Tại hội nghị thượng đỉnh ba bên diễn ra ở thủ đô Asmara của Eritrea, các nhà lãnh đạo Ai Cập, Eritrea và Somalia đã cam kết hợp tác về an ninh khu vực, trong bối cảnh căng thẳng tiếp diễn ở vùng Sừng châu Phi. Ðộng thái này báo hiệu sự hình thành một liên minh mới trước mối đe dọa an ninh ngày càng gia tăng ở khu vực.
Nhiều người dân địa phương ở 2 thành phố kết nghĩa của Sudan là Omdurman và Khartoum nói rằng, nếu không có bếp ăn từ thiện, họ sẽ chết đói. Cuộc nội chiến ở đây bắt đầu vào tháng 4-2023. Các khu chợ trong thành phố đã bị cướp phá và hầu như không có cửa hàng hay nhà máy nào thoát khỏi tình cảnh này. Kinh khủng hơn, 'bỏ đói' trở thành vũ khí chiến tranh.
Tổng thống Abdel Fattah El-Sisi của Ai Cập mới đây đã giành chiến thắng áp đảo để tiếp tục nhiệm kỳ 3, với mức ủng hộ lên đến 89,6%. Tuy nhiên, hành trình lèo lái quốc gia Bắc Phi này trong nhiệm kỳ 6 năm tiếp theo không hề dễ dàng giữa một loạt thách thức bủa vây.
Không ngoài dự đoán, với uy tín và thành tựu đạt được trong 2 nhiệm kỳ vừa qua, đương kim Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah El-Sisi đã tái đắc cử nhiệm kỳ thứ ba khi giành được số phiếu áp đảo 89,6% trong cuộc bầu cử diễn ra từ ngày 10-12/12.
Đây là dòng sông chảy qua nhiều quốc gia nhất trên thế giới, nằm trong top các con sông dài nhất thế giới, với chiều dài khoảng 6.650 km.
Đây là một trong những con sông dài nhất thế giới và chảy qua nhiều quốc gia nhất.
Trong động thái nhằm tăng cường an ninh cho Đập Phục hưng lớn (GERD), Ethiopia đã bố trí các hệ thống phòng không Pantsir-S2 tiên tiến của Nga và trạm radar ST-68UM của Ukraine cùng địa điểm.
Hôm qua (10/9), Bộ Ngoại giao Ai Cập đã bày tỏ quan điểm phản đối thông báo của Ethiopia về việc hoàn thành tích nước lần thứ tư vào hồ chứa đập thủy điện Đại Phục Hưng là biện pháp đơn phương và vi phạm pháp luật.
Hôm qua (28/8), các phái đoàn từ Ai Cập, Ethiopia và Sudan đã kết thúc vòng đàm phán ba bên mới nhất tại Cairo về vấn đề đập thủy điện Đại Phục Hưng.
Ai Cập, Ethiopia và Sudan đã nối lại các cuộc đàm phán kéo dài nhiều năm về con đập gây tranh cãi mà Ethiopia đang xây dựng trên nhánh chính của sông Nile.
Theo phóng viên TTXVN tại châu Phi, ngày 22/6, Phó Thủ tướng kiêm Ngoại trưởng Ethiopia Demeke Mekonnen thông báo nước này đang chuẩn bị khởi động giai đoạn thứ 4 của quá trình làm đầy hồ chứa của đập Đại phục hưng (Gerd) trên sông Nile Xanh, bất chấp sự phản đối liên tục từ Ai Cập do lo ngại về nguồn cung cấp nước ở hạ lưu.
Các cuộc tấn công bằng máy bay, xe tăng và pháo binh đã làm rung chuyển Thủ đô Khartoum của Sudan và thành phố lân cận Bahri vào hôm thứ Sáu (28/4), bất chấp việc gia hạn thỏa thuận ngừng bắn 72 giờ giữa hai phe phái tham chiến trước đó.
Cuộc xung đột ở Sudan đang khiến nhiều nước láng giềng lo ngại vì không ít lý do, từ việc chung nguồn nước sông Nile, chung đường ống dẫn dầu cho đến việc 1 cuộc khủng hoảng nhân đạo đang hình thành.
Giao tranh bùng phát trở lại ở Sudan vào cuối ngày thứ Ba (25/4) bất chấp tuyên bố ngừng bắn của các phe tham chiến. Mối lo xung đột leo thang và phức tạp đang lớn hơn khi các tù nhân chiến tranh của chế độ độc tài cũ đã vượt ngục hoặc được phóng thích.
Tư lệnh quân đội Sudan, Tướng Abdel Fattah Burhan cam kết quân đội sẽ 'bảo vệ an ninh và thống nhất đất nước' cũng như đảm bảo quá trình 'chuyển đổi an toàn sang chế độ dân sự' ở Sudan.
Phóng viên TTXVN tại châu Phi dẫn nguồn tin từ địa bàn cho biết Tư lệnh quân đội Sudan, Tướng Abdel Fattah Burhan, ngày 21/4 đã tuyên bố ủng hộ một chính phủ dân sự tại quốc gia Đông Phi này, động thái được xem như nỗ lực tìm kiếm sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế trong bối cảnh xảy ra giao tranh với Các Lực lượng hỗ trợ nhanh (RSF).
Theo phóng viên TTXVN tại Cairo, ngày 21/2, Tổng thống Ai Cập Abdel-Fattah El-Sisi và người đồng cấp Uzbekistan Shavkat Mirziyoyev đã nhấn mạnh sự cần thiết phải thúc đẩy hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực an ninh và chống khủng bố. Nhà lãnh đạo Uzbekistan có chuyến thăm chính thức Cairo trong hai ngày 20-21/2.
Ngày 26/1, Sudan và Ethiopia đã nhất trí giải quyết các tranh chấp biên giới cũng như vấn đề Đập thủy điện Đại Phục hưng (GERD) trên sông Nile Xanh, thông qua các cơ chế chung và đối thoại trực tiếp.
Thủ tướng Abiy và Tướng Al-Burhan tiến hành thảo luận về cách thức củng cố và tăng cường quan hệ song phương, cũng trong chuyến thăm này, ông Abiy sẽ gặp một số đảng chính trị của Sudan.
Theo báo Le Figaro của Pháp, dân số tăng mạnh, nhu cầu sử dụng nước tăng không chỉ trong đời sống hàng ngày mà cả trong nông nghiệp và các ngành công nghiệp, kèm theo đó là biến đổi khí hậu với các hiện tượng thời tiết cực đoan như hạn hán, lũ lụt… khiến nguồn tài nguyên nước sụt giảm.
Theo báo Le Figaro của Pháp, dân số tăng mạnh, nhu cầu sử dụng nước tăng không chỉ trong đời sống hàng ngày mà cả trong nông nghiệp và các ngành công nghiệp, kèm theo đó là biến đổi khí hậu với các hiện tượng thời tiết cực đoan như hạn hán, lũ lụt… khiến nguồn tài nguyên nước sụt giảm.
Tổng thống El-Sisi bày tỏ mong muốn thúc đẩy quan hệ Ai Cập-Mỹ trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau và đôi bên cùng có lợi, đặc biệt trong bối cảnh khu vực đang đối mặt với nhiều thách thức.
Theo chính quyền Sudan, hơn 30.000 người đã buộc phải dời khỏi nơi cư trú tại bang Blue Nile sau khi tranh chấp giữa các bộ lạc bản địa bùng phát thành bạo lực.
Ngày 15/10, Chủ tịch Hội đồng Chủ quyền Sudan đồng thời là nhà lãnh đạo trên thực tế của nước này, Tướng Abdel Fattah Burhan và Thủ tướng Ethiopia Abiy Ahmed đã nhất trí giải quyết các vấn đề biên giới giữa hai nước một cách hòa bình.
Bất chấp sự phản đối của các quốc gia hạ nguồn là Ai Cập và Sudan, hai tuabin - trong tổng số 13 tuabin tại con đập thủy điện Đại phục hưng, sẽ tạo ra 750 megawatt điện.
Việc Ethiopia triển khai kế hoạch tích nước cho hồ chứa của Đập thủy điện Đại phục hưng (GERD) mà không có sự nhất trí của các quốc gia hạ nguồn đang khiến cho quan hệ với Ai Cập xấu đi.
Bộ Ngoại giao Ai Cập cho biết nước này ngày 29/7 đã đệ đơn lên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) nhằm phản đối việc Ethiopia tiếp tục triển khai kế hoạch tích nước cho hồ chứa của Đập thủy điện Đại phục hưng (GERD) mà không có sự nhất trí của các quốc gia hạ nguồn.
Theo phóng viên TTXVN tại Cairo, ngày 25/7, Tổng thống Ai Cập Abdel-Fattah El-Sisi và người đồng cấp Somalia Hassan Sheikh Mahmoud đã chia sẻ quan điểm về 'sự nguy hiểm của các chính sách đơn phương trong thực thi các dự án trên những dòng sông quốc tế' khi đề cập dự án đập thủy điện Đại Phục Hưng (GERD) của Ethiopia trên thượng nguồn sông Nile.
Bộ Y tế Sudan cho biết có ít nhất 108 người khác đã bị thương và 16 cửa hàng bị đốt cháy kể từ khi bạo lực bắt đầu bùng phát hôm 11/7 vừa qua.
Phía Ethiopia nói rằng đợt trữ nước thứ ba sẽ diễn ra vào tháng Tám và tháng Chín tới nhưng Sudan đã lên tiếng bác bỏ tuyên bố này.
Theo phóng viên TTXVN tại châu Phi, ngày 28/5, Sudan đã bác bỏ tuyên bố gần đây của Ethiopia liên quan đến kế hoạch tích trữ nước giai đoạn thứ ba cho Đập thủy điện Đại phục hưng (GERD), dự kiến được tiến hành từ đầu tháng 8/2022, cho rằng tuyên bố như vậy làm gia tăng căng thẳng giữa hai nước.
Theo phóng viên TTXVN tại Cairo, Bộ trưởng Thủy lợi và Tài nguyên nước Ai Cập Mohamed Abdel-Aty ngày 26/2 cho biết, nước này sẵn sàng đối phó với bất kỳ tình huống nào liên quan đến Đập thủy điện Đại phục hưng (GERD) do Ethiopia xây dựng trên sông Nile Xanh, đồng thời nhấn mạnh Chính phủ Ai Cập sẽ không cho phép một khủng hoảng nước xảy ra.
Ethiopia ngày 20/2 đã chính thức sản xuất điện từ đập Đại Phục Hưng, con đập lớn nhất châu Phi nhưng vướng nhiều tranh cãi từ các quốc gia lưu vực sông Nile.
Theo Ngoại trưởng Ai Cập tái khẳng định tầm quan trọng của việc nối lại các cuộc đàm phán về Đập thủy điện Đại phục hưng trong thời gian sớm nhất để đạt được một thỏa thuận công bằng.
Theo phóng viên TTXVN tại Cairo, Ngoại trưởng Ai Cập Sameh Shoukry ngày 9/9 tái khẳng định cam kết của nước này hỗ trợ tất cả các quốc gia Arab vượt qua giai đoạn khó khăn đặc biệt hiện nay, đồng thời nói rằng Cairo hoan nghênh những nỗ lực hòa giải gần đây giữa các nước Arab.
Ai Cập đã quyết định lui dự án xây dựng nhà máy điện hạt nhân El-Dabaa ký với Nga thêm hai năm do không hài lòng trước thái độ của Moskva liên quan đến đập thủy điện Đại phục hưng (GESD) trên sông Nile do Ethiopia triển khai.
Đứt gãy nguồn cung nước ngọt từ lâu luôn được coi là nguyên nhân tiềm ẩn kích thích xung đột và bất ổn ở Trung Đông. Nhưng chưa bao giờ nguy cơ này hiện hữu rõ như ở thời điểm hiện nay.
Ngày 20/7, Sudan một lần nữa phản đối hoạt động tích nước lần thứ hai cho đập Đại Phục hưng (GERD) của Ethiopia.
Ai Cập vừa thông báo nước này đã thúc đẩy một kế hoạch nhằm đảm bảo nhu cầu nước đến năm 2050.
Theo phóng viên TTXVN tại châu Phi, Liên hợp quốc (LHQ) ngày 6/7 đã kêu gọi Ethiopia, Sudan và Ai Cập tái đàm phán về hoạt động của đập thủy điện Đại phục hưng (GERD) và tránh bất kỳ hành động đơn phương nào. LHQ đưa ra lời kêu gọi này một ngày sau khi Ethiopia bắt đầu giai đoạn 2 tích nước cho đập thủy điện này.
Theo phóng viên TTXVN tại Cairo, ngoại trưởng các quốc gia Arab dự kiến sẽ tổ chức một cuộc họp bất thường tại thủ đô Doha của Qatar vào ngày 15/6 để thảo luận về đập thủy điện Đại Phục hưng (GERD) của Ethiopia, theo yêu cầu của Ai Cập và Sudan.
Thủ tướng Sudan Abdalla Hamdouk ngày 7/6 cho biết nước này sẽ sử dụng tất cả các biện pháp pháp lý nếu Ethiopia vẫn tiến hành kế hoạch tích nước đợt hai cho Đập thủy điện Đại Phục hưng (GERD) bất chấp việc không đạt được thỏa thuận ràng buộc nào với các nước ở hạ nguồn, một bước đi mà Khartoum coi là đe dọa trực tiếp lợi ích của Sudan.
Ngày 14/5, Bộ Ngoại giao Mỹ đã hối thúc Ai Cập, Ethiopia và Sudan nối lại các cuộc đàm phán do Liên minh châu Phi (AU) bảo trợ về đập thủy điện Đại phục hưng (GERD) do Ethiopia xây dựng trên nhánh sông Nile Xanh.
Tổng thống Abdel-Fattah El-Sisi khẳng định Ai Cập có ý nguyện chính trị thực sự để đạt được một thỏa thuận liên quan tới đập thủy điện Đại Phục Hưng sớm nhất có thể.
Chính phủ Sudan cảnh báo việc Ethiopia đơn phương xây dựng đập thủy điện trên sông Nile Xanh đe dọa an ninh quốc gia nước này và kêu gọi đàm phán đa phương để giải quyết vấn đề.