SMC gặp khó khăn kép từ kinh doanh và công nợ

Hiệu ứng dây chuyền

Bất động sản là lĩnh vực then chốt, bởi thế, sự suy yếu của lĩnh vực này kéo theo nhiều nhóm ngành khác, trong đó các doanh nghiệp cung cấp vật liệu xây dựng (thép, cát, đá, xi măng…) chịu ảnh hưởng gián tiếp. SMC cũng nằm trong số những đơn vị chịu ảnh hưởng.

Mới đây, Công ty Chứng khoán Rồng Việt cho hay, một tập đoàn bất động sản lớn đang có công nợ quá hạn khoảng 1.000 tỷ đồng đối với Công ty SMC, điều này gây rủi ro trích lập dự phòng và ảnh hưởng lên sức khỏe tài chính của đơn vị này.

Cụ thể, SMC gặp khó trong thu hồi khoản công nợ trên do chủ đầu tư đang gặp vấn đề thanh khoản. Trong ngắn hạn, SMC có thể sắp xếp với các ngân hàng và nhà cung cấp để kéo dài thời gian thanh toán trong khi chờ đợi chủ đầu tư cải thiện thanh khoản. Nhưng về dài hạn, rủi ro phải trích lập dự phòng và ảnh hưởng lên lợi nhuận sẽ là rất lớn.

Theo thống kê, lợi nhuận trung bình 18 quý liên tiếp (từ quý I/2018 đến quý II/2022) của SMC là 90,2 tỷ đồng/quý, thấp hơn nhiều so với khoản bị nợ quá hạn 1.000 tỷ đồng và có thể ảnh hưởng tới doanh nghiệp trong thời gian tới.

Tính tới ngày 31/12/2022, SMC ghi nhận khoản phải thu ngắn hạn là 2.954,62 tỷ đồng, chiếm 35,43% tổng tài sản. Trong đó, chủ yếu là 2.705,29 tỷ đồng phải thu ngắn hạn của khách hàng; 219,6 tỷ đồng trả trước cho người bán ngắn hạn…

Trong cơ cấu khoản phải thu của khách hàng, nếu phân theo khu vực, có tới 2.527,9 tỷ đồng là khách hàng trong nước, chiếm 93,4% tổng phải thu khách hàng; 125,96 tỷ đồng phải thu của khách hàng ngoài nước, chiếm 4,7% tổng phải thu khách hàng; còn lại 51,43 tỷ đồng là phải thu bên liên quan, chiếm 1,9% tổng phải thu của khách hàng.

Như vậy, các khoản phải thu của SMC chủ yếu phát sinh do bán chịu cho khách hàng là các đối tác trong nước. Đòi được hay không phụ thuộc vào sức khỏe của các đối tác.

Được biết, SMC là một đơn vị hoạt động trong lĩnh vực thương mại, gia công Coil Center và sản xuất các sản phẩm thép. Trong đó, thương mại thép (thép xây dựng, thép tấm lá, thép hình, xà gồ) là lĩnh vực mũi nhọn, đóng góp tích cực về cả sản lượng và hiệu quả kinh doanh của SMC. Đối với gia công Coil Center (gia công cắt, chặt, xả băng thép tấm cán nóng; gia công cắt, chặt xả băng thép lá cán nguội), Công ty gia công thép và cung cấp ra thị trường.

Về cơ bản, SMC là đơn vị trung gian để đưa sản phẩm thép đến các công ty xây dựng, các đại lý và cửa hàng tiêu thụ.

Thách thức khi lực cầu yếu

Không giống các công ty sản xuất thép lớn, khi vừa tiêu thụ thị trường trong nước, vừa xuất khẩu, SMC chủ yếu tập trung vào thương mại trong nước, khách hàng là các công ty xây dựng, chủ đầu tư lớn.

Trước áp lực lãi suất cao, dòng tiền bị thắt chặt, hàng loạt chủ đầu tư lớn đều gặp khó dòng tiền ngắn hạn để thực hiện nghĩa vụ trả lãi/gốc trái phiếu đáo hạn, trả tiền cho nhà thầu xây dựng… Điều này dự báo sẽ tiếp tục khiến nhu cầu tiêu thụ thép dân dụng suy giảm. Trong khi đó, động lực tiêu thụ trong nước kỳ vọng chỉ đến từ các dự án đầu tư công, nhưng tốc độ giải ngân vẫn chưa đạt như mong muốn.

Theo Báo cáo của Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), trong 2 tháng đầu năm 2023, sản xuất thép thành phẩm đạt 4.285 triệu tấn, giảm 16,3% so với cùng kỳ và tiêu thụ thép thành phẩm đạt 3.851 triệu tấn, giảm 23,2% so với cùng kỳ năm 2022. Các chuyên gia đều dự báo nhu cầu thấp của lĩnh vực xây dựng dân dụng nội địa sẽ tác động đáng kể đối với tiêu thụ vật liệu.

Mặc dù vậy, điểm tích cực đối với SMC nói riêng và các công ty thép nói chung là giá thép đang trên đà hồi phục sau khi chạm đáy cuối năm 2022.

Theo dữ liệu thống kê của Công ty Chứng khoán Rồng Việt, tính tới ngày 24/2/2023, giá thép tấm cuộn cán nóng (HRC) và giá thép cây thế giới lần lượt tăng 10% và 4% so với đầu năm 2023. Ở trong nước, giá thép cây đã được điều chỉnh 2 lần trong những tháng đầu năm, tăng tổng cộng 2%.

Với tín hiệu hồi phục giá thép, đây là điều kiện cần để các nhà gia công và thương mại thép có lợi nhuận, khi vòng quay tồn kho của nhóm này khá ngắn, biên lợi nhuận phụ thuộc nhiều vào xu hướng giá thép trong kỳ. Nếu giá thép không quay đầu giảm mạnh từ nay đến hết quý I/2023, SMC nhiều khả năng sẽ cải thiện tốt về biên lợi nhuận.

Duy Bắc