Tái canh cà phê đặt ra nhiều mục tiêu

Đạt hơn 85% kế hoạch cà phê tái canh

Tổng diện tích tái canh cà phê giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn toàn tỉnh là hơn 45.644 ha, tương ứng gần 85,1% kế hoạch. Theo ông Trần Quang Duy - Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Lâm Đồng, nguyên nhân diện tích tái canh, ghép cải tạo cà phê mới đạt hơn 85% theo kế hoạch đề ra, trước hết là do công tác kiểm soát việc sử dụng giống cà phê tái canh cung cấp cho nông dân gặp nhiều khó khăn, trong khi người dân tiếp cận các nguồn vốn vay còn hạn chế, nên chưa thực hiện đúng quy trình kỹ thuật khuyến cáo của ngành nông nghiệp. Công tác thông tin tuyên truyền, hướng dẫn kỹ thuật, thủ tục vay vốn tái canh cà phê chưa đầy đủ, dẫn đến việc nông dân còn lúng túng khi thực hiện các hồ sơ tín dụng tại ngân hàng.

Viện Khoa học kỹ thuật nông - lâm nghiệp Tây Nguyên đã chọn giống cà phê chè TN1, TN2 tái canh phù hợp khí hậu, thổ nhưỡng của vùng Tây Nguyên nói chung, tỉnh Lâm Đồng nói riêng

Nguyên nhân tiếp theo là do phần lớn nông hộ tái canh cà phê theo hình thức cuốn chiếu trên từng đơn vị diện tích nhỏ, tương ứng số tiền ngân hàng cho vay với tỷ lệ rất thấp. Chưa kể một số nông hộ không vay theo nguồn vốn tái canh cà phê mà chọn vay theo nguồn vốn thông thường với mức đầu tư có giới hạn. Ngoài ra, nhu cầu giống cà phê tái canh của nông dân trong tỉnh rất lớn, nhưng năng lực gieo ươm của các doanh nghiệp, trang trại, nông hộ chưa đáp ứng hết.

Đáng kể, với đề án Phát triển cây công nghiệp chủ lực, trong đó trồng tái canh, ghép cải tạo cà phê già cỗi, năng suất thấp bằng các giống mới có khả năng kháng sâu bệnh, đạt năng suất, chất lượng cao, kết quả toàn tỉnh đến nay mới đạt tỷ lệ khoảng 70%, thấp hơn 20% mục tiêu đề ra. Hơn nữa, toàn tỉnh vẫn còn tập trung nhiều diện tích cà phê già cỗi trên 20 năm tuổi, năng suất thấp, nhiễm sâu bệnh nặng, cần tiếp tục ghép cải tạo, trồng mới tái canh và chăm sóc đáp ứng các tiêu chuẩn bền vững.

Nhân rộng mô hình Cà phê thân thiện môi trường

Tiếp tục triển khai giai đoạn 2026 - 2030, ngành nông nghiệp tỉnh đặt mục tiêu trồng tái canh, ghép cải tạo 25.000 ha cà phê vối và 260 ha cà phê chè. Qua đó, nâng tổng diện tích cà phê tái canh giống mới đạt tiêu chuẩn và chất lượng vượt trội lên gần 260.000 ha; cấp mã vùng trồng 226.000 ha để truy xuất nguồn gốc sản phẩm; khoảng 160.000 ha canh tác theo tiêu chuẩn an toàn, giảm thiểu tác động môi trường và nâng cao thu nhập cho nông dân.

Dự kiến đến hết năm 2025, tổng diện tích cà phê toàn tỉnh ước đạt hơn 323.241 ha, tương ứng tổng sản lượng 1.001.710 tấn. Hiện nay, Viện Khoa học kỹ thuật nông - lâm nghiệp Tây Nguyên đã chọn tạo bộ cơ cấu giống cà phê phù hợp khí hậu, thổ nhưỡng của vùng Tây Nguyên nói chung, tỉnh Lâm Đồng nói riêng, nhằm nâng tỷ lệ giống cà phê mới từ 60% lên 90% vào năm 2030, tiếp tục công nhận các cây cà phê đầu dòng tại từng địa phương.

Bên cạnh giải pháp chuyển đổi giống mới ghép cải tạo, trồng tái canh cà phê, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Lâm Đồng được giao chủ trì, phối hợp với các đơn vị, địa phương trong tỉnh xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về vùng trồng cà phê để hỗ trợ các doanh nghiệp, nông hộ tuân thủ quy định của EUDR sản xuất cà phê không gây mất rừng và truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Đồng thời, đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số, xây dựng và nhân rộng các mô hình nông nghiệp thông minh, hữu cơ thân thiện với môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu. Đặc biệt triển khai thí điểm mô hình Canh tác cà phê giảm phát thải, đáp ứng nhu cầu của các tổ chức quốc tế; hướng dẫn các tổ chức, cá nhân đăng ký và sử dụng chỉ dẫn địa lý “Cà phê Lâm Đồng”…

Văn Việt .