Sử thi Việt Nam (Kỳ 14)

Thành nhà Hồ tại xã Vĩnh Long, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa do Hồ Quý Ly xây dựng năm 1397, từng là kinh đô của nước Việt Nam, được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới từ ngày 21/6/2011. Nguồn: Internet.

Kỳ 14.

Năm 1400

Hồ Quí Ly phế truất vua Trần lập triều đại mới

Thăng Long thành Đông Đô ôi hỡi!

Tây Đô Thanh Hóa Vĩnh Lộc vàng son

Thành đá nơi quan sơn

Sừng sững

Mong nghìn năm bền vững

Đại Ngu quốc hiệu mới oai linh.

Hồ Quí Ly đã nhìn thấu thế thái nhân tình

Quốc gia đang chờ đợi

Ông đã đề ra duy tân đổi mới

Hạn nô hạn điền

Văn hóa không dùng chữ thánh hiền

Trong công việc nước nhà trong thi cử

Muốn cho chữ Nôm bất tử

Dùng trong công việc hành chính nước nhà.

Để ngăn chặn bọn phương Bắc phòng xa

Xây dựng nền quốc phòng quân số đông trăm vạn

Thành Đa Bang bên sông Cầu là sức mạnh

Chặn quân giặc vào Đông Đô.

Những cải cách của nhà Hồ đều thất bại

Lũ quí tộc đương quyền bọn ăn tàn phá hại

Chỉ mong vinh thân phì gia

Không đếm xỉa gì lợi ích quốc gia

Ruộng đất lấy ra từ nhà Trần bọn quí tộc nhà Hồ cướp hết.

Họ Trần chống lại kịch liệt

Nông dân vẫn không được gì

Cải cách chỉ vì quí tộc.

Năm 1407 Hai mươi vạn quân Minh mạnh như cơn gió lốc

Xâm lược Đại Ngu.

Trước sức mạnh quân thù

Nhà Hồ không kêu gọi nhân dân kháng chiến

Cậy thành Đa Bang thế hiểm

Đem quân lên chống địch khi chúng ở thế mạnh ban đầu.

Thành Đa Bang tuyến đầu

Sụp đổ

Đông Đô thất thủ.

Quân giặc tràn về Tây Đô như thác lũ.

Trận quyết chiến cuối cùng để bảo vệ kinh đô An Tôn

Quân Hồ không được nhân dân trợ chiến sức không còn

Tan vỡ.

Vua tôi nhà Hồ sa cơ lầm lỡ

Chạy đến bờ biển Thiên Cầm

Trong cảnh chiến bại sức tàn

Cả triều đình vua tôi bị bắt

Rồi bị giặc đày sang xa xôi đất Bắc

Hồn nơi đất khách ôm hận nghìn thu

Mối thù cướp nước.

Cướp được nước Đại Ngu quân Minh tham tàn bạo ngược

Không kể đạo trời

Hủy diệt nền văn hóa sáng ngời.

Vét vơ của cải

Giết người tàn hại

Sinh linh khổ ải lầm than

Trước quân giặc bạo tàn

Giống nòi nguy cơ hủy diệt

Muôn triệu sinh linh rên xiết

Trong ngọn lửa hung tàn nướng dân đen

Của bọn giặc phương Bắc cường bạo đê hèn

Dân tộc 20 năm chảy đầm đìa máu và nước mắt

Đúc thành mối hận hờn căm

Phất cao ngọn cờ giải phóng.

Năm 1418 giữa Lam Sơn gió ngàn lồng lộng

Cờ bay phấp phới tụ nghĩa anh hùng

Máu hòa vào rượu lời thề kiên trung

Hội thề Lũng Nhai đồng lòng cứu nước.

Bốn phương hào kiệt kéo về Lam Sơn như nước

Lê Lợi vi quân

Nguyễn Trãi vi thần.

Sứ mệnh rõ ràng trời giao trọng trách.

Nguyễn Trãi tiến sĩ đời Hồ dâng “Bình Ngô sách”

Vạch phương lược chiến tranh giải phóng nước nhà.

Những ngày đầu bão táp mưa sa

Nghĩa quân hi sinh đói khát.

Hai mươi vạn quân Minh chà xát

Càn quét bao vây.

Nghĩa quân dựa vào núi đá rừng cây

Tiến hành chiến tranh du kích

Có những lúc chỉ còn 200 người bị vây nguy kịch

Lê Lợi lâm nguy

Nghĩa quân lâm nguy.
Lê Lai phải quên mình cứu nạn

Giả làm Lê Lợi cưỡi voi xông pha tên đạn

Bị quân Minh bắt và hi sinh.

Tấm gương quên mình

Vì nước

500 năm trước

Muôn đời còn như nhật nguyệt treo gương.

(Còn nữa)

CVL

PGS TS Cao Văn Liên