Sau vụ ngai vàng bị đập phá, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ra văn bản khẩn
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch yêu cầu rà soát toàn diện, tổ chức xây dựng, hoàn thiện và kịp thời triển khai phương án bảo vệ với từng bảo vật quốc gia.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) vừa ra văn bản khẩn yêu cầu rà soát toàn diện công tác bảo vệ, bảo quản và trưng bày bảo vật quốc gia trên phạm vi cả nước.
Theo đó, các đơn vị trực tiếp quản lý bảo vật quốc gia phải khẩn trương đánh giá thực trạng lưu giữ, trưng bày, bảo quản, cũng như các biện pháp an ninh, an toàn hiện có.
Bộ nhấn mạnh yêu cầu cấp thiết phải tổ chức xây dựng, hoàn thiện và kịp thời triển khai phương án bảo vệ với từng bảo vật quốc gia, tập trung phòng chống các nguy cơ như trộm cắp, cháy nổ, thiên tai và các tác nhân gây hư hại khác. Với những bảo vật lưu giữ tại di tích hoặc sở hữu tư nhân, phương án bảo vệ phải được Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thông qua và UBND cấp xã phân công tổ chức thực hiện.

Ngai vàng triều Nguyễn - bảo vật quốc gia tại Huế vừa bị xâm hại.
Các đơn vị cũng phải chủ động báo cáo kịp thời cho cơ quan chủ quản và các bên liên quan khi phát hiện diễn biến bất thường ảnh hưởng đến an toàn bảo vật.
Về công tác bảo quản, Bộ yêu cầu ưu tiên kinh phí để cải tạo, nâng cấp hạ tầng kỹ thuật và trang thiết bị chuyên dụng phục vụ kho bảo quản và khu trưng bày tại bảo tàng, di tích lưu giữ bảo vật quốc gia.
Công tác bảo quản cần xây dựng phương án cụ thể, tuân thủ nguyên tắc, quy trình kỹ thuật theo đúng quy định pháp luật về di sản văn hóa. Quá trình bảo quản phải phối hợp với các nhà khoa học, chuyên gia bảo quản để đảm bảo phù hợp với chất liệu và tình trạng từng bảo vật.
Phương án bảo vệ hiện vật có giá trị cần được phê duyệt và thực hiện nghiêm ngặt. Với những hiện vật không thể cất giữ hay thay thế bằng hiện vật phục chế, phải hạn chế tối đa tiếp xúc của khách tham quan, thường xuyên kiểm tra và bảo dưỡng. Trường hợp có thể bảo quản tại kho, phương án phải đảm bảo thiết bị chống trộm, phòng cháy, camera giám sát và vị trí an toàn.
Bộ VHTTDL lưu ý, từ 1/7/2025, Luật Di sản văn hóa năm 2024 sẽ có hiệu lực, quy định rõ trách nhiệm quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để nâng cao hiệu quả công tác bảo tồn di sản văn hóa dân tộc.
Ngai vàng triều Nguyễn có niên đại 1802-1945, được công nhận là Bảo vật quốc gia vào năm 2015. Chiếc ngai được chế tác dưới thời vua Gia Long (1802-1819), sau đó được sử dụng trong suốt 143 năm tồn tại của vương triều này, kéo dài qua 13 đời vua, kết thúc là vua Bảo Đại - người thoái vị năm 1945.
Chiều 24/5, một người đàn ông khi tham quan điện Thái Hòa (Đại Nội Huế) trèo qua hàng rào bảo vệ, dùng vật cứng đập gãy một số phần của ngai vàng triều Nguyễn – hiện vật được công nhận là Bảo vật quốc gia. Sự việc lập tức gây phẫn nộ dư luận, làm dấy lên lo ngại nghiêm trọng về công tác bảo vệ di sản.
Sau sự việc, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế chỉ đạo Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế đưa ngai vua triều Nguyễn về lưu giữ, bảo quản tại kho cổ vật. Đồng thời đưa ngai phục chế đến trưng bày tại Điện Thái Hòa phục vụ du khách.
Về ngai vua triều Nguyễn, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế sẽ mời các chuyên gia, nghệ nhân để cùng đánh giá và lập phương án tu sửa phù hợp. Đồng thời, có phương án tăng cường lực lượng, phương tiện để đảm bảo an toàn cho hệ thống hiện vật trưng bày.