Tài chính xanh thúc đẩy TP. Hồ Chí Minh trở thành trung tâm tài chính toàn cầu

Từ cải cách thể chế đến kiến tạo thị trường vốn xanh

Trong hành trình trở thành trung tâm tài chính quốc tế, TP. Hồ Chí Minh đối mặt với nhiều rào cản nội tại. Thể chế pháp lý còn thiếu nhất quán, thủ tục hành chính chồng chéo khiến môi trường đầu tư chưa thật sự linh hoạt. Hạ tầng giao thông và công nghệ vẫn đang trong quá trình hoàn thiện, trong khi nhu cầu về nguồn vốn và nhân lực chất lượng cao ngày càng lớn.

Những vấn đề đó khiến việc tiếp cận các dòng vốn quốc tế, đặc biệt là vốn xanh chưa tương xứng với tiềm năng. Theo bà Nguyễn Trúc Vân, Giám đốc Trung tâm Mô phỏng và Dự báo kinh tế - xã hội TP. Hồ Chí Minh, xu thế phát triển tài chính xanh đang trở thành ưu tiên toàn cầu, và Việt Nam không thể đứng ngoài.

Bà Vân cho rằng, IFC cần triển khai thêm các cơ chế tài chính nhằm hỗ trợ thu hút dòng vốn xanh vào nền kinh tế Việt Nam, như phát hành trái phiếu xanh, cho vay xanh, đầu tư mạo hiểm và vốn tư nhân xanh, cùng với bảo hiểm xanh.

Bên cạnh đó, chính phủ cũng nên xây dựng các chính sách khuyến khích vốn xanh qua IFC, ví dụ như miễn hoặc mở rộng hạn mức cho vay tài chính xanh đối với một số ngân hàng quốc tế, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi hơn cho thành viên IFC tiếp cận vốn và cổ tức từ các doanh nghiệp thực hiện hoạt động xanh tại Việt Nam.

Ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Khu vực II, cũng cho biết, Ngân hàng Trung ương tiếp tục định hướng và khuyến khích các tổ chức tín dụng mở rộng tăng trưởng tín dụng xanh, qua đó hỗ trợ doanh nghiệp phát triển nền kinh tế theo hướng bền vững và xanh. Đồng thời, tạo thuận lợi thu hút vốn đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực kinh tế xanh, ban hành các chỉ tiêu và hướng dẫn cụ thể trong sổ tay tín dụng cũng như các tiêu chí bảo vệ môi trường.

Các ngân hàng thương mại hiện không chỉ đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng xanh mà còn khuyến khích doanh nghiệp phát triển kinh tế xanh, sản xuất kinh doanh thân thiện với môi trường. Đặc biệt, ngành ngân hàng có các cơ chế chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới, ứng dụng công nghệ cao và công nghệ sạch.

Chính phủ đẩy mạnh cải cách, ưu đãi đầu tư, và phát triển hạ tầng (metro, cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ). Ảnh: Lê Toàn.

Doanh nghiệp là nhân tố quyết định trong dòng chảy vốn xanh

Nếu chính sách là điều kiện cần, thì doanh nghiệp là điều kiện đủ để tài chính xanh đi vào thực chất. Với doanh nghiệp, vốn xanh không chỉ là nguồn vốn ưu đãi mà còn là cơ hội để nâng cấp chuỗi giá trị và khẳng định năng lực cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

Ông Trần Ngọc Thương, Tổng Giám đốc Công ty Eco Polymers (Đồng Nai) chia sẻ, nguồn tài chính xanh là lợi thế lớn giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh khi hướng đến kinh tế tuần hoàn và bảo vệ môi trường. Các quỹ tài chính xanh với lãi suất ưu đãi hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua áp lực lợi nhuận so với đối tác quốc tế có nền tảng vững mạnh.

“Đối với doanh nghiệp nhỏ như chúng tôi, khó khăn lớn nhất là thiếu thông tin về nguồn vốn và cơ chế hỗ trợ phù hợp. Công ty tập trung phát triển các dự án kinh tế xanh, tuần hoàn và minh bạch chuỗi sản xuất. Gần đây, Eco Polymers đã được tổ chức Global Recycle System Standard đánh giá độc lập về minh bạch nguyên liệu và tỷ lệ sử dụng nguyên liệu tái chế trong sản phẩm. Đây là bước đầu tiên quan trọng để tiếp cận nguồn vốn tài chính xanh” – ông Thương cho biết.

Tài chính xanh ngày càng quan trọng, với sự tham gia tích cực của các tập đoàn tài chính, nhà đầu tư và tổ chức quốc tế qua IFC, góp phần thúc đẩy khai thác nguồn vốn xanh tại Việt Nam. Ảnh minh họa.

Ông Miguel Ferrer, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Bỉ - Luxembourg tại Việt Nam nhấn mạnh, TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng cần phối hợp chặt chẽ, thiết lập cơ chế quản trị chung để điều phối các yêu cầu phát triển bền vững. Việc này giúp nhà đầu tư giải ngân vốn xanh an toàn và hướng dẫn rõ ràng về tuân thủ tiêu chuẩn ESG, vốn đang là thách thức lớn hiện nay. IFC nên tập trung xây dựng hướng dẫn và khung tiêu chuẩn này như bước đầu tiên.

Ông Miguel Ferrer cũng chia sẻ kinh nghiệm từ Sàn Giao dịch Xanh Luxembourg - sàn giao dịch xanh lớn nhất châu Âu, cho rằng áp dụng các thực tiễn này tại IFC TP. Hồ Chí Minh sẽ nâng cao hiệu quả hoạt động và tạo cơ hội lớn tiếp cận thị trường tài chính xanh. IFC tại Việt Nam là lợi thế cạnh tranh quan trọng, thu hút doanh nghiệp và vốn đầu tư, trở thành một trong ba ưu thế hàng đầu khi kêu gọi đầu tư vào Việt Nam./.

Lạc Nguyên