Nghịch lý Tết Nguyên tiêu (rằm tháng Giêng) năm nay ở TP.HCM là chùa thì đông nghịt khách, chùa lại đìu hiu vắng vẻ.
Rằm tháng Giêng là ngày trăng tròn đầu tiên của năm mới, tục xưa gọi là Tết Nguyên tiêu. Vào ngày này, người Việt thường đi chùa lễ Phật để cầu nguyện sự an lành cho bản thân và gia đình.
Những điều ít biết về nguồn gốc, phong tục cúng rằm tháng Giêng - Tết Thượng Nguyên của người Việt Nam.
Giờ giấc cúng rằm tháng Giêng được người Việt Nam ứng dụng khá linh hoạt, tuy nhiên theo truyền thống, có những khoảng thời gian được cho là tốt nhất.
Tết Nguyên tiêu là một ngày lễ quan trọng trong tín ngưỡng của người dân Việt Nam, nhưng ít ai biết rằng tại sao rằm tháng giêng lại được gọi là Tết Nguyên Tiêu.
Không chỉ Việt Nam mà nhiều quốc gia khác đều quan niệm trong 12 cái rằm của một năm thì ngày rằm tháng Giêng âm lịch mang nhiều ý nghĩa hơn cả.
Dân tộc Việt Nam từ ngàn xưa với nền văn minh lúa nước vốn có những ngày lễ, Tết truyền thống, lễ hội dân gian đầy ý nghĩa và vui tươi. Từ Tết cơm mới cuối vụ mùa cho đến lễ, Tết đi săn, lễ, Tết ra xuân vào hè như Tết mưa giông, Tết Đoan ngọ (Tết giết sâu bọ)...
Tác giả sách 'Nghiên cứu về nguồn gốc lễ Vu Lan' cho rằng, lễ Vu Lan do tổ tiên người Việt tạo ra trên cơ sở Phật giáo hóa hai loại hình văn hóa lễ Trung nguyên và Đạo Hiếu.
Rằm tháng 7, việc chuẩn bị mâm cơm cúng để tỏ lòng thành kính báo hiếu đến cha mẹ, ông bà, tổ tiên đối với các gia đình vô cùng quan trọng để cầu mong những điều an lành và may mắn đến với mọi người.
Vu lan năm nay bớt lễ đài lộng lẫy, cúng lễ phô trương, lãng phí. Mùa Vu lan trực tuyến dần theo đúng tinh thần Phật giáo về báo hiếu, báo ân.
Theo quan niệm từ xưa tới nay, vào dịp cúng Rằm tháng 7, các gia đình Việt thường chuẩn bị mâm cơm cúng để tưởng nhớ đến người thân và làm lễ cúng cho những vong hồn chưa được siêu thoát, không nơi nương tựa.
Mùa Vu lan báo hiếu trong đạo Phật trùng với tết Trung nguyên (Xá tội vong nhân). Không ít người thi nhau dâng lễ cúng linh đình, nhưng không phải ai cũng hiểu hết đạo hiếu và ý nghĩa báo ân trong mùa vu lan.
Nhiều quốc gia châu Á như Trung Quốc, Nhật Bản, Thái Lan, Singapore… cũng có tháng cô hồn như Việt Nam, với nhiều phong tục độc đáo.
Khái niệm tháng cô hồn được cho là bắt nguồn từ Đạo giáo với quan niệm, từ ngày 2/7 âm lịch, Diêm Vương bắt đầu mở Quỷ môn quan cho quỷ đói được trở về dương gian.
Tháng nào 'có điều kiện', sang hơn một chút thì thịt con gà, luộc lên cúng với xôi. Cũng nhiều tháng chỉ thấy xôi với chuối, lễ cúng rằm qua đi trong sự đạm bạc, thiếu thốn. Chả thánh thần nào nỡ quở trách, giận dỗi người nghèo.
Rằm tháng Giêng hay Tết Nguyên tiêu là một ngày lễ quan trọng của người dân Việt Nam nhưng không phải ai cũng biết nguồn gốc và ý nghĩa của ngày này.
Không chỉ có Tết Nguyên đán, người Việt còn có nhiều dịp Tết khác nhau, mỗi cái Tết lại có ý nghĩa riêng, nhưng tất cả đều mang đậm nét của văn hóa phương Đông.
Lễ Vu Lan trùng với Tết Trung nguyên của người Hán, và cũng trùng hợp với ngày Rằm tháng 7 Xá tội vong nhân của phong tục Á Đông.
Cúng rằm tháng 7 vào ngày nào, mâm cúng rằm tháng 7 gồm những gì, cúng rằm tháng 7 như thế nào, bài văn khấn rằm tháng 7 là những điều mọi người cần biết để lễ cúng được chu đáo.
Lễ Vu Lan là ngày lễ có ý nghĩa quan trọng với người Việt Nam. Đây là ngày để con cái nhớ về công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ. Những nguồn gốc của lễ Vu Lan ắt hẳn nhiều người trong chúng ta cũng chưa biết hết.