Sẽ có chương trình phối hợp mới giữa 3 chủ thể quan trọng về vận động sản xuất nông sản thực phẩm an toàn

Phó Thủ tướng Lê Thành Long chủ trì Hội nghị - Ảnh: VGP/Đức Tuân

Các ý kiến tại Hội nghị cho thấy, Chương trình đã được triển khai bài bản, đồng bộ, sâu rộng tại tất cả các tỉnh, thành phố trên cả nước, đặc biệt là đến được với bà con nông dân, Hội viên Hội Nông dân, Hội viên Hội phụ nữ - một trong những lực lượng lớn, trực tiếp tham gia sản xuất, kinh doanh nông sản, thực phẩm.

Nhiều mô hình, cách làm hay

Hội Nông dân đã xây dựng trên 20 nghìn mô hình điểm về trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản theo tiêu chuẩn VietGap; hỗ trợ đăng ký nhãn hiệu, xây dựng thương hiệu, chỉ dẫn địa lý trên 7 nghìn sản phẩm nông nghiệp, gần 9 nghìn sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên..

Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Lương Quốc Đoàn phát biểu tại Hội nghị - Ảnh VGP/Đức Tuân

Bà Nguyễn Thị Tuyến, Chủ tịch Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam cho biết, nhiều mô hình tại địa phương chứng minh hiệu quả rõ rệt và tiếp tục mở rộng, lan tỏa tích cực trong cộng đồng; tư vấn, hướng dẫn, hỗ trợ thành lập mới gần 1.000 hợp tác xã, tiếp tục duy trì trên 10 nghìn tổ hợp tác do phụ nữ tham gia quản lý.

Chia sẻ bài học kinh nghiệm, đại diện Hội Nông dân tỉnh Ninh Bình cho biết, cần dựa trên nhu cầu, nguyện vọng chính đáng, thiết thực của nông dân trực tiếp sản xuất, chế biến, kinh doanh nông sản và ý kiến của người tiêu dùng. Tránh áp đặt từ trên xuống, tránh làm thay. Các mô hình hoạt động phải do chính hội viên nông dân đề xuất, lên ý tưởng, xây dựng kế hoạch và triển khai thực hiện.

Theo đại diện Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Bắc Ninh, "thực tiễn cho thấy, khi chính quyền quyết liệt, các ngành vào cuộc, Hội phụ nữ làm tốt vai trò kết nối và chị em tiểu thương thực sự đồng thuận, thì an toàn thực phẩm không còn là khẩu hiệu, mà trở thành nếp sống, thói quen bền vững trong cộng đồng".

Bà Nguyễn Thị Trâm, hộ sản xuất kinh doanh giỏi xã Trung Chính, tỉnh Bắc Ninh phát biểu tại Hội nghị - Ảnh VGP/Đức Tuân

Tại Hội nghị, bà Nguyễn Thị Trâm, hộ sản xuất kinh doanh giỏi xã Trung Chính, tỉnh Bắc Ninh cho biết, việc kết nối đầu ra cho các sản phẩm nông sản an toàn gặp phải những khó khăn từ các khâu quảng bá, giới thiệu, xúc tiến, thậm chí là cả các kiến thức về công nghệ thông tin như livestream bán hàng và thực hiện thành thạo các nền tảng mạng xã hội, trong khi đó "nông dân chúng tôi lại đang thiếu các kiến thức này nên việc tiêu thụ, đưa nông sản an toàn đến được người tiêu dùng, các nhà hàng, siêu thị còn gặp khó khăn". Tình trạng này dẫn đến việc nông sản sản xuất ra nhưng tiêu thụ không kịp thời, dẫn đến tổn thất kinh tế, khiến nông dân có tư tưởng e ngại khi sản xuất theo hướng an toàn.

Phấn đấu ký kết Chương trình phối hợp giai đoạn mới trước ngày 15/1/2026

Kết luận Hội nghị, Phó Thủ tướng Lê Thành Long cho biết, đây là chương trình phối hợp giữa 3 chủ thể rất quan trọng là Chính phủ, Hội Nông dân Việt Nam và Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam để tuyên truyền, vận động sản xuất, kinh doanh nông sản thực phẩm chất lượng, an toàn.

Khái quát các điểm cơ bản của Chương trình trong 5 năm qua, Phó Thủ tướng nêu rõ, Chương trình đã được triển khai nghiêm túc, đồng bộ, đồng loạt từ Trung ương tới địa phương.

Phó Thủ tướng nêu rõ, Chương trình đã được triển khai nghiêm túc, đồng bộ, đồng loạt từ Trung ương tới địa phương - Ảnh: VGP/Đức Tuân

Phạm vi chương trình tương đối bao quát, toàn diện các đối tượng, đến từng hộ gia đình, từng cơ sở sản xuất với hoạt động đa dạng, từ tuyên truyền, vận động ký cam kết đến xây dựng mô hình tập huấn cách làm, thậm chí cả cầm tay chỉ việc.

Hoạt động thông tin truyền thông tương đối toàn diện và cách làm khá phong phú, có trọng tâm, trọng điểm. Phó Thủ tướng lấy ví dụ, Hội Nông dân đã tổ chức trên 200 nghìn lớp tập huấn với trên 14 triệu người tham dự. Hội phụ nữ tổ chức gần 100 nghìn lớp tập huấn, truyền thông với gần 4 triệu lượt người tham gia.

Bên cạnh các kết quả có thể lượng hóa được, Phó Thủ tướng cho rằng, mới lượng hóa được một phần, có những kết quả 'âm thầm', không lượng hóa được, lan tỏa trong xã hội, giúp giảm các vụ ngộ độc thực phẩm, nâng cao ý thức của người sản xuất và tiêu dùng". Đã có trên 8,5 triệu hộ gia đình hội viên nông dân, phụ nữ và các cơ sở sản xuất kinh doanh nhỏ lẻ, ký cam kết sản xuất, kinh doanh nông lâm thủy sản an toàn.

Điểm nổi bật nữa là đã xây dựng được nhiều mô hình hay, hiệu quả như "Nông dân nói không với thực phẩm bẩn", "Cửa hàng nông sản an toàn" của Hội Nông dân; mô hình "Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch", "Chợ bảo đảm an toàn thực phẩm" của Hội Phụ nữ… Hội Nông dân đã xây dựng trên 20 nghìn mô hình điểm về trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản theo tiêu chuẩn VietGap. Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đã duy trì và phát triển gần 20 nghìn mô hình sản xuất, kinh doanh, chế biến thực phẩm an toàn.

Chỉ ra các hạn chế, Phó Thủ tướng cho rằng, việc tuyên truyền, vận động chưa thực sự rộng khắp, hiệu quả. Việc thông tin phổ biến, vận động áp dụng các quy trình, tiêu chuẩn chất lượng, nhân rộng mô hình sản xuất an toàn còn hạn chế. Sự phối hợp giữa các cơ quan có lúc có nơi chưa chặt chẽ.

Định hướng thời gian tới, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, văn bản pháp lý cho công tác này đã tương đối đầy đủ.

Thống nhất với đề xuất của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Hội Phụ nữ và Hội Nông dân về việc có Chương trình phối hợp, Phó Thủ tướng cho rằng, 3 cơ quan này cần thống nhất tên gọi, nội dung, phạm vi của Chương trình này, phấn đấu ký kết chương trình trước ngày 15/1/2026 - Ảnh: VGP/Đức Tuân

Phó Thủ tướng cho biết, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 72-NQ/TW về các giải pháp đột phá nhằm tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, xác định xây dựng một nước Việt Nam khỏe mạnh, "các yếu tố đóng góp cho khỏe mạnh thì có nhiều, trong đó ăn uống là một câu chuyện mà chúng ta phải đặc biệt quan tâm".

Vì thế, phải tiến hành các giải pháp toàn diện hơn, làm sao phối hợp chặt chẽ hơn, trong đó đẩy mạnh áp dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số và phát triển nông nghiệp sạch.

"Chúng ta đã tập trung nhiều vào sản xuất kinh doanh, nên chăng chúng ta tính toán tập trung cao hơn nữa vào khâu bảo quản và vận chuyển sản phẩm", Phó Thủ tướng đặt vấn đề, "làm sao lan tỏa ý thức trong cộng đồng, trong các nhà sản xuất kinh doanh". Nếu chúng ta sản xuất sạch nhưng bảo quản không sạch thì cũng không còn ý nghĩa. Ý thức của bản thân người tham gia chuỗi sản xuất rất quan trọng.

Bên cạnh kinh phí cơ bản của Nhà nước thì cũng cần xã hội hóa, có giải pháp khuyến khích, động viên nhà sản xuất, cơ sở, hộ sản xuất nông sản sạch.

Thống nhất với đề xuất của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Hội Phụ nữ và Hội Nông dân về việc có Chương trình phối hợp, Phó Thủ tướng cho rằng, 3 cơ quan này cần thống nhất tên gọi, nội dung, phạm vi của Chương trình này, phấn đấu làm sao ký kết chương trình trước ngày 15/1/2026, bảo đảm sự liên tục trong thực hiện.

Bộ Tài chính rà soát, hướng dẫn các bộ, cơ quan, các hội và UBND cấp tỉnh việc bố trí kinh phí từ ngân sách nhà nước theo quy định để thực hiện Chương trình, bảo đảm đủ nguồn lực để các Hội thực hiện nhiệm vụ được giao. Vốn Trung ương chỉ là vốn mồi, cần sự chung tay từ các địa phương.

Phó Thủ tướng cũng lưu ý Bộ Y tế tập trung cao cho xây dựng, hoàn thiện các chính sách liên quan đến an toàn thực phẩm như xây dựng Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi).

Các cơ quan truyền thông tiếp tục tuyên truyền những mô hình hay về bảo đảm an toàn thực phẩm và những vấn đề liên quan đến cơ chế chính sách.

Hội Nông dân và Hội Phụ nữ Việt Nam tiếp tục phát huy những cách làm tốt, sáng tạo, nhân rộng các mô hình sản xuất, chế biến, kinh doanh bảo đảm an toàn thực phẩm; cùng tham mưu xây dựng Chương trình phối hợp giai đoạn tới với những trọng tâm gì, những vấn đề gì cần rút kinh nghiệm từ Chương trình đã triển khai.

UBND tỉnh, thành phố tiếp tục quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi, hỗ trợ Hội Nông dân, Phụ nữ thực hiện Chương trình và xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh, nhất là bảo đảm kinh phí từ ngân sách nhà nước cho việc thực hiện Chương trình trên địa bàn, đồng thời chú trọng xã hội hóa công tác này.

Đức Tuân