Sửa Luật Xây dựng: Đơn giản hóa tối đa thủ tục cấp giấy phép xây dựng

Sáng 24-11, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Xây dựng (sửa đổi).

Trong dự luật, nội dung được nhiều người dân và đại biểu Quốc hội quan tâm là năng lực của chủ đầu tư khi thực hiện dự án. Sự cố cầu sông Lô bị xuống cấp nghiêm trọng, xuất hiện tình trạng trơ cốt thép tại móng trụ sau hơn 10 năm đưa vào sử dụng xảy ra vừa qua, một lần nữa được đề cập như dẫn chứng điển hình.

Công trình quan trọng phải lắp thiết bị giám sát tại công trường

Cụ thể, qua khảo sát sự cố cầu sông Lô, cơ quan thẩm tra dự án Luật là Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường đã đề nghị nghiên cứu, bổ sung các quy định mang tính nguyên tắc về tiêu chí đối với năng lực của chủ đầu tư theo hướng, năng lực của chủ đầu tư phải phù hợp và tương xứng với quy mô, cấp độ và tính chất kỹ thuật phức tạp của dự án.

Báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Xuân Dũng cho biết tiếp thu ý kiến của Ủy ban, cơ quan soạn thảo đã chỉnh lý tại khoản 1 Điều 9 dự thảo Luật, bổ sung điều kiện được giao chủ đầu tư đối với dự án đầu tư công thực hiện theo quy định của Chính phủ.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Xuân Dũng trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật Xây dựng (sửa đổi). Ảnh: QH

Có ý kiến cho rằng cần bổ sung các quy định đủ mạnh đối với các công trình kém chất lượng, rõ về vai trò, trách nhiệm của các bên liên quan, ví dụ như chủ đầu tư, đơn vị thi công, tổ chức giám sát sau sự việc cầu Sông Lô.

Ngoài ra, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cũng đề nghị nghiên cứu, bổ sung các quy định về mặt nguyên tắc đối với việc lắp đặt thiết bị quan trắc bắt buộc và kiểm định chất lượng định kỳ đối với các công trình quan trọng, công trình có tính cộng đồng cao, có nguy cơ mất an toàn...

Tiếp thu, giải trình nội dung này, Bộ Xây dựng cho biết việc hậu kiểm của cơ quan nhà nước có thẩm quyền được thực hiện thông qua các hoạt động như kiểm tra trật tự xây dựng (Điều 47), kiểm tra công tác nghiệm thu công trình xây dựng (tại Điều 57).

Theo đó, dự thảo Luật đã quy định các công trình xây dựng thuộc dự án quan trọng quốc gia; công trình có quy mô lớn, kỹ thuật phức tạp; công trình ảnh hưởng lớn đến an toàn, lợi ích cộng đồng phải được kiểm tra công tác nghiệm thu đến khi hoàn thành đưa công trình vào khai thác. Dự thảo cũng đã quy định công trình xây dựng phải được bảo trì, đánh giá an toàn định kỳ trong quá trình sử dụng.

Đáng chú ý, dự thảo Luật đã quy định cụ thể về quyền, trách nhiệm, nghĩa vụ của các chủ thể tham gia xây dựng công trình từ Điều 59 đến Điều 63.

Bộ Xây dựng cho hay tiếp thu ý kiến của các ĐBQH và Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, cơ quan soạn thảo đã tiến hành chỉnh lý, bổ sung quy định tại Điều 49 dự thảo Luật.

Trong đó, yêu cầu chủ đầu tư phải lắp đặt thiết bị giám sát tại công trường, có kết nối về cơ quan quản lý, để phục vụ cho việc truy cập, theo dõi, giám sát của cơ quan quản lý nhà nước và cộng đồng về chất lượng công trình, kịp thời phát hiện, xử lý các vi phạm trong quá trình thi công xây dựng.

Khắc phục tình trạng bản chất là nông thôn nhưng thuộc phường sau sáp nhập

Vấn đề về giấy phép xây dựng cũng được nhiều người quan tâm. Một số ý kiến cho rằng quy định mở rộng đối tượng miễn giấy phép xây dựng tạo điều kiện thuận lợi cho các chủ đầu tư nhưng cần tăng cường trong công tác hậu kiểm, chú ý đến công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm.

Có ý kiến đề xuất nếu dự án có đầy đủ quy hoạch chỉ tiết tỉ lệ 1/500 thì miễn giấy phép xây dựng. Có ý kiến cho rằng không nên mở rộng miễn giấy phép xây dựng, vì khó khăn trong việc xác định quyền sở hữu tài sản trên đất; an toàn không được kiểm soát.

Một số ý kiến đề nghị rà soát tính hợp lý của quy định miễn giấy phép công trình xây dựng nằm trên địa bàn từ 2 tỉnh trở lên…

Sáng 24-11, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Xây dựng (sửa đổi). Ảnh: QH

Báo cáo giải trình vấn đề này, Bộ Xây dựng cho biết với việc thực hiện nguyên tắc "từ khi chuẩn bị đến khi khởi công xây dựng, mỗi công trình, dự án chỉ phải thực hiện một thủ tục hành chính", quy định về miễn giấy phép này đã bao gồm cả dự án có quy hoạch chi tiết 1/500 sau khi đã được cơ quan có thẩm quyền kiểm soát các nội dung cơ bản về phù hợp quy hoạch và an toàn.

Chỉ các công trình quy mô nhỏ (không phải thẩm định) mới phải thực hiện thủ tục cấp giấy phép xây dựng.

Bộ Xây dựng cũng cho biết dự thảo Luật đã bổ sung nội dung quản lý trật tự xây dựng tại Điều 47 nhằm bảo đảm yêu cầu quản lý khi chuyển một phần từ tiền kiểm sang hậu kiểm. Việc quản lý trật tự xây dựng được thực hiện từ khi khởi công đến nghiệm thu, bàn giao, nhằm phát hiện, ngăn chặn, xử lý vi phạm.

Đối với công trình được miễn giấy phép, các quy định pháp luật về đất đai đã quy định về xác định tài sản gắn liền với đất. Tiếp thu ý kiến của các đại biểu, Bộ Xây dựng phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường trong quá trình xây dựng các văn bản dưới luật để tránh không bị bỏ sót đối tượng.

Đối với công trình xây dựng nằm trên địa bàn từ 2 tỉnh trở lên, cơ quan soạn thảo đã tiếp thu, chỉnh lý quy định chỉ miễn giấy phép xây dựng đối với công trình theo tuyến trên từ 2 tỉnh trở lên.

Dự thảo Luật cũng đã quy định khu vực nông thôn xác định tại quy hoạch chung đô thị và nông thôn được duyệt, khắc phục tình trạng bản chất là nông thôn nhưng thuộc phường sau sáp nhập như ý kiến đại biểu đã nêu.

Bộ Xây dựng cũng cho biết thủ tục cấp giấy phép sẽ được quy định đơn giản hóa tối đa tại Nghị định theo hướng: thực hiện thủ tục trực tuyến toàn trình; đơn giản hóa về hồ sơ và điều kiện; nâng cao trách nhiệm của tư vấn thiết kế về đảm bảo an toàn công trình; giảm tối đa thời gian thực hiện cấp giấy phép, dự kiến tối đa 7- 10 ngày.

Các quy định này sẽ giảm tối thiểu 30% thời gian/chi phí theo theo yêu cầu của Chính phủ.

NHÓM PHÓNG VIÊN