Tầm nhìn mới cho tỉnh mới

Biểu tượng sự đoàn kết của lãnh đạo hai tỉnh Quảng Bình và Quảng Trị. Ảnh: Mai Nhân

Có thể nói rằng, hình ảnh lãnh đạo hai tỉnh Quảng Bình và Quảng Trị khoác tay nhau trong cuộc làm việc tại TP. Đồng Hới vào chiều 17/4/2025 bàn về sáp nhập tỉnh đã lan tỏa tinh thần đoàn kết trong các tầng lớp nhân dân hai tỉnh. Đây có lẽ là khoảnh khắc “lịch sử” khi hai tỉnh có rất nhiều nét tương đồng, giao thoa về truyền thống văn hóa, con người, vị trí địa lý,…; từng chung mái nhà Bình Trị Thiên, nay hướng đến một giai đoạn phát triển mới trong kỷ nguyên mới-kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh của dân tộc.

Tại cuộc làm việc này, lãnh đạo hai tỉnh đã thảo luận và thống nhất kết luận 6 nhóm nội dung quan trọng làm cơ sở cho việc sắp xếp, hợp nhất ĐVHC tỉnh Quảng Bình và tỉnh Quảng Trị. Trong đó có những nội dung, như: Đồng ý các nội dung cơ bản của dự thảo “Đề án sắp xếp tỉnh Quảng Bình và tỉnh Quảng Trị thành tỉnh Quảng Trị”; rà soát, xây dựng phương án sắp xếp, bố trí trụ sở làm việc, trang thiết bị, bố trí nhà ở công vụ... cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động từ Quảng Trị ra công tác; tiếp tục tăng cường công tác chính trị tư tưởng và tuyên truyền tạo đồng thuận trong nhân dân, nhất là trong đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức hai tỉnh về sắp xếp, hợp nhất ĐVHC tỉnh Quảng Bình và tỉnh Quảng Trị. (Theo thông báo kết luận tại cuộc họp nói trên, không có nội dung lãnh đạo hai tỉnh thống nhất sẽ trình Trung ương xem xét thiết lập trung tâm hành chính mới như dư luận đồn thổi).

Kỳ họp thứ 21 (kỳ họp chuyên đề), HĐND tỉnh Quảng Bình khóa XVIII đã thông qua nghị quyết về việc chủ trương sắp xếp tỉnh Quảng Bình và tỉnh Quảng Trị.

Thực hiện kết luận hội nghị Ban Thường vụ Tỉnh ủy hai tỉnh Quảng Bình và Quảng Trị, ngày 28/4, UBND tỉnh Quảng Bình đã ban hành Đề án số 815 sắp xếp tỉnh Quảng Bình và tỉnh Quảng Trị thành tỉnh Quảng Trị; đồng thời đề xuất phương án tên gọi và trung tâm chính trị-hành chính của ĐVHC cấp tỉnh sau sắp xếp. Là hai tỉnh nằm trong khu vực Bắc Trung bộ, có chung lịch sử hình thành phát triển (tách ra từ tỉnh Bình Trị Thiên cũ), với nhiều nét tương đồng, giao thoa về truyền thống văn hóa, phong tục tập quán. Trong khi Quảng Bình có thế mạnh ngành công nghiệp không khói, vốn được mệnh danh là “viên kim cương xanh”, với “trái tim” du lịch Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng đang hướng tới mục tiêu phát triển thành trung tâm du lịch tầm cỡ quốc gia, quốc tế; nông nghiệp chất lượng cao cùng các cụm công nghiệp trọng điểm,… thì Quảng Trị có tiềm năng phát triển về công nghiệp, thương mại, dịch vụ, nhất là kinh tế cửa khẩu và hành lang kinh tế Đông-Tây. Sau khi hai tỉnh sáp nhập, có thể tận dụng những thế mạnh này để mở rộng không gian phát triển kinh tế, nhất là kinh tế biển, logistics, thương mại…

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Thái Hùng, người dân ở tổ dân phố 3, phường Bắc Lý (TP. Đồng Hới) cho biết: Việc sáp nhập hai tỉnh Quảng Bình và Quảng Trị thành tỉnh Quảng Trị mới sẽ góp phần giải quyết những “điểm nghẽn” và tạo lập những yếu tố nền tảng để hai tỉnh có thể "cất cánh". Ông Nguyễn Thái Hùng cũng tin rằng, việc lựa chọn TP. Đồng Hới làm trung tâm chính trị-hành chính của tỉnh mới đã được Trung ương nghiên cứu kỹ lưỡng.

Đồng Hới hội tụ đầy đủ các yếu tố để trở thành trung tâm chính trị-hành chính của tỉnh mới. Ảnh: Đức Thành

"Là một người dân, tôi thấy đây là phương án khoa học và hợp lý, bởi lẽ TP. Đồng Hới hiện nay có đầy đủ các yếu tố “thiên thời, địa lợi, nhân hòa”, khẳng định được tiềm năng, lợi thế, từ đó giúp tỉnh mới xác định được phương hướng chiến lược, mở rộng không gian phát triển, xác lập vị trí, vai trò và tầm nhìn mới", ông Nguyễn Thái Hùng chia sẻ.

Thành phố Đồng Hới hiện là đô thị loại II, với dân số 155.113 người, nằm ở vị trí trung tâm của khu vực Bắc Trung bộ, cách TP. Vinh (Nghệ An) khoảng 200km về phía Bắc, cách TP. Huế khoảng 170km về phía Nam, là điều kiện thuận lợi để trở thành điểm trung chuyển và liên kết mạnh mẽ cho toàn bộ khu vực. Sau khi nhập hai tỉnh Quảng Bình và Quảng Trị, Đồng Hới có vị trí trung tâm của tỉnh mới (cách huyện Tuyên Hóa 120km về phía tây bắc và huyện Hải Lăng khoảng 125km về phía Nam). Đồng Hới còn là trung tâm của các khu vực trọng điểm phát triển kinh tế (cách Di sản thiên nhiên thế giới Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng khoảng 50km; cách khu du lịch Bang Onsen Spa&Resort 50km; cách Khu Kinh tế Hòn La 60km, Khu Kinh tế cửa khẩu Cha Lo khoảng 160km, Khu Kinh tế cửa khẩu Lao Bảo 160km; cách TP. Đông Hà khoảng 95km).

Về hạ tầng đô thị và hạ tầng chiến lược, TP. Đồng Hới hiện sở hữu hệ thống hạ tầng giao thông đồng bộ, bao gồm: Sân bay Đồng Hới (đang được mở rộng thành sân bay quốc tế với công suất từ 5-8 triệu hành khách/năm), ga tàu chính của tuyến đường sắt Bắc-Nam, hai tuyến quốc lộ chính Bắc-Nam (Quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh nhánh Đông, nhánh Tây), đường bộ cao tốc Bắc-Nam cơ bản đã hoàn thành cùng ga đường sắt tốc độ cao dự kiến trong tương lai, bảo đảm kết nối nội địa và quốc tế hiệu quả.

Đặc biệt, Đồng Hới được công nhận là đô thị loại II từ năm 2014 (sớm hơn gần 10 năm đối với các tỉnh lỵ của địa phương lân cận). Với trung tâm chính trị-hành chính tỉnh, đầy đủ các thiết chế văn hóa, thể thao, du lịch…, hạ tầng đô thị với đầy đủ các khu chức năng hiện có, Đồng Hới đáp ứng việc sắp xếp và đưa trung tâm chính trị-hành chính vào hoạt động ngay sau sáp nhập. Ngoài ra, Đồng Hới còn là đô thị năng động ven biển, có khí hậu ôn hòa, địa hình tương đối bằng phẳng, có dòng sông Nhật Lệ thơ mộng chảy qua giữa lòng thành phố, có hệ thống sông, suối, hồ, rừng ở phía Tây đã tạo nên một Đồng Hới đầy tiềm năng để hình thành đô thị du lịch, là diểm đến của du khách trong và ngoài nước.

Bản đồ phương án sắp xếp các đơn vị hành chính tỉnh Quảng Bình và tỉnh Quảng Trị.

Trên cơ sở về lịch sử, cùng với các lợi thế về địa lý, điều kiện tự nhiên xã hội, hạ tầng kỹ thuật hiện có, cũng như định hướng phát triển trong tương lai thì rõ ràng TP. Đồng Hới là sự lựa chọn tối ưu, đáp ứng các điều kiện để lưu giữ và phát triển một trung tâm chính trị-hành chính, văn hóa xã hội, dịch vụ du lịch, đầu mối giao thông, logistics của tỉnh mới sau sáp nhập. Và, rất thuận lợi để trở thành một trong những đô thị quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng-an ninh của khu vực duyên hải miền Trung.

Đông A