Sắp có biện pháp mạnh 'dẹp' xe hợp đồng trá hình?

Bộ Giao thông vận tải (GTVT), vừa công khai lấy ý kiến người dân dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 10/2020/NĐ-CP về điều kiện kinh doanh vận tải khách bằng xe ô tô. Sửa đổi trọng tâm nhất nằm ở quy định về xe khách hợp đồng và xe du lịch, nhằm tiến tới “dẹp” tình trạng xe hợp đồng trá hình chạy tuyến cố định đang tràn lan tại tất cả các địa phương.

Cụ thể, Bộ GTVT đề xuất: Xe khách hợp đồng mỗi chuyến đi chỉ được đón/trả khách tại một địa điểm đi/đến theo đúng hợp đồng. Xe hợp đồng không được đón, trả khách từ 3 ngày liên tiếp trở lên, hoặc trong 1 tháng có tổng trên 10 ngày đón/trả khách tại trụ sở chính, chi nhánh, văn phòng đại diện hoặc một địa điểm cố định khác (Khoản 3, Điều 7 Nghị định 10).

Xe hợp đồng limousine nhưng chạy như tuyến cố định hoạt động giữa trung tâm Hà Nội.

Bộ GTVT cho rằng, sửa đổi trên theo đề nghị của UBND các địa phương, nhằm làm cơ sở xác định rõ vi phạm để xử lý, đồng thời để kiểm soát hoạt động của xe hợp đồng, hạn chế tình trạng xe hợp đồng chạy như tuyến cố định. Tình trạng xe khách trá hình xuất hiện do Nghị định 10 quy định rất chi tiết, nhưng lại dễ “lách”, như hợp đồng được ghi nhiều điểm đón/trả khách, không được bán vé thu tiền từng khách, không ấn định hành trình cố định để phục vụ nhiều khách…

Về điểm đón trả khách, Nghị định 10 quy định, xe hợp đồng không được đón, trả khách thường xuyên lặp đi lặp lại hàng ngày tại trụ sở chính, trụ sở chi nhánh, văn phòng đại diện hoặc tại một địa điểm cố định khác do đơn vị kinh doanh vận tải thuê, hợp tác kinh doanh. Tuy nhiên, quy định lại không nói rõ số lượng lặp đi lặp lại, chỉ quy định chung chung không quá 30% trong 1 tháng tại 1 điểm.

Trong lần sửa đổi này, về tỷ lệ số chuyến trong tháng xuất phát tại 1 điểm, Bộ GTVT đưa ra 2 phương án, và giảm tần suất chuyến đi tối đa trong 1 tháng tại 1 điểm từ 30% xuống tối đa 10%. Cụ thể:

Phương án 1, trong 1 tháng, mỗi xe hợp đồng không được thực hiện quá 10% tổng số chuyến có điểm đầu và cuối lặp lại; phạm vi điểm đầu và cuối được xác định theo địa giới hành chính cấp xã/phường. Việc xác định số chuyến xe trong tháng căn cứ theo thông tin thiết bị giám sát hành trình, hợp đồng vận chuyển, hoặc các biện pháp khác.

Phương án 2, cơ bản các quy định như phương án 1, chỉ khác là sửa điểm đầu/cuối được xác định theo địa giới hành chính cấp huyện.

Sửa đổi trên, theo Bộ GTVT, sẽ để đảm bảo dễ xác định địa điểm xuất phát và kết thúc, do theo quy định hiện hành khó xác định nếu không có công nghệ hỗ trợ.

Với xe kinh doanh vận tải khách du lịch, các đề xuất sửa đổi cũng tương tự như với xe hợp đồng tuyến cố định.

Bộ GTVT cho biết, sau 3 năm triển khai thực hiện Nghị định 10/2020/NĐ-CP, bên cạnh kết quả đạt được, các quy định liên quan tới xe du lịch, xe hợp đồng còn bộc lộ bất cập, khó khăn trong xử lý vi phạm, dẫn tới nhiều xe chạy trá hình như xe khách tuyến cố định.

Sở GTVT một số địa phương cũng nêu thực tế, một số quy định đối với loại hình xe hợp đồng, du lịch còn khó xác định trên thực tế để xử lý vi phạm, như xác định tỷ lệ số chuyến xuất phát, kết thúc cùng 1 điểm trong 1 tháng. Có xe hợp đồng xuất phát tại nhiều địa điểm, nhưng trong một ngõ, tuyến phố, rất khó xử lý, dẫn tới nhiều xe xin phù hiệu hợp đồng nhưng lại hoạt động trá hình tuyến cố định, gây khó khăn cho công tác quản lý.

Lê Hữu Việt