Sẽ xây dựng một quy định riêng về trách nhiệm tái chế sản phẩm, bao bì
Chi phí tái chế cao, vật liệu tái chế khó tiêu thụ trong nước đã khiến cho nhiều doanh nghiệp khó thực hiện trách nhiệm tái chế sản phẩm, bao bì và trách nhiệm thu gom, xử lý chất thải.
Ngày 19-6, Hội đồng Doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững Việt Nam thuộc Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VBCSD- VCCI) đã phối hợp cùng Bộ NN&MT, tổ chức hội thảo “Phổ biến các quy định về trách nhiệm tái chế sản phẩm, bao bì và trách nhiệm thu gom, xử lý chất thải của nhà sản xuất, nhập khẩu (EPR) và chia sẻ thông lệ tốt, thảo luận cùng doanh nghiệp”.
Các đại biểu thảo luận tại hội thảo phổ biến các quy định về trách nhiệm tái chế sản phẩm, bao bì và trách nhiệm thu gom, xử lý chất thải của nhà sản xuất, nhập khẩu. Ảnh: NGUYỄN CHÂU
Chi phí tái chế cao, vật liệu tái chế khó tiêu thụ trong nước
Phát biểu tại hội thảo, ông Võ Tân Thành, Phó Chủ tịch VCCI cho biết, EPR đã và đang được triển khai rộng rãi, hiệu quả trên nhiều quốc gia. Đến năm 2025, khoảng 60-70 quốc gia đã áp dụng hoặc chuẩn bị áp dụng EPR. Tại EU, EPR là bắt buộc đối với nhiều nhóm sản phẩm, với tỉ lệ tái chế cao như Đức đạt gần 50% cho bao bì nhựa.
Ông Võ Tân Thành, Phó Chủ tịch VCCI phát biểu tại hội thảo. Ảnh: NGUYỄN CHÂU
Tại Việt Nam, EPR đã được thể chế hóa trong Luật Bảo vệ môi trường 2020, cụ thể hóa tại Nghị định 08 của Chính phủ và Quyết định 450/QĐ-BTNMT ngày 17-2-2025.
"Thực tế quá trình triển khai còn nhiều vướng mắc như: hạ tầng thu gom, tái chế chưa hoàn thiện, hệ thống chính thức còn yếu, phi chính thức khó quản lý. Đồng thời chi phí tái chế cao, vật liệu tái chế khó tiêu thụ trong nước. Bên cạnh đó là hướng dẫn pháp lý chưa rõ, khiến doanh nghiệp lúng túng trong lựa chọn hình thức thực hiện. Hơn nữa cơ chế giám sát, năng lực thực thi còn hạn chế.
Vì vậy, việc chuẩn bị ban hành một Nghị định riêng về EPR là rất cần thiết, điều này nhằm cụ thể hóa cơ chế thực hiện, xử lý các bất cập hiện tại, và tạo hành lang pháp lý rõ ràng, minh bạch cho doanh nghiệp", ông Võ Tân Thành nhấn mạnh.
Bà Phạm Thị Trúc Thanh, Giám đốc Phát triển Bền vững Heineken Việt Nam đánh giá EPR là một chính sách quan trọng trong việc thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn. Công ty đang tăng cường đang tăng cường hợp tác với các đối tác trong và ngoài nước với mục đích nâng cao tỉ lệ sử dụng vật liệu tái chế và từng bước khép kín vòng tuần hoàn bao bì. Cụ thể, công ty đã thực hiện tái sử dụng chai thủy tinh, két nhựa, tái chế thùng carton và tái chế lon nhôm.
Tuy nhiên khi thực hiện tái chế, Heineken Việt Nam nhận thấy vẫn còn nhiều thách thức, trong đó Việt Nam vẫn còn thiếu hạ tầng thu gom hiệu quả và công nghệ tái chế tiên tiến, chất lượng cao.
Việt Nam hiện chưa có nhà máy tái chế đủ tiên tiến để làm những công nghệ cao để sản xuất ra lon nhôm. Do đó để tái chế lon nhôm, cần phải thực hiện nhiều bước, phải đi một vòng rất dài từ trong nước đến nước ngoài để cho ra một sản phẩm tái chế.
Để tái chế lon nhôm phải thực hiện nhiều bước, điều này gây khó khăn cho doanh nghiệp
"Việc thu gom, tái chế ở các địa phương không đồng đều, có những địa phương có công nghệ tiên tiến nhưng có những địa phương lại không có. Chính vì vậy cần sự hỗ trợ để phát triển hạ tầng và công nghệ. Ngoài ra cần có chính sách hỗ trợ nhiều hơn nữa để doanh nghiệp có thể thực thi EPR ", bà Phạm Thị Trúc Thanh đề xuất.
Việc tiếp cận EPR của doanh nghiệp vẫn còn hạn chế
Ông Nguyễn Hưng Thịnh, Phó Cục trưởng Cục Môi trường (Bộ NN&MT) cho rằng, Việt Nam là một trong những quốc gia tiên phong trong khu vực về thể chế hóa và triển khai chính sách EPR.
Ông Nguyễn Hưng Thịnh, Phó Cục trưởng Cục Môi trường (Bộ NN&MT) phát biểu tại hội thảo. Ảnh: NGUYỄN CHÂU
Tuy nhiên, thực tiễn triển khai thời gian qua cho thấy, EPR là một chính sách mới, có phạm vi điều chỉnh rộng và liên quan đến nhiều nhóm đối tượng như doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu, doanh nghiệp tái chế... Trong khi đó việc tiếp cận và hiểu đúng và đầy đủ các quy định về EPR của một số doanh nghiệp vẫn còn hạn chế.
"Để khắc phục các bất cập hiện hữu, đáp ứng yêu cầu đổi mới trong bối cảnh thực hiện tổ chức chính quyền đô thị hai cấp, thực hiện các định hướng theo tinh thần Nghị quyết số 66 và Nghị quyết số 68 của Bộ Chính trị, Bộ NN&MT đã chủ động đề xuất xây dựng một nghị định riêng quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường về trách nhiệm tái chế sản phẩm, bao bì và trách nhiệm xử lý chất thải của nhà sản xuất, nhập khẩu và được Chính phủ giao chủ trì soạn thảo", ông Thịnh thông tin.
