Sự răn đe, cảnh tỉnh cán bộ, đảng viên là việc rất quan trọng và cấp thiết hiện nay
Xử lý nghiêm cán bộ (CB), kể cả CB cấp cao sai phạm, là điều không ai mong muốn, thậm chí rất đau xót, rất đau lòng nhưng vì sự nghiệp chung, vì sự nghiêm minh về kỷ luật của Đảng, thượng tôn pháp luật của Nhà nước, sự trong sạch, vững mạnh và uy tín của Đảng, Nhà nước và ý nguyện của Nhân dân, chúng ta phải làm và kiên quyết làm. Kỷ luật vài người để cứu muôn người,... Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nói rõ quan điểm của Đảng ta như vậy tại Hội nghị toàn quốc tổng kết 10 năm công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (PCTN, TC), ngày 30/6/2022. Và tinh thần ấy ngày càng được thực hiện quyết liệt hơn.
Đau xót nhưng không thể không làm
Chưa bao giờ nhiều CB, cả ở cấp chiến lược bị kỷ luật, phải từ chức vì có sai phạm hay để cho cấp dưới sai phạm, thậm chí bị xử lý hình sự như thời gian gần đây. Công tác CB đang có nhiều vấn đề đặt ra, nhất là khi chuẩn bị cho đại hội Đảng các cấp và Đại hội XIV của Đảng. Tuy nhiên, đây cũng là cơ hội để nhìn nhận, đánh giá lại toàn bộ nhiệm vụ then chốt này; là dịp để sàng lọc CB, lựa chọn những người đủ đức, tài, điều kiện để tham gia cấp ủy khóa mới. Công tác CB là công tác về con người, vô cùng khó nhưng khi đã đặt lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên hết, thì chúng ta tin tưởng rằng việc khó mấy cũng làm tốt.
Mới qua hơn nửa nhiệm kỳ khóa XIII, đã có gần 100 CB thuộc diện Trung ương quản lý bị thi hành kỷ luật, trong đó nhiều trường hợp phải xử lý hình sự, đặc biệt là 5 trường hợp được Trung ương cho thôi chức Ủy viên Bộ Chính trị và nhiều chức danh khác từ đầu năm 2024 đến nay. Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN, TC đã theo dõi, chỉ đạo 68 vụ án, 45 vụ việc; các cơ quan chức năng khởi tố vụ án với 45 bị can, khởi tố bổ sung 238 bị can trong 23 vụ án, kết luận điều tra và kết luận điều tra bổ sung 20 vụ án với 369 bị can;...
Trong nửa đầu nhiệm kỳ khóa XIII của Đảng, có hơn 90 CB thuộc diện Trung ương quản lý bị thi hành kỷ luật, trong đó có 17 Ủy viên, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, 23 tướng lĩnh (tăng gần 2 lần so với nửa đầu nhiệm kỳ khóa XII); các cơ quan tố tụng đã khởi tố, điều tra 1.304 vụ với 3.523 bị can về các tội tham nhũng (tăng hơn 2 lần về số vụ án và hơn 3 lần về số bị can so với nửa đầu nhiệm kỳ khóa trước).
Vì sao có tình trạng đau lòng như vậy? Phát biểu tại phiên họp đầu tiên của Tiểu ban nhân sự Đại hội XIV, trung tuần tháng 3/2024, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chỉ rõ: “Một số CB lãnh đạo, quản lý, trong đó có cả CB cấp cao thiếu gương mẫu, uy tín thấp, phẩm chất, năng lực chưa ngang tầm nhiệm vụ, vi phạm nguyên tắc và quy chế làm việc, nói nhiều làm ít, nói không đi đôi với làm, quan liêu, xa dân, cá nhân chủ nghĩa, vướng vào tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, lợi ích nhóm”.
Những thói hư, tật xấu của CB trong các cơ quan công quyền đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh cảnh báo ngay từ khi cách mạng mới giành chính quyền, đó là “cậy thế mình ở ban này ban nọ, rồi ngang tàng, phóng túng, muốn sao được vậy, coi khinh dư luận, không nghĩ đến dân” (Thư gửi UBND các kỳ, tỉnh, huyện, làng tháng 10/1945 - Hồ Chí Minh toàn tập, tập 4, NXB Chính trị Quốc gia, H 1995, trang 57); “muôn việc thành công hoặc thất bại đều do CB tốt hoặc kém”. Thấm nhuần lời dạy của Người, Đảng ta luôn coi trọng công tác CB. Song thực tế là, trình độ, năng lực đội ngũ “công bộc” của dân được nâng cao nhưng đạo đức, lối sống của một một bộ phận không nhỏ CB lại suy thoái, thậm chí là xuống cấp. Đây là căn nguyên làm cho CB hư hỏng, không ít trường hợp "ăn tiền" của dân, doanh nghiệp một cách trắng trợn.
Mặc dù cuộc đấu tranh PCTN, TC được tiến hành rất quyết liệt, bài bản nhưng không ít CB ở các cấp, các ngành từ Trung ương đến các địa phương vẫn tỏ ra coi thường pháp luật. Thật nguy hiểm “Vì tính xấu của một người thường chỉ có hại cho người đó; còn tính xấu của một đảng viên (ĐV), một CB sẽ có hại đến Đảng, có hại đến Nhân dân” (SĐD, tập 5, trang 254). Thực trạng này nếu không được ngăn chặn thì gây nên những nguy cơ khôn lường đối với Đảng, Nhà nước.
Ngăn chặn từ sớm, từ xa
Tiền của, tài sản Nhà nước bị thất thoát là mất mát lớn, song vẫn có thể làm ra nhưng niềm tin nếu bị đánh mất thì rất khó để lấy lại. Vì thế, việc xử lý CB trong đó có CB cấp chiến lược là không thể không làm. Trước hết, việc xử lý CB vi phạm là để bảo đảm tính nghiêm minh của kỷ luật Đảng và pháp luật; đưa ra khỏi bộ máy những đối tượng tha hóa, biến chất; đồng thời, cảnh tỉnh gay gắt CBĐV khác tránh sa vào “vết xe đổ” của đồng chí mình; xây dựng đội ngũ CB thật sự vì dân, vì nước. Việc kỷ luật một vài người để cứu muôn người là vậy. Điều đó hoàn toàn trái ngược với luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, chúng cho rằng chúng ta chống tham nhũng là “thanh trừng trong nội bộ”, “đấu đá nhau”.
Có thể nói việc bôi đen, bêu xấu CBĐV và lãnh đạo các cấp của Đảng ta là thói xấu đã “thâm căn cố đế” của các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị và các phần tử bất mãn. Bất cứ hiện tượng nào được dư luận chú ý là chúng lập tức xuyên tạc, bóp méo, bình luận ác ý và đưa ra những thông tin sai lệch. Mục đích là để những người tiếp cận thông tin có nhận thức nhầm lẫn, làm giảm sút lòng tin của Nhân dân đối với Đảng, với chế độ.
Cách xử lý CB sai phạm thời gian vừa qua của Trung ương, Bộ Chính trị thể hiện rất rõ tính quyết liệt mà cũng rất nhân văn. Điều đó rất đúng với chủ trương về công tác CB và tinh thần Quy định số 41, ngày 03/11/2021 của Bộ Chính trị về miễn nhiệm, từ chức đối với CB. Song, giải pháp tối ưu vẫn phải là phải chủ động phòng ngừa từ sớm, từ xa, không để xảy ra sai phạm mới đi xử lý. Đó là mục tiêu, yêu cầu hàng đầu trong công tác CB; không để bổ nhiệm, đề bạt rồi mới phát hiện ra sai phạm của CB từ trước, thậm chí là nhiệm kỳ trước.
Muốn vậy, phải đổi mới mạnh mẽ quy trình giới thiệu bầu cử, bổ nhiệm CB theo hướng công khai, minh bạch và dân chủ thật sự, đánh giá CB một cách toàn diện về năng lực công tác và khả năng đảm đương cương vị mới qua nhiều kênh thông tin. Đặc biệt là đánh giá đúng về phẩm chất, đạo đức, lối sống của CB được giới thiệu bầu cử hoặc bổ nhiệm; khắc phục bằng được biểu hiện phe cánh, lợi ích nhóm trong công tác này. Vừa đề cao vai trò, trách nhiệm, vừa có hình thức xử lý đúng mức đối với người đứng đầu, nếu giới thiệu CB bầu cử, bổ nhiệm không công tâm, khách quan; không bảo đảm tiêu chuẩn, điều kiện phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, năng lực công tác.
Cùng với đó là xây dụng hệ thống chính sách đồng bộ, chặt chẽ, công khai, minh bạch để những đối tượng quen thói "chạy chọt", "xin - cho" cũng không có “cửa”; đồng thời, xử lý nghiêm mọi CB vi phạm; xây dựng một cơ chế để CB không thể, không dám, không muốn và không cần tham nhũng./.