Trong quan niệm thẩm mỹ của người Mông, vẻ đẹp của người phụ nữ được phản ánh một phần qua trang phục.
Dân tộc Mảng nằm trong 14 dân tộc có số dân dưới 10.000 người. Lai Châu là tỉnh có đông đảo người dân tộc Mảng sinh sống nhất với gần 6.000 người, sinh sống chủ yếu tại các huyện biên giới Nậm Nhùn, Sìn Hồ và Mường Tè.
Tôi không phải là một nhà nghiên cứu văn hóa, chỉ đơn thuần là một nhà văn. Đề tài mà tôi gắn bó suốt hơn 30 năm qua là dân tộc thiểu số và miền núi. Trong khoảng 3 thập kỷ này, trong vai trò của một người quan sát, điều khiến tôi thấy day dứt, đau lòng, nhức nhối nhất chính là từng ngày một nhìn thấy sự biến mất dần đi của các giá trị văn hóa cả vật chất và tinh thần của các tộc người thiểu số.
Cao Bằng là tỉnh có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống (chiếm 95% dân số toàn tỉnh) . Mỗi dân tộc đều có tiếng nói, chữ viết, phong tục, tập quán... khác nhau. Đặc biệt, trang phục của mỗi dân tộc là một di sản văn hóa truyền thống mang nét độc đáo riêng biệt, đặc trưng rất dễ nhận biết của vùng dân tộc, chứa đựng những giá trị nghệ thuật từ màu sắc, hoa văn, chất liệu, cách thể hiện… và giá trị lịch sử của từng tộc người.
Có những điều tưởng chừng vô cùng gần gũi và giản dị, mà đôi khi ta phải trải qua một chặng đường dài và vòng vèo muôn nỗi mới chợt nhận ra. Trong cuộc đời này, bao nhiêu thứ có thể khiến ta vỡ òa vui sướng, hạnh phúc... từ những câu chuyện vật chất tới tinh thần, nhưng một thế giới bình yên, dịu hiền... có thể nào lại thiếu đi dáng hình của mẹ...
Trong số các vũ khúc cung đình triều Nguyễn, 'Lục cúng hoa đăng' và 'Đấu Chiến Thắng Phật' là hai điệu múa mang đậm dấu ấn của Phật giáo, thể hiện phần nào sự ảnh hưởng của tôn giáo này trong đời sống tinh thần triều đại quân chủ cuối cùng của Việt Nam.
Bệnh sốt mò xuất hiện quanh năm nhưng chủ yếu về mùa mưa, từ tháng 5 đến tháng 10. Xã Xà Hồ huyện Trạm Tấu tỉnh Yên Bái đã có 1 trường hợp tử vong vì căn bệnh này.
Quân La Mã từng được coi là đội quân mạnh nhất thế giới với chiến thuật phalanx.
Tinh xảo và cầu kỳ, kỹ thuật thêu ghép vải được lấy cảm hứng từ thiên nhiên, từ những đồ vật thân thuộc trong cuộc sống hằng ngày như chiếc lược chải tóc, con ốc sên, mầm cây dương xỉ, bông hoa, hạt dưa,… tạo nên nét độc đáo trên trang phục của người H'Mông trắng.
Vào ngày 21/7 tại Craft Link (51 Văn Miếu, Hà Nội) sẽ diễn ra buổi trình diễn kỹ năng thêu truyền thống của người Mông ở xã Y Tý, Huyện Bát Xát, Tỉnh Lào Cai. Tại đây, công chúng có dịp nghe nghệ nhân giới thiệu về kỹ thuật thêu độc đáo, cũng như cách thức giữ gìn nghề truyền thống.
Màu sắc của trang phục người Mông được trang trí rất sặc sỡ gồm nhiều màu kết hợp với nhau, kỹ thuật tạo hoa văn trên vải kết hợp giữa thêu, ghép vải, in hoa văn sáp ong cầu kỳ, tỉ mỉ tạo nên nét riêng của trang phục dân tộc Mông Cao Bằng.
Trang phục là một trong những nét văn hóa dân tộc đặc trưng của phụ nữ Khơ Mú bản Cang Ôn, xã Mường Và, huyện Sốp Cộp, gồm có: Khăn piêu, áo cóm, váy đen, dây lưng, xà cạp, chùm cài đầu, bộ xà tích thắt lưng...
Tôi trở về làng khi mùa gặt đã vãn. Những mô rạ gối đầu lên ruộng giữa ngày bình yên. Gió ùa vào lòng chiều hoài niệm xa xôi...
Không rực rỡ như trang phục của người Dao đỏ, không cầu kỳ như trang phục của Dao Thanh y, trang phục của người Dao Quần trắng khá giản dị, mang những nét đẹp riêng.
Đám cưới vùng cao của đồng bào các dân tộc Bắc Kạn luôn đem đến những điều thú vị cho khách tham dự. Ngoài những nghi lễ cầu kỳ thì trang phục đám cưới truyền thống của cô dâu cũng là điểm nhấn đặc sắc, tạo ra sức hút đặc biệt.
Trên địa bàn huyện Nậm Pồ, dân tộc Mông chiếm đến 69,18%, có 5 nhóm (Mông Đen, Mông Đỏ, Mông Trắng, Mông Xanh, Mông Hoa), trong đó nhóm dân tộc Mông Hoa (Mông Lềnh) sinh sống chủ yếu ở các xã Nậm Tin, Chà Cang, Nà Khoa... Cùng với các nhóm Mông khác, người Mông Hoa vẫn giữ được nhiều nét phong tục tập quán độc đáo. Một trong những nét đẹp đó là việc thêu, may các bộ trang phục dân tộc phụ nữ Mông Hoa rực rỡ, đậm đà bản sắc dân tộc.
Vợ chồng Chị Phan Thị Hiển, anh Trần Ngọc Lượng ở tổ 3, phường Mỹ Lâm, TP Tuyên Quang là những người thợ may trang phục truyền thống của dân tộc thiểu số khéo tay nổi tiếng, đặc biệt là trang phục của phụ nữ dân tộc Cao Lan. Qua đôi bàn tay tài hoa khéo léo của chị, từng thớ vải cùng được kim mũi chỉ đã tạo nên bộ trang phục hoàn chỉnh tôn lên vẻ đẹp của người phụ nữ Cao Lan.
Bộ trang phục truyền thống dân tộc Khơ Mú, tỉnh Điện Biên vừa mang những nét chung lại chứa đựng những nét riêng mang đậm bản sắc của dân tộc mình.
Hội thi Người đẹp hoa Ban góp phần bảo tồn, phát huy văn hóa các dân tộc thiểu số; tôn vinh những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bào dân tộc Thái.
Từ bao đời nay, nghề thêu trang phục truyền thống của người Dao tiền chủ yếu do người phụ nữ đảm nhiệm. Đây là nét đẹp văn hóa cần được gìn giữ và phát huy.
Hàng năm, cứ đến tháng Giêng, tại các địa phương của xã Tân Trào, huyện Kiến Thụy, TP Hải Phòng người đân lại nô nức đổ về xem hội chạy đá, vật cầu.
'Quê em chốn ngã ba sông/Ba làng ba tỉnh nghe chung tiếng gà', đó là hai trong nhiều câu thơ cha viết về nơi chôn nhau cắt rốn.
Người Mông của tỉnh sinh sống chủ yếu ở 2 xã Hang Kia, Pà Cò (Mai Châu). Trang phục truyền thống của người Mông được sử dụng nhiều kỹ thuật thủ công và kỹ thuật tạo hình hoa văn độc đáo. Đó là kỹ thuật thêu, dệt, ghép vải, ghép kim loại, kỹ thuật in sáp ong. Sự phong phú về kỹ thuật không chỉ phản ánh giá trị của trang phục mà còn phản ánh trình độ sáng tạo, kỹ thuật thủ công và khả năng thẩm mỹ của đồng bào dân tộc.
Bộ trang phục là niềm tự hào của người Lô Lô dưới chân núi Rồng, xã Lũng Cú, huyện Đồng Văn, Hà Giang. Không chỉ thể hiện nét độc đáo của bản sắc dân tộc, bộ trang phục Lô Lô còn thu hút sự quan tâm của đông đảo du khách.
Mặc trang phục mới trong ngày Tết là phong tục truyền thống của người Mông xanh - tộc người có dân số ít nhất tỉnh. Ở Việt Nam, tộc người Mông xanh chỉ có ở Nậm Xé (Văn Bàn). Để dệt, thêu được bộ trang phục đón Tết mất nhiều thời gian và công sức. Trước Tết vài tháng, phụ nữ Mông xanh đã rộn ràng chuẩn bị những bộ đồ đẹp nhất để mặc trong ngày đặc biệt.
Trang phục truyền thống của người phụ nữ Dao đỏ gồm khăn, mũ, áo, quần, thắt lưng, xà cạp cuốn chân. Để bộ trang phục thêm phần rực rỡ và ấn tượng hơn các cô gái người Dao đỏ đã đính những quả bông len màu đỏ, to tròn được được đặt liền kề nhau, chạy dọc từ vai đến thắt lưng. Những quả bông len này đã tạo ra nét đặc trưng riêng trên trang phục người phụ nữ. Đây cũng là điểm nổi bật để phân biệt người Dao đỏ với các nhóm Dao khác trong cộng đồng người Dao.
Cô Xoan là con dâu bà Bắc. Cô về nhà bà mới được hơn hai năm. Chồng cô là bộ đội, làm ở sân bay quân sự, lâu lắm mới được về nhà một lần. Nhớ chồng, cô hay đem thư của chồng ra đọc, có khi rủ cả cô bé nhà hàng xóm đọc cùng.
Trồng lanh, dệt vải là nghề truyền thống mà bất cứ người phụ nữ Mông nào đến tuổi trưởng thành cũng đều biết để phục vụ cuộc sống hàng ngày của gia đình. Đây còn là tiêu chuẩn để đánh giá tài năng, phẩm chất của người phụ nữ dân tộc Mông.
Khi những vạt hoa cát cánh tím biếc thay thế dần ngô nương, vợ chồng chị Ngải Thị Dín chưa bao giờ nghĩ có ngày cầm trăm triệu trong tay sau một vụ mùa.
Mẹ từ đồng về với chiếc xà cạp đựng đầy cua. Hai con thi nhau reo hò, mong được thưởng thức món cua đồng rang muối chính tay nội làm. Mẹ trìu mến nhìn vẻ đáng yêu của cháu, cười giòn tan: 'Thế thì bữa cơm chiều nay sẽ có món cua đồng rang muối đổi bữa!'. Chỉ chờ có thế, hai con đã nhảy cẫng lên hô vang 'Bà nội là nhất!' khiến ai nấy không khỏi bật cười.
Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Lào Cai và UBND huyện Bảo Thắng vừa tổ chức công bố, trao Quyết định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận nghề dệt của dân tộc Dao họ ở huyện Bảo Thắng là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Ngày 12/8, Sở Văn hóa-Thể thao tỉnh Lào Cai và UBND huyện Bảo Thắng (Lào Cai) tổ chức công bố, trao Quyết định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận nghề dệt của dân tộc Dao họ ở huyện Bảo Thắng là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Cộng đồng dân tộc Mông hoa hiện sinh sống ở 15 bản, thuộc các xã Tân Lập, Chiềng Sơn, Chiềng Hắc và thị trấn Nông trường Mộc Châu, huyện Mộc Châu. Trang phục truyền thống của đồng bào dân tộc Mông đều có tạo hình hoa văn bằng những màu sắc sặc sỡ, bắt mắt, còn riêng người Mông hoa ở Mộc Châu lại mang tính nghệ thuật với những ký tự đặc biệt giống như ngôn ngữ hình tượng thể hiện tư tưởng, tình cảm, tâm lý trong đời sống sinh hoạt, tâm linh.
Traditional costume of the Hmong people
Ở vào tuổi sáu mươi tôi trở về đi lại con đường xưa. Con đường tuổi thơ. Con đường gắn bó với biết bao kỷ niệm vui buồn một thưở. Con đường xanh miên man những hoa dại, xuyến chi hoa nhỏ li ti nở cùng mặt trời, hoa xấu nở tím biếc như sắc áo ai mùa hội, còn hoa ngũ sắc như điểm tô cho mướt mát sắc cỏ xanh vệ đường.
Người Mông trắng trên địa bàn tỉnh sinh sống chủ yếu ở các xã Dền Thàng, Trung Lèng Hồ, Y Tý (Bát Xát). Cùng với nhiều nét văn hóa độc đáo, việc lưu giữ được trang phục truyền thống là điều tạo nên sự khác biệt của người Mông trắng với các dân tộc khác.
Người dân Điện Biên tập trung đầu tư các homestay truyền thống để phát triển du lịch nhưng không đánh mất bản sắc và phá vỡ cảnh quan.
Hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, huyện Bắc Hà luôn chú trọng giữ gìn, bảo tồn những giá trị văn hóa giàu bản sắc, tạo nên những sản phẩm du lịch hút khách.