Tạm thời thoát hiểm

Với 289 phiếu ủng hộ so với 271 phiếu chống, tức là chênh lệch chỉ có 18 phiếu, Thủ tướng Pháp Sébastien Lecornu đã qua được cửa ải bỏ phiếu bất tín nhiệm trong quốc hội do phe cực tả khởi xướng hôm 16-10. Cả cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm do cánh cực hữu, dân túy và dân tộc chủ nghĩa tiến hành cũng không nhận đủ đa số phiếu để phế truất ông Lecornu.

Thủ tướng Pháp thoát hiểm nhờ sự hậu thuẫn của gần 70 nghị sĩ thuộc Đảng Xã hội trong quốc hội. Đảng này giờ trở thành thế lực "lập vua" ở nước Pháp vì cuộc bầu cử quốc hội gần đây nhất đã đưa lại kết quả là hình thành 3 khối lớn ngang ngửa nhau: Phe cầm quyền của Tổng thống Emmanuel Macron, phe cánh tả và phe cực hữu, dân túy, dân tộc chủ nghĩa.

Không bên nào trong 3 phe lớn này chiếm đa số trong quốc hội bao gồm 577 ghế và cũng chẳng sẵn sàng liên minh với nhau để cùng cầm quyền.

Phe cánh tả và phái cực hữu, dân túy, dân tộc chủ nghĩa đều chủ trương dùng việc hạ bệ tất cả thủ tướng do ông Macron đề cử để đẩy nhà lãnh đạo này tới tình thế phải giải tán quốc hội và rồi phải từ chức.

Khung cảnh tại Quốc hội Pháp sau khi có kết quả một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm nhằm vào Thủ tướng Sébastien Lecornu hôm 16-10. Ảnh: AP

Ông Lecornu vốn là Bộ trưởng Quốc phòng khi được ông Macron đề cử làm Thủ tướng và là Thủ tướng thứ 7 trong hơn 8 năm ông Macron làm Tổng thống đến nay. Không đầy 12 giờ sau khi công bố nhân sự nội các hôm 6-10, ông Lecornu từ chức thủ tướng vì không còn được Đảng Cộng hòa ủng hộ. Hai ngày sau đó, ông này được ông Macron đề cử lại làm thủ tướng. Qua đó có thể thấy ông Lecornu hiện là giải pháp cuối cùng đối với ông Macron, cũng như Đảng Xã hội là sự giải cứu cuối cùng đối với ông Lecornu.

Điều này lý giải vì sao cặp bài trùng Macron - Lecornu giờ phải chấp nhận trả giá rất đắt cho Đảng Xã hội. Cái giá ấy là ngừng thực hiện cải tổ hưu trí cho đến sau cuộc bầu cử tổng thống định kỳ vào năm 2027 và giảm bớt mức độ tiết kiệm trong kế hoạch ngân sách cho năm tới.

Cải tổ hưu trí và tiết kiệm ngân sách để giảm nợ công và thâm hụt ngân sách đều là những mục tiêu cầm quyền trọng tâm của ông Macron. Nếu không làm thế, Pháp sẽ gặp rắc rối lớn với Liên minh châu Âu (EU) bởi không đáp ứng những tiêu chí về tăng trưởng và ổn định tài chính, ngân sách mà EU áp dụng chung cho các thành viên tham gia khu vực đồng euro. Khi ấy, nước Pháp sẽ bị coi là bệnh nhân trong EU chứ không thể trở thành thành viên lãnh đạo và dẫn dắt có đủ thực lực và uy tín.

Trong khi đó, cuộc cải cách hưu trí được ông Macron xem là thành tựu cầm quyền lớn nhất, trọng tâm nhất và quan trọng nhất của mình cho tới nay. Phải buông bỏ nó bây giờ không chỉ rất đau đớn mà còn rất tai hại đối với thể diện và uy danh của ông. Buông bỏ nó trở thành bằng chứng về cầm quyền thất bại đối với ông Macron.

Trong tình cảnh bị giằng xé giữa giữ thành quả và tham vọng với mất quyền lực, bộ đôi Macron - Lecornu đã chọn trả giá đắt để trụ lại ở cương vị cầm quyền. Dù vậy, sự giải cứu vừa qua cũng chỉ là nhất thời và tạm thời. Một khi phải lụy Đảng Xã hội thì hai ông Macron và Lecornu chỉ có thể cầm quyền cho qua ngày, không thể kiến tạo nên thành quả to lớn và chính phủ không thể ổn định.

Hai khối kia trong quốc hội sẽ chống phá càng quyết liệt. Nước Pháp tiếp tục là mối lo ngại của EU chứ không thể là chỗ dựa giữa thời sóng to bão lớn trên nhiều phương diện.

NGẢI SA