'Tam sao thất bản' hiếm có một tác phẩm của Shakespeare

TS Leah Veronese thuộc Khoa tiếng Anh, Đại học Oxford đã khai quật được một bản sao hiếm có của Sonnet 116 nổi tiếng của Shakespeare khi đang làm nghiên cứu tại Thư viện Bodleian. Bản sao thuộc một tập tài liệu viết tay gồm văn bản chọn lọc từ các tác giả khác nhau về nhiều chủ đề khác nhau, cất giấu trong một tập thơ thế kỷ 17, nằm trong số giấy tờ của Elias Ashmole (1617-1692). Đây chỉ là bản sao thứ hai của sonnet từng được phát hiện.

Danh mục (biên soạn vào thế kỷ 19) mô tả bài thơ viết "về sự kiên định trong tình yêu" (không phải là không chính xác), nhưng không đề cập đến Shakespeare. TS Veronese cho rằng việc thêm thắt, thay đổi nội dung, lại không đề cập đến Shakespeare trong mô tả danh mục gốc đã khiến bài thơ này bị bỏ qua mà không ai nhận ra là bản sao của Sonnet 116 suốt nhiều năm qua.

Phiên bản này hấp dẫn nhờ cách biến cải: Bài sonnet nằm giữa các tác phẩm mang tính chính trị, như các ca khúc Giáng sinh bị cấm và thơ châm biếm về các sự kiện hỗn loạn của đầu những năm 1640. Trong bản sao này, bài sonnet đã được chuyển thể thành một bài hát được nhạc sĩ Henry Lawes phổ nhạc.

Bản sao này chỉ bao gồm phần văn bản, nhưng bản nhạc có thể được tìm thấy trong một cuốn sách bài hát tại Thư viện Công cộng New York. Phần nhạc nền bao gồm bảy dòng bổ sung và thay đổi phần mở đầu và câu đối cuối gốc của Shakespeare. Phần mở đầu được thay đổi từ:

"Let me not to the marriage of true minds

Admit impediments; love is not love

Which alters when it alteration finds

Or bends with the remover to remove..."

(Tạm dịch: Đừng khiến tôi phải cản trở hôn phối của những tâm hồn chân thực; / Tình yêu nào phải là tình yêu / Nếu nó đổi thay khi dòng đời xô đẩy / Hay bay biến khi người yêu rời xa.)

thành:

"Self blinding error seize all those minds

Who with false appellations call that love

Which alters when it alterations finds..."

(Tạm dịch: Sai lầm tự làm mù quáng những tâm trí / Những kẻ lầm lẫn mà gán tình cảm ấy là tình yêu / Thứ dễ dàng đổi thay khi dòng đời xô đẩy..."

Có thể những dòng này nhằm tạo ra nhiều câu thơ hơn để hát; song trong bối cảnh Nội chiến Anh, cũng có thể hiểu là lời kêu gọi lòng trung thành tôn giáo và chính trị.

Những dòng bổ sung có khả năng biến sonnet từ một suy ngẫm về tình yêu lãng mạn thành một tuyên bố chính trị mạnh mẽ. Văn bản này là một ví dụ mới về cách người xưa đã đọc Shakespeare trong bối cảnh nội chiến, cũng như cách các tác phẩm của ông được "tái sử dụng" cho phù hợp với các vấn đề thời đại.

Tâm Anh