Số định danh cá nhân làm mã số thuế: 'Mắt xích quan trọng' cho quá trình chuyển đổi số toàn diện

Số định danh cá nhân thay thế mã số thuế từ ngày 1.7

Bắt đầu từ ngày 1.7.2025, người Việt Nam đã được cấp số định danh cá nhân theo quy định của Luật Căn cước công dân sẽ sử dụng số này thay cho mã số thuế (MST) trong các giao dịch với cơ quan thuế. Không chỉ cá nhân mà cả hộ gia đình, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh cũng sẽ sử dụng số định danh của người đại diện để thực hiện nghĩa vụ thuế thay vì dùng MST như hiện nay.

Số định danh cá nhân thay thế mã số thuế từ 1.7

Theo hướng dẫn của ngành thuế, trường hợp người nộp thuế (NNT) chưa từng được cấp MST, nếu là hộ kinh doanh thuộc diện đăng ký thuế cùng với đăng ký kinh doanh, sẽ thực hiện thủ tục đăng ký tại cơ quan đăng ký kinh doanh theo quy định hiện hành. Trong khi đó, cá nhân và đại diện hộ gia đình không thuộc diện hộ kinh doanh sẽ phải làm thủ tục đăng ký thuế trước khi phát sinh nghĩa vụ nộp ngân sách nhà nước (NSNN).

Đối với những trường hợp đã được cấp MST trước ngày 1.7.2025, nếu thông tin đã khớp đúng với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư (CSDLQGDC), cơ quan thuế sẽ chủ động chuyển đổi sang sử dụng số định danh cá nhân mà không phát sinh thêm thủ tục hành chính cho người dân. Từ ngày 1.7.2025 trở đi, số định danh cá nhân sẽ thay thế hoàn toàn MST cũ trong việc điều chỉnh, bổ sung nghĩa vụ thuế phát sinh và cả trong việc theo dõi, quản lý thông tin đăng ký giảm trừ người phụ thuộc.

Tuy nhiên, nếu thông tin đăng ký thuế không khớp với dữ liệu quốc gia, MST sẽ bị chuyển sang trạng thái chờ cập nhật. Trong trường hợp này, hộ kinh doanh, hộ gia đình và cá nhân cần thực hiện thủ tục điều chỉnh thông tin đăng ký thuế để được đồng bộ dữ liệu. Sau khi hoàn tất cập nhật, số định danh cá nhân mới được sử dụng thay thế MST trước đó, bao gồm cả việc tiếp tục thực hiện nghĩa vụ thuế đã phát sinh.

Điểm đáng lưu ý, đó là với những cá nhân được cấp nhiều MST khác nhau, ngành thuế yêu cầu cập nhật số định danh cá nhân cho tất cả các mã số đã được cấp để hợp nhất thành một. Khi đó, NNT có thể tra cứu thông tin các MST cũ và nghĩa vụ đi kèm thông qua hệ thống thuế điện tử sử dụng tài khoản định danh điện tử (VNeID) cấp độ 2. Các loại hóa đơn, chứng từ, hồ sơ thuế đã lập theo MST trước đây vẫn được tiếp tục sử dụng, không cần điều chỉnh lại thông tin.

Riêng đối với các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có địa điểm kinh doanh riêng, từ ngày 1.7.2025, cơ quan thuế sẽ không cấp MST riêng cho từng địa điểm nữa. Thay vào đó, người đại diện hộ kinh doanh sẽ sử dụng số định danh cá nhân duy nhất để thực hiện nghĩa vụ thuế tại địa điểm phát sinh hoạt động. Các MST địa điểm được cấp trước đây sẽ được tự động chuyển đổi sang số định danh cá nhân mà không yêu cầu thủ tục bổ sung.

Để hỗ trợ người dân kiểm tra tình trạng thông tin đăng ký thuế của mình, cơ quan thuế cung cấp nhiều kênh tra cứu như: Cổng thông tin điện tử của Cục Thuế [gdt.gov.vn], Cổng Thuế điện tử [thuedientu.gdt.gov.vn], hoặc qua ứng dụng iCanhan, eTax Mobile. Người dân cũng có thể liên hệ trực tiếp cơ quan thuế nơi cư trú để được hỗ trợ và nhận thông báo khi có yêu cầu điều chỉnh.

Hiện nay, cơ quan thuế đang thực hiện rà soát, chuẩn hóa toàn bộ dữ liệu liên quan đến thực hiện nghĩa vụ thuế của cá nhân nhằm đảm bảo quá trình chuyển đổi sang sử dụng số định danh cá nhân được thực hiện trơn tru, đúng tiến độ. Đồng thời, NNT cần theo dõi kỹ các thông báo từ cơ quan thuế để cập nhật thông tin kịp thời.

Với các mẫu tờ khai, hóa đơn, chứng từ nộp thuế, sau thời điểm 1.7.2025, NNT sẽ ghi số định danh cá nhân vào mục "mã số thuế" theo đúng quy định. Việc chuyển đổi này không làm thay đổi bản chất các giao dịch hoặc nghĩa vụ thuế, nhưng yêu cầu phải sử dụng đúng mã số mới được chuẩn hóa.

Những lợi ích thiết thực

Việc dùng số định danh làm mã số thuế (MST) không chỉ giúp đơn giản hóa thủ tục hành chính, bảo vệ thông tin cá nhân, mà còn thúc đẩy mạnh mẽ quá trình chuyển đổi số và tăng tính minh bạch trong quản lý. Trong bối cảnh chuyển đổi số và yêu cầu hiện đại hóa hoạt động quản lý, việc tích hợp số định danh cá nhân thành MST là xu thế tất yếu. Việc sử dụng số định danh cá nhân làm MST mang lại nhiều lợi ích thiết thực như sau:

Đơn giản hóa thủ tục hành chính: Trước đây, mỗi cá nhân phải ghi nhớ và sử dụng nhiều loại mã số khác nhau như: số chứng minh nhân dân/căn cước công dân, MST, mã sổ bảo hiểm xã hội, số thẻ bảo hiểm y tế... Điều này không chỉ gây phiền toái mà còn dễ dẫn đến nhầm lẫn, sai sót trong quá trình kê khai và quản lý thông tin.

Việc thống nhất sử dụng số định danh cá nhân làm MST sẽ giúp đơn giản hóa các thủ tục hành chính, tiết kiệm thời gian, chi phí cho người dân và doanh nghiệp. NNT không cần phải đăng ký riêng lẻ hay theo dõi nhiều mã số khác nhau, từ đó giảm đáng kể áp lực giấy tờ và thủ tục hành chính. Dùng số định danh làm MST mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho cả người dân và cơ quan quản lý.

Tăng cường bảo mật, ngăn chặn giả mạo: Một điểm cộng nổi bật khi dùng số định danh cá nhân thay cho MST là việc nâng cao tính bảo mật và phòng tránh gian lận. Tất cả thông tin nộp thuế hiện nay được thực hiện thông qua ứng dụng eTax Mobile tích hợp với hệ thống định danh điện tử VNeID của Bộ Công an. Nhờ đó, mọi giao dịch, kê khai đều được kiểm soát chặt chẽ và chỉ cá nhân có mã định danh mới có quyền thực hiện, giảm thiểu tối đa nguy cơ giả mạo hoặc đánh cắp thông tin.

Việc liên kết với hệ thống dữ liệu dân cư quốc gia cũng giúp ngành thuế xác thực thông tin NNT một cách chính xác, góp phần bảo vệ tốt hơn quyền lợi hợp pháp của công dân.

Minh bạch và chính xác trong quản lý thuế: Số định danh cá nhân là duy nhất và không trùng lặp, do đó khi được sử dụng làm MST sẽ giúp cơ quan thuế dễ dàng xác định đúng danh tính, hạn chế các trường hợp khai báo trùng lặp, nhầm lẫn hay gian lận thuế.

Thông qua số định danh, cơ quan thuế có thể tích hợp và quản lý thông tin của cá nhân có nhiều nguồn thu nhập từ các kênh khác nhau. Dữ liệu sẽ được tổng hợp, đối chiếu và hỗ trợ lập tờ khai thuế gợi ý một cách chính xác. Điều này giúp NNT thực hiện nghĩa vụ một cách thuận tiện và minh bạch trong hệ thống thuế.

Thúc đẩy chuyển đổi số trong quản lý nhà nước: Việc dùng số định danh cá nhân làm MST là một mắt xích quan trọng trong tiến trình xây dựng chính phủ điện tử và chuyển đổi số quốc gia. Nhờ hệ thống dữ liệu được tích hợp, liên thông giữa các cơ quan như thuế, công an, bảo hiểm xã hội, ngân hàng, kho bạc... việc quản lý và tra cứu thông tin trở nên nhanh chóng, hiệu quả hơn bao giờ hết.

Không chỉ phục vụ công tác quản lý của nhà nước, sự thay đổi này còn mang đến nhiều tiện ích cho người dân. Công dân có thể sử dụng một mã số duy nhất để tiếp cận các dịch vụ công trực tuyến, tra cứu thông tin thuế, nộp thuế điện tử và thực hiện các giao dịch tài chính một cách dễ dàng, an toàn.

Tuyết Nhung