Tài sản mã hóa bước vào 'sân chơi' chính thức: Cú hích cho nền kinh tế số

Chuẩn hóa thị trường tài sản mã hóa

Hiện nay, trên thế giới, thị trường tài sản mã hóa đang phát triển mạnh, trong khi nhu cầu sở hữu tài sản mã hóa tại Việt Nam cũng rất lớn. Tuy nhiên, để thị trường phát triển lành mạnh và có thể trở thành kênh thu hút đầu tư cần có hành lang pháp lý minh bạch và tầm nhìn dài hạn.

Ảnh minh họa: KT

Mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP về việc triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam. Nghị quyết có hiệu lực thi hành kể từ ngày 09/9/2025.

Thời gian thực hiện thí điểm là 5 năm; sau khi kết thúc thời gian thực hiện thí điểm, thị trường tài sản mã hóa tiếp tục vận hành theo Nghị quyết này cho đến khi có quy định pháp luật sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế.

Nghị quyết này quy định về triển khai thí điểm chào bán, phát hành tài sản mã hóa, tổ chức thị trường giao dịch tài sản mã hóa và cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa; quản lý nhà nước về thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam. Đây có thể coi là bước khởi đầu cho việc đa dạng hóa kênh đầu tư đối với thị trường tài chính trong tương lai.

Việc triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa được xem là bước đi đúng hướng, mang tầm chiến lược, đặt nền móng cho quá trình tích hợp tài sản số vào hệ thống tài chính chính thống. Thực tiễn cho thấy, bất kỳ ngành công nghệ nào muốn phát triển bền vững và tạo ra tác động tích cực cho nền kinh tế đều cần được vận hành trong khuôn khổ pháp lý minh bạch. Điều này càng có ý nghĩa trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh xây dựng nền kinh tế số, lấy khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo làm động lực tăng trưởng. Trong đó, tiền mã hóa (crypto) - loại hình tài sản số được tạo ra và quản lý trên nền tảng Blockchain (công nghệ chuỗi khối), ứng dụng công nghệ mã hóa để đảm bảo an toàn giao dịch - cũng không nằm ngoài yêu cầu tất yếu này.

Thiết lập khuôn khổ pháp lý cho tài sản mã hóa không chỉ là yêu cầu cấp thiết từ thực tiễn đời sống và hoạt động kinh doanh, mà còn là bước đi nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng của nhà đầu tư trong một môi trường minh bạch, được pháp luật bảo đảm. Khi các quy định về tài sản số được ban hành, quyền sở hữu tài sản kỹ thuật số sẽ chính thức được công nhận, tạo niềm tin cho người dân và doanh nghiệp trong việc nắm giữ, giao dịch.

Dòng chảy vốn minh bạch vào nền kinh tế số

TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính – ngân hàng cho biết, xu hướng trên thế giới là đồng tiền kĩ thuật số không phải tiền pháp định nhưng là đồng tiền có giá trị thực tế. Giá trị của đồng tiền kĩ thuật số được định bởi cung và cầu, và từ đó có biến động rất lớn. Từ các biến động đó tạo thành các rủi ro cho những người sở hữu đồng tiền kĩ thuật số.

TS. Nguyễn Trí Hiếu

Việc Việt Nam chính thức cho phép thí điểm sàn giao dịch tài sản mã hóa sẽ giúp hợp pháp hóa và quản lý chặt chẽ tiền kỹ thuật số, đảm bảo nghĩa vụ thuế được thực hiện đầy đủ, mở ra kênh huy động nguồn lực mới cho ngân sách, góp phần thúc đẩy tiến trình phát triển kinh tế số quốc gia.

Theo chia sẻ của ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam, cần có tiêu chuẩn bảo mật để tránh rủi ro tiềm ẩn. Cấp độ bảo mật cao nhất là cấp độ 4 để đảm bảo sự an toàn. Bên cạnh đó, cần có tiêu chuẩn về hành nghề. Trước đây, khi chưa có sàn giao dịch thì xuất hiện tình trạng gọi vốn theo nhóm kín, các hội đầu tư, nhưng khi đã có sàn giao dịch chính thức thì hình thức gọi vốn này sẽ khó tồn tại.

“Từ lâu có dòng chảy “vùng xám” ở Việt Nam mà chúng ta chưa định danh được. Khi có quy định thì chúng ta sẽ nhìn thấy dòng chảy minh bạch vào nền kinh tế”, ông Trung nói.

Còn theo quan điểm của ông Nguyễn Quang Huy, Giám đốc điều hành Khoa Tài chính - Ngân hàng, Trường Đại học Nguyễn Trãi, 5 năm tới, thí điểm thị trường tài sản mã hóa không chỉ là tạo ra một kênh giao dịch mới mà còn xây dựng nền móng cho trụ cột mới của kinh tế số Việt Nam.

Ông Nguyễn Quang Huy

Với mục tiêu đưa một thị trường vốn hóa hàng chục tỷ USD đang tồn tại “phi chính thức” trở lại quỹ đạo minh bạch, sẽ đóng góp cho ngân sách, tạo thêm kênh huy động vốn cho doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, việc triển khai thị trường tiền mã hóa cũng là hình thức bảo vệ người dân trước rủi ro mất mát tài sản, đồng thời phổ cập kiến thức tài chính số, hình thành một thế hệ nhà đầu tư có hiểu biết.

Trong chiến lược chung, có thể thấy đây là cơ hội để Việt Nam bước vào “bản đồ tài sản số toàn cầu”, cạnh tranh bằng mô hình quản lý vừa an toàn, vừa mở cửa cho đổi mới.

Dù còn nhiều thách thức trong quá trình áp dụng, nhưng về lâu dài đây sẽ là nền tảng để hình thành một thị trường tài sản mã hóa minh bạch, an toàn, vừa bảo vệ nhà đầu tư vừa thúc đẩy đổi mới tài chính, công nghệ.

Tài sản số là tài sản theo quy định của Bộ luật Dân sự, được thể hiện dưới dạng dữ liệu số, được tạo lập, phát hành, lưu trữ, chuyển giao và xác thực bởi công nghệ số trên môi trường điện tử.

Tài sản mã hóa là một loại tài sản số mà sử dụng công nghệ mã hóa hoặc công nghệ số có chức năng tương tự để xác thực đối với tài sản trong quá trình tạo lập, phát hành, lưu trữ, chuyển giao. Tài sản mã hóa không bao gồm chứng khoán, các dạng số của tiền pháp định và tài sản tài chính khác theo quy định của pháp luật về dân sự, tài chính.

Trần Ngọc/VOV.VN