Sẵn sàng triển khai gói 500.000 tỷ đồng cho vay hạ tầng, công nghệ số

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tại Nghị quyết số 77/NQ-CP ngày 10/4/2025 và Công văn số 2627/VPCP-KTTH ngày 29/3/2025 về việc nghiên cứu xây dựng gói tín dụng ưu đãi khoảng 500.000 tỷ đồng với lãi suất ưu đãi để cho doanh nghiệp đầu tư hạ tầng, công nghệ số vay dài hạn, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã khẩn trương, tích cực triển khai.

Đến nay, các Ngân hàng thương mại (NHTM) đều thống nhất cao, cùng đồng hành, hưởng ứng chủ trương, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và đã có Công văn đăng ký tham gia với tổng số tiền đăng ký đủ 500.000 tỷ đồng.

Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế NHNN Nguyễn Xuân Bắc cho hay, về cơ bản, các NHTM đồng ý với mức lãi suất thấp hơn 1,5% với số tiền cam kết trong chương trình, tuy nhiên, một số ngân hàng mong muốn mức lãi suất phù hợp hơn.

Đại diện Vụ Tín dụng cũng nêu, vẫn còn một số vướng mắc khi triển khai chương trình như Bộ Khoa học và Công nghệ và Truyền thông chưa cung cấp danh mục dự án tham gia chương trình; trong khi danh mục dự án do Bộ Xây dựng và Bộ Công thương cung cấp vừa thừa, vừa thiếu, gây khó cho các ngân hàng trong việc xác định và đảm bảo đúng đối tượng vay vốn.

Ngoài ra, hiện nay, chưa xác định được nhu cầu vốn tín dụng của các dự án quan trọng/trọng điểm thuộc lĩnh vực hạ tầng chiến lược (giao thông, điện lực, công nghệ số) do các Bộ cung cấp để các ngân hàng thương mại có căn cứ tính toán, phân bổ nguồn vốn đã đăng ký trên tổng quy mô của chương trình là 500.000 tỷ đồng. Để hỗ trợ đúng trọng tâm, trọng điểm chương trình tín dụng này, ông Bắc đề xuất cần sự tham gia của các bộ, ngành trong xác định phạm vi, đối tượng các dự án, hạ tầng chiến lược trọng điểm quốc gia để các NHTM có cơ sở triển khai cho vay.

Từ góc độ thực tiễn, đại diện các NHTM cho rằng, đây là nhiệm vụ quan trọng, thể hiện sự đồng hành và sẵn sàng tham gia của hệ thống ngân hàng trong thúc đẩy đầu tư phát triển hạ tầng, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, các ngân hàng vẫn gặp nhiều khó khăn về nguồn vốn, cơ chế lãi suất và việc xác định nhu cầu tín dụng.

Đơn cử, phần lớn các dự án hạ tầng, đặc biệt là dự án đầu tư theo hình thức đối tác công - tư (PPP), có tổng mức đầu tư rất lớn, thời gian hoàn vốn kéo dài tới 15 - 20 năm. Trong khi đó, nguồn vốn ngân hàng huy động chủ yếu là ngắn hạn, chiếm tỷ trọng tương đối lớn khiến việc đảm bảo tỷ lệ sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn trở thành thách thức lớn.

Đại diện lãnh đạo một số ngân hàng cũng mong muốn NHNN có cơ chế hỗ trợ liên quan trích lập dự phòng rủi ro; không tính một số khoản cho vay trung và dài hạn thuộc chương trình này vào hạn mức tăng trưởng tín dụng. Ngoài ra, một số ngân hàng đề xuất tăng cường kết nối giữa Chương trình tín dụng 500.000 tỷ đồng với Quỹ Đổi mới sáng tạo quốc gia để hỗ trợ một phần lãi suất, chi phí thẩm định công nghệ, hoặc bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệp khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo chưa có tài sản đảm bảo.

Theo đại diện ngân hàng, những giải pháp đồng bộ này sẽ giúp các ngân hàng tự tin hơn khi tham gia các dự án hạ tầng, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững.

Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Ngọc Cảnh giao Vụ Tín dụng các ngành kinh tế tổng hợp ý kiến của các bộ, ngân hàng và ý kiến của các đơn vị của NHNN để hoàn thiện báo cáo Chính phủ. Các Vụ, Cục thuộc NHNN được yêu cầu phối hợp chặt chẽ với Vụ Tín dụng các ngành kinh tế trong việc xây dựng, hoàn thiện văn bản hướng dẫn các ngân hàng thương mại triển khai Chương trình và xử lý khó khăn, vướng mắc phát sinh (nếu có).

Các ngân hàng bám sát chỉ đạo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và văn bản hướng dẫn của NHNN triển khai Chương trình tín dụng cho vay đầu tư hạ tầng, công nghệ số trong toàn hệ thống. Cùng với đó, căn cứ danh mục dự án trọng điểm ngành giao thông, điện và công nghệ chiến lược do Bộ Xây dựng, Bộ Công thương, Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì ban hành để xác định đúng đối tượng cho vay, xem xét, thẩm định các dự án theo quy định của pháp luật.

H.Hương