Taliban công bố thành lập Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan từ Dinh Tổng thống

Các chiến binh Taliban bên trong dinh tổng thống Afghanistan. Ảnh: AP.

"Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan" là cái tên được dùng thời Taliban từng cầm quyền trước khi bị liên quân của Mỹ lật đổ vào năm 2001 sau vụ tấn công 11/9.

Kênh truyền hình al Jazeera của Qatar đã phát sóng clip ghi cảnh một nhóm chiến binh Taliban bên trong dinh Tổng thống Afghanistan sau khi các lực lượng Taliban đã tiến vào thủ đô Kabul vào ngày 15/8 mà hầu như không vấp phải sự kháng cự nào về mặt quân sự và yêu cầu chính phủ Afghanistan phải "chuyển giao quyền lực một cách hòa bình".

TP Kabul đã bị bao trùm bởi sự hoảng loạn, với các máy bay trực thăng bay cả ngày để sơ tán nhân viên khỏi đại sứ quán Mỹ. Khói bốc lên gần khu nhà khi các nhân viên phá hủy các tài liệu quan trọng, và lá cờ Mỹ được hạ xuống. Một số phái bộ phương Tây khác cũng chuẩn bị để kéo người của họ ra ngoài.

Một chiếc trực thăng Chinook của Mỹ bay gần đại sứ quán Mỹ ở Kabul, Afghanistan vào ngày 15/8/2021. Ảnh: AP

Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc sẽ họp khẩn về Afghanistan vào sáng nay (16/8) theo yêu cầu của Estonia và Na Uy. Các nhà ngoại giao của Hội đồng cho biết hôm Chủ nhật rằng Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres sẽ thông báo tóm tắt cho các thành viên hội đồng về tình hình mới nhất sau khi Taliban tiếp quản thủ đô Kabul.

Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani, người đã rời khỏi đất nước trước đó vào Chủ nhật, cho biết ông rời đi để "ngăn chặn một trận đổ máu", khi Taliban tiến vào thủ đô, mở đầu một cuộc tấn công chớp nhoáng trên khắp đất nước.

Ông Ghani bày tỏ rằng "vô số người yêu nước sẽ tử vì đạo và TP Kabul sẽ bị phá hủy" nếu ông ở lại.

Abdullah Abdullah, người đứng đầu Hội đồng Hòa giải Quốc gia Afghanistan, cho biết: “Tổng thống trước đây của Afghanistan đã rời Afghanistan, khiến đất nước rơi vào hoàn cảnh khó khăn này”.

Các chiến binh Taliban chụp ảnh trong khi giương cao lá cờ của họ tại nhà của Thống đốc tỉnh Ghazni, ở Ghazni, đông nam Afghanistan, vào ngày 15/8/2021. Ảnh: AP

Trong một chiến dịch ngoạn mục, Taliban đã chiếm gần như toàn bộ Afghanistan chỉ trong hơn một tuần, bất chấp việc Mỹ và NATO đã chi hàng tỷ USD trong gần hai thập kỷ để xây dựng lực lượng an ninh Afghanistan. Trước đó chỉ vài ngày, một đánh giá của Mỹ ước tính phải một tháng nữa Kabul mới có thể bị quân nổi dậy chiếm đóng.

Bộ trưởng Ngoại giao Heiko Maas cho biết Đức sẽ bắt đầu đưa các nhân viên đại sứ quán của mình ra khỏi Kabul vào cuối ngày 15/8 và cho biết thêm rằng các nhân viên hiện đều an toàn tại khu vực quân sự của sân bay. Bộ trưởng cho biết quân đội sẽ đưa hành khách đến một “quốc gia láng giềng”, sau đó sẽ được đưa lên các chuyến bay dân sự đến Đức. Một nhóm nòng cốt của đại sứ quán sẽ tiếp tục hoạt động từ sân bay để giúp đỡ việc sơ tán.

Bộ Ngoại giao ở Ottawa thông báo hôm 15/8 cho biết Canada tạm thời đóng cửa đại sứ quán của mình ở Kabul sau khi sơ tán nhân viên khỏi Afghanistan. Đồng thời cho biết sẽ mở lại đại sứ quán khi có điều kiện cho phép nối lại các hoạt động bình thường trong điều kiện an ninh đầy đủ.

Minh Hương (theo Timesofisrael)