'Sứ giả' thanh niên trên hành trình chuyển đổi số
Trước yêu cầu của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, nhất là trong bối cảnh cả nước vừa đánh dấu bước ngoặt lịch sử với việc thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, việc phổ cập kiến thức và kỹ năng số càng trở nên cấp thiết.

Đoàn Thanh niên xã Vũ Tiên, tỉnh Hưng Yên, hướng dẫn người dân cách sử dụng điện thoại thông minh để thực hiện các dịch vụ công trực tuyến và nhận diện các chiêu trò lừa đảo trên không gian mạng. Ảnh: Thế Duyệt/TTXVN
Nắm bắt tinh thần đó, Tỉnh đoàn Hưng Yên đã phát động chiến dịch 30 ngày đêm cao điểm mở các lớp "Bình dân học vụ số" trên khắp địa bàn. Đây là phong trào ý nghĩa, nơi mỗi thanh niên trở thành một “sứ giả” đưa tri thức số đến mọi nhà, mọi người, góp phần kiến tạo một xã hội số, công dân số toàn diện.
Lớp học đặc biệt cho nông dân
Những ngày đầu tháng 7, dù còn bận rộn với công việc đồng áng khi sắp tới lịch gieo cấy vụ lúa mùa, song ông Trần Xuân Nghiêm, xã Vũ Tiên (Hưng Yên) chủ động thu xếp mọi việc từ sớm để đến lớp “Bình dân học vụ số” do Đoàn Thanh niên xã tổ chức vào buổi tối, ngay tại hội trường UBND xã. Lớp học “đặc biệt” dành cho ông Nghiêm và nhiều nông dân khác không có bảng đen, phấn trắng, thay vào đó màn hình máy tính, điện thoại sáng choang, hòa cùng màu áo xanh tình nguyện.
Sự nhiệt tình và tận tâm của cả người học và người dạy đã tạo nên một không khí học tập sôi nổi, thân thiện, gần gũi. Thời tiết nắng nóng không làm khó được những thanh niên ở đây, họ kiên trì hướng dẫn từng người dân cách sử dụng điện thoại thông minh, cách thực hiện dịch vụ công trực tuyến hay nhận diện các chiêu trò lừa đảo trên không gian mạng… Tất cả đều được hướng dẫn một cách sinh động, chi tiết, dễ hiểu.
Ông Trần Xuân Nghiêm vui vẻ, chỉ vài ngày trước, ngay ở thôn ông sinh sống có một trường hợp người cao tuổi nhận được cuộc gọi tự xưng là cán bộ công an xã Vũ Tiên, yêu cầu thực hiện các bước cài đặt định danh điện tử mức độ 2. Rất may, người dân đã tỉnh táo, kiểm tra lại thông tin và không bị sập bẫy lừa đảo. Đây không phải là câu chuyện cá biệt trong thời điểm này, khi ở nhiều địa phương gia tăng tình trạng các đối tượng xấu lợi dụng việc sắp xếp đơn vị hành chính, tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp để lừa đảo người dân, nhất là người cao tuổi, người thiếu kỹ năng về công nghệ.
Ông Nghiêm cho biết, lớp “Bình dân học vụ số” tổ chức rất kịp thời, bổ ích, nhất là với những người cao tuổi như ông. Qua lớp học này, ông được cung cấp kiến thức thực tế về các hình thức lừa đảo phổ biến như cuộc gọi giả mạo cơ quan chức năng, tin nhắn giả mạo ngân hàng, trang web lừa đảo…; được hướng dẫn cách kiểm tra thông tin, bảo mật tài khoản cá nhân và báo cáo khi phát hiện dấu hiệu nghi vấn… Những kiến thức này là "lá chắn" giúp người dân nông thôn như ông Nghiêm có thể tự bảo vệ mình trên không gian mạng.
Tại mỗi lớp học “Bình dân học vụ số”, “giảng viên” không ai khác chính là những đoàn viên, thanh niên với tri thức, kỹ năng công nghệ cùng tinh thần nhiệt huyết, trách nhiệm của tuổi trẻ, đã từng bước giúp người dân vượt qua những rào cản về công nghệ. Đoàn viên thanh niên Trần Minh Thư chia sẻ niềm vui khi được tham gia đội hình “Bình dân học vụ số” của xã Vũ Tiên, cũng là làng quê nơi em sinh ra, lớn lên. Trong màu áo xanh tình nguyện, Thư trở thành “sứ giả”, mang trách nhiệm của thanh niên với đất nước trong công cuộc chuyển đổi số quốc gia, một hành trình nhiều kỷ niệm và đầy tự hào của tuổi trẻ.

Đoàn Thanh niên xã Vũ Tiên, tỉnh Hưng Yên, hướng dẫn người dân cách sử dụng điện thoại thông minh để thực hiện các dịch vụ công trực tuyến. Ảnh: Thế Duyệt/TTXVN
Anh Trần Quốc Vấn, Bí thư Đoàn Thanh niên xã Vũ Tiên cho biết, năm nay, Đoàn Thanh niên xã có khoảng 700 đoàn viên, thanh niên về sinh hoạt hè tại địa phương. Đoàn xã đã lựa chọn những "hạt nhân" tiêu biểu tham gia các đội hình “Bình dân học vụ số”. Ngay khi phong trào được phát động, tổ chức đoàn cơ sở đã nhanh chóng triển khai các hoạt động hỗ trợ chuyển đổi số cho người lớn tuổi, những người còn hạn chế về công nghệ; trọng tâm là hỗ trợ thực hiện các dịch vụ công trực tuyến và cài đặt VNeID mức độ 2.
Lớp học không chỉ tổ chức theo hình thức tập trung mà Đoàn xã Vũ Tiên còn thành lập các đội hình tình nguyện, đến tận nhà giúp đỡ những người dân gặp khó khăn trong việc tiếp cận chuyển đổi số. Từ việc hướng dẫn thao tác trên máy tính, điện thoại, đến giải đáp mọi thắc mắc, các đoàn viên đã thực sự trở thành những “cầu nối” vững chắc, giúp người dân tự tin hơn khi từng bước hòa mình, bắt nhịp với dòng chảy công nghệ.
Không để ai bị bỏ lại phía sau
Việc tổ chức các lớp "Bình dân học vụ số" được các cấp bộ Đoàn tỉnh Hưng Yên xác định là nhiệm vụ chính trị quan trọng, đồng thời là trách nhiệm, sứ mệnh của tổ chức Đoàn trong việc đồng hành cùng nhân dân tiếp cận và làm chủ khoa học - công nghệ. Đặc biệt, khi mô hình chính quyền địa phương 2 cấp được vận hành, hình ảnh thanh niên tình nguyện xuất hiện ở các Trung tâm phục vụ hành chính công đã góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của Trung tâm, mang lại sự hài lòng cho người dân.
Anh Nguyễn Phú Tuấn Anh, Bí thư Đoàn thanh niên xã Quỳnh Phụ cho biết, thực hiện chiến dịch cao điểm 30 ngày đêm mở các lớp “Bình dân học vụ số” do Tỉnh đoàn phát động, ngày 12/7, Đoàn Thanh niên xã đã mở lớp đầu tiên với 200 người dân, chủ yếu là người cao tuổi tham gia.
Bên cạnh đó, Đoàn thanh niên xã thành lập 4 tổ với 200 đoàn viên, thanh niên trực tiếp hướng dẫn cho người dân tại Trung tâm phục vụ hành chính công của xã và hướng dẫn trên nhóm Zalo do Đoàn thanh niên xã thành lập. Khi người dân tham gia vào nhóm Zalo, sẽ có các đoàn viên, thanh niên hỗ trợ 24/24 giờ trong thực hiện dịch vụ công trực tuyến và giải đáp các thắc mắc.
Sự linh hoạt trong phương pháp tiếp cận, từ hướng dẫn trực tiếp đến hỗ trợ trực tuyến, từ các lớp học tập trung đến các tổ xung kích đến tận nhà dân “đi từng ngõ, gõ từng nhà” đã tạo điều kiện tối đa cho người dân tiếp cận thông tin và được hỗ trợ kịp thời, đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau trong hành trình chuyển đổi số.
Bí thư Tỉnh đoàn Hưng Yên Thiệu Minh Quỳnh cho biết, thực hiện chỉ đạo của Trung ương Đoàn, Tỉnh ủy, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh về hỗ trợ vận hành chính quyền địa phương 2 cấp và cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại cơ sở, Tỉnh đoàn đã chủ động xây dựng kế hoạch thực hiện. Ngay ngày 1/7 – ngày đầu tiên thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Tỉnh đoàn đã thành lập hơn 1.000 đội hình thanh niên xung kích với trên 20.000 đoàn viên thanh niên tham gia các hoạt động hướng dẫn người dân thực hiện dịch vụ công trực tuyến.

Đoàn thanh niên xã Quỳnh Phụ, tỉnh Hưng Yên mở lớp “Bình dân học vụ số” để trang bị cho người dân kiến thức, kỹ năng, nhận diện các chiêu trò lừa đảo trên không gian mạng. Ảnh: Thế Duyệt/TTXVN
Đây là lực lượng tinh nhuệ, được lựa chọn từ đội ngũ sinh viên chuyên ngành Công nghệ thông tin, cán bộ công chức trẻ, tình nguyện viên có chuyên môn với tinh thần trách nhiệm cao. Mỗi đội hình triển khai nhiệm vụ tại các thôn, tổ cơ sở, trong đó Tỉnh đoàn yêu cầu chuẩn bị kỹ lưỡng về phương pháp giảng dạy, phù hợp với từng người dân, từng đối tượng từ người già, người cao tuổi đến người yếu thế trong xã hội.
Đặc biệt, Tỉnh đoàn Hưng Yên chỉ đạo 104 Đoàn thanh niên xã, phường rà soát những gia đình chính sách, cựu thanh niên xung phong, gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn; từ đó các đội hình thanh niên xung kích sẽ đến tận nhà người dân để hướng dẫn họ thực hiện các dịch vụ công trực tuyến, với tinh thần mỗi đội hình là một điểm tựa vững chắc cho chính quyền và nhân dân thực hiện các thủ tục hành chính, các dịch vụ công trực tuyến một cách thuận lợi, an toàn và minh bạch.
Bí thư Tỉnh đoàn Hưng Yên cho biết, với tinh thần “Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên”, chỉ sau 5 ngày phát động (từ ngày 7-11/7), đã có hơn 95.000 người dân tỉnh Hưng Yên được tuyên truyền, hướng dẫn dịch vụ công trực tuyến và tiếp cận với các lớp học “Bình dân học vụ số”. Phong trào không chỉ là chiến dịch ngắn hạn, mà còn là khởi đầu cho một hành trình dài kiến tạo xã hội số - nơi mọi người dân đều là những công dân số tự tin, chủ động và mỗi thanh niên là một “sứ giả” đồng hành giàu tri thức, nhiệt tình và trách nhiệm.