Nửa sau của thập niên 1980 được đánh dấu bằng các cuộc thảo luận về cách chấm dứt cuộc can thiệp ở Afghanistan. Tổng bí thư mới của Liên Xô lúc này là Mikhail Gorbachev, đã quyết tâm rút quân khỏi quốc gia Nam Á.
Cuối tháng 8/2021, Taliban hoàn toàn kiểm soát đất nước Afghanistan sau những cuộc tấn công tổng lực. Trong số những thiết bị chiến tranh mà quân đội chính phủ Kabul bỏ lại, có hàng chục máy bay vẫn còn nguyên vẹn. Đầu năm 2022, Taliban thành lập Lực lượng Không quân các tiểu vương quốc Hồi giáo (IEAF). Từ đó đến nay, câu hỏi mà nhiều chuyên gia quân sự thế giới đặt ra là Taliban đã làm gì với những chiến lợi phẩm đắt giá này?
Ngày 24-12-1979, Liên Xô đưa quân vào Afghanistan để hậu thuẫn cho Chính phủ Cộng hòa dân chủ Afghanistan chống lại lực lượng Mujahideen (chiến binh thánh chiến Hồi giáo). Đến ngày 15-2-1989, quân đội Liên Xô rút lui trong bối cảnh một số tay súng do Mohammed Omar lãnh đạo tách khỏi Mujahideen để 5 năm sau đó, trở thành Taliban. Việc lột xác ấy sẽ khó xảy ra nếu Mujahideen không được sự yểm trợ của Cơ quan tình báo trung ương Mỹ (CIA) thông qua Gustav Avrakotos trong 'Chiến dịch Cyclone…
Abdul Rashid Dostum, cựu tướng khét tiếng của Liên minh Phương Bắc chống Taliban (1996-2001), từng làm Phó Tổng thống Afghanistan. Với sức ảnh hưởng của mình, giờ đây ông lại muốn lập liên minh để đòi Taliban chia sẻ quyền lực.
Dù hứa hẹn một cách tiếp cận ôn hòa hơn, quá khứ của Taliban và những báo cáo về hành động gần đây nhiều khả năng sẽ không làm yên lòng người Afghanistan.
Sau khi tuyên bố kết thúc chiến tranh, Taliban đã lặp lại những lời hứa không trả thù mà lực lượng này từng nói vào cuối những năm 1990.
Trong bài phát biểu trực tuyến đầu tiên kể từ khi rời khỏi Afghanistan, Tổng thống Ashraf Ghani bác bỏ cáo buộc rằng ông đã mang theo hàng trăm triệu USD khi rời đi.
Trong gian 5 năm cầm quyền từ năm 1996-2001, Taliban áp đặt những quy định Hồi giáo hà khắc dẫn đến bạo lực và bất ổn khắp Afghanistan.
Phong trào Taliban đã lên nắm quyền ở Afghanistan và sẽ sớm tuyên bố đất nước này là một Tiểu vương quốc Hồi giáo. Những dấu hiệu đầu tiên mà lực lượng này thể hiện trong những ngày qua đã cho thấy có sự thay đổi, nhưng liệu đó có phải là 'bình cũ rượu mới'?
Mối quan hệ Mỹ-Nga hiện giờ đang ở mức tồi tệ nhất kể từ thời Chiến tranh Lạnh, song ông Gorbachev hy vọng rằng hai nước có thể tìm ra cách ngăn chặn một cuộc 'chiến tranh nóng' trong tương lai.