bạn cùng nghe, tạo thói quen đọc sách mỗi ngày. Nhóm đã kết nối, giúp các em có ý thức hơn đối với việc sử dụng mạng xã hội để chia sẻ về những cuốn sách yêu thích, chia sẻ sở thích đọc sách với bạn bè, góp phần lan tỏa, nuôi dưỡng tình yêu sách, văn hóa đọc đến với nhiều người.
Giám đốc Thư viện Hà Nội Trần Tuấn Anh cho biết: Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc thành phố Hà Nội trong nhiều năm qua đã đạt được mục tiêu đề ra, là sân chơi bổ ích, có ý nghĩa, tạo sức lan tỏa lớn, khơi dậy niềm đam mê đọc sách đối với học sinh, sinh viên, đoàn viên thanh niên; góp phần thúc đẩy phát triển văn hóa đọc trong nhà trường và cộng đồng.
Em Bùi Tuấn Huy, Trường Trung học Phổ thông Tây Hồ - thí sinh đoạt giải Nhất năm 2022 chia sẻ, tham gia Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc thực sự là một trải nghiệm vô cùng ý nghĩa. Cuộc thi giúp em phát huy niềm đam mê đọc sách, chia sẻ những cuốn sách hay, những phương pháp đọc sách hiệu quả, lan tỏa tình yêu với sách đến với mọi người và cho thế hệ trẻ biết trân trọng và yêu sách.
Bà Lê Thị Thanh Thủy, Giám đốc Thư viện tỉnh Kiên Giang cho biết, Cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc được triển khai tại tỉnh đã tạo những chuyển biến tích cực trong phát triển văn hóa đọc tại cộng đồng, góp phần lan tỏa niềm đam mê đọc sách đối với thế hệ trẻ, trở thành sân chơi, diễn đàn để học sinh thể hiện tài năng, chia sẻ về kinh nghiệm đọc sách hiệu quả và những quyển sách hay đến với bạn bè.
Cuộc thi góp phần khuyến khích, thúc đẩy phong trào đọc trong nhà trường và cộng đồng, hình thành thói quen, nâng cao kỹ năng đọc sách. Thông qua cuộc thi, tỉnh Kiên Giang đã phát hiện được nhiều học sinh xuất sắc có năng khiếu sáng tác thơ, văn và hội họa. Từ đó, nhà trường, thầy cô giáo và phụ huynh có thể chăm bồi để các em ngày một phát huy tài năng nhiều hơn.
Theo bà Đinh Việt Anh, Phó Chủ tịch Hội Người mù Việt Nam, Cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc giúp các em khiếm thị được hòa mình vào một sân chơi rộng lớn của học sinh, sinh viên trong cả nước, thể hiện năng lực, trí tuệ của mình, đồng thời, tạo cơ hội để các em giao lưu, học hỏi, nâng cao kiến thức, kỹ năng, tiếp tục vươn lên trong học tập và cuộc sống.
Truyền lửa văn hóa đọc
Bà Nguyễn Thị Thu Hiền, Phó Vụ trưởng Vụ Thư viện (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho biết: Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc là một trong những hoạt động triển khai Đề án "Phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030" đã được Chính phủ phê duyệt. Cuộc thi do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức, phát động từ 2019.
Qua 4 lần tổ chức, cuộc thi đã thu hút hơn 3,5 triệu lượt thí sinh tham dự ở vòng sơ khảo. Số lượng thí sinh tham dự tăng mạnh theo mỗi kỳ tổ chức đã cho thấy, Cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc đã thực sự trở thành một sân chơi, một diễn đàn hữu ích để học sinh, sinh viên cũng như thanh niên, thiếu niên cùng các tầng lớp nhân dân chia sẻ về kinh nghiệm đọc sách hiệu quả, lan tỏa tình yêu sách, gieo những hạt mầm đọc sách từ trong các nhà trường, đã tạo nên một hành trình lan tỏa tri thức, truyền lửa, phát triển văn hóa đọc sâu rộng trong cộng đồng, đặc biệt là trong giới trẻ, các tầng lớp học sinh, sinh viên trong cả nước.
Kể từ khi triển khai, Cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc đã nhận được sự quan tâm của lãnh đạo các cấp, các ngành, các cơ quan, đoàn thể, đơn vị địa phương... cùng góp phần lan tỏa để cuộc thi trở thành sinh hoạt ngoại khóa hết sức ý nghĩa của nhà trường và các đơn vị trong lực lượng vũ trang. Cuộc thi nhận được sự tham gia nhiệt tình của học sinh, sinh viên trên khắp cả nước và của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Hội Người mù Việt Nam, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam...
Không chỉ thu hút sự quan tâm của đông đảo học sinh, sinh viên, cuộc thi còn nhận được sự quan tâm của các bậc phụ huynh học sinh cùng các thầy, cô giáo. Nhiều gia đình đã đầu tư để cho con em có được những bài dự thi chất lượng cả về nội dung và hình thức. Tại nhiều trường, các thầy, cô giáo đã hướng dẫn để học sinh, sinh viên xây dựng được kế hoạch và biện pháp phát triển văn hóa đọc cụ thể... Nhiều câu chuyện cảm động đã được chia sẻ, nhiều tác phẩm có giá trị khoa học và giá trị nghệ thuật đã được các em chuyển tải đến bạn bè và cộng đồng với những minh họa đẹp mắt, phong phú.
Trong quá trình tham gia cuộc thi, nhiều học sinh, sinh viên đã xây dựng được kế hoạch, giải pháp, biện pháp khuyến đọc cụ thể, phù hợp với từng độ tuổi và có ý nghĩa thực tế cao. Một học sinh, sinh viên đã âm thầm trở thành những Đại sứ văn hóa đọc, đem sách và tình yêu sách đến với những hoàn cảnh còn khó khăn trong cộng đồng xã hội...
Bà Kiều Thúy Nga, Vụ trưởng Vụ Thư viện cho biết, Đề án "Phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030" được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2017 có ý nghĩa rất quan trọng trong việc xây dựng và phát triển thói quen, nhu cầu, kỹ năng và phong trào đọc trong mọi tầng lớp nhân dân, nhất là trong thanh niên, thiếu niên, học sinh, sinh viên và chú trọng tới người dân ở vùng nông thôn, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; cải thiện môi trường đọc. Đề án góp phần nâng cao dân trí, phát triển tư duy, khả năng sáng tạo, bồi dưỡng nhân cách, đạo đức, tâm hồn, tăng cường ý thức chấp hành pháp luật, hình thành lối sống lành mạnh trong con người, xã hội Việt Nam, đẩy mạnh xây dựng xã hội học tập.
Theo bà Kiều Thúy Nga, để đẩy mạnh triển khai các hoạt động phát triển văn hóa đọc, góp phần hoàn thành mục tiêu, định hướng trong Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng, thời gian tới, các cấp, ngành cần triển khai nhiều biện pháp tích cực, trong đó có việc tăng cường tuyên truyền nhằm thay đổi, nâng cao nhận thức của các cấp, ngành, gia đình, nhà trường, cộng đồng và toàn xã hội về vai trò, tầm quan trọng của văn hóa đọc trong quá trình xây dựng, phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước; đẩy mạnh các hoạt động nhằm xây dựng thói quen, trang bị kỹ năng, phương pháp đọc trong thư viện, nhà trường, cơ quan, tổ chức...
Bà Kiều Thúy Nga cho rằng, việc tiếp tục tổ chức Cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc sẽ góp phần xây dựng phong trào đọc rộng rãi trong xã hội ngày càng thiết thực, hiệu quả, bền vững. Tuy nhiên, để cuộc thi được lan tỏa rộng rãi, trở thành một hoạt động thường xuyên, các cơ quan, ban ngành từ Trung ương đến địa phương cần tăng cường phối hợp. Bên cạnh đó, các hoạt động giao lưu được tổ chức để các Đại sứ văn hóa đọc có cơ hội được trao đổi, thuyết trình về văn hóa đọc, tạo sự lan tỏa rộng khắp, tạo điều kiện để các Đại sứ có cơ hội đến các địa phương khác nhau để cùng trao đổi, học hỏi kinh nghiệm; đẩy mạnh xã hội hóa, huy động hiệu quả các nguồn kinh phí tài trợ, hỗ trợ cho hoạt động phát triển văn hóa đọc, tổ chức Cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc đạt chất lượng, hiệu quả cao.