Tăng cường tin cậy chiến lược cấp cao - động lực nâng tầm quan hệ Việt Nam với Australia, New Zealand

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ hội đàm với Chủ tịch Quốc hội New Zealand Adrian Rurawhe

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Chủ tịch Thượng viện Sue Lines, Chủ tịch Hạ viện Milton Dick ký Thỏa thuận hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Nghị viện Australia

Việt Nam tự hào có những người bạn tin cậy ở Nam Thái Bình Dương

- Xin ông cho biết những kết quả nổi bật trong chuyến thăm chính thức Australia và New Zealand của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ?

- Đây là chuyến thăm đầu tiên của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ trên cương vị Chủ tịch Quốc hội Việt Nam và là chuyến thăm đầu tiên của Lãnh đạo cấp cao Đảng và Nhà nước ta từ sau Đại hội XIII của Đảng và sau giai đoạn các hoạt động trao đổi Đoàn giữa các nước bị gián đoạn bởi tác động của đại dịch Covid-19. Chuyến thăm nhằm tiếp tục triển khai chủ trương đối ngoại của Đảng ta tại Đại hội XIII về tăng cường quan hệ với các nước láng giềng, các đối tác chiến lược, phát huy vai trò tích cực của ngoại giao nghị viện trong việc thúc đẩy quan hệ với các nước này đi vào chiều sâu, hiệu quả, thực chất.

Australia và New Zealand là hai đối tác chủ chốt, quan trọng của ta ở khu vực Nam Thái Bình Dương. Chuyến thăm đã thành công hết sức tốt đẹp, khẳng định Bạn rất coi trọng và tôn trọng mối quan hệ với Việt Nam - một quốc gia có vai trò, vị thế quan trọng ở khu vực Đông Nam Á, một thành viên tích cực, chủ động, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế và đang ngày càng khẳng định được tiếng nói, uy tín trên trường quốc tế. Ở cả hai nước, Bạn đều dành cho Chủ tịch Quốc hội và Đoàn sự đón tiếp hết sức trọng thị, thân tình và tin cậy.

Chủ tịch Quốc hội và các nhà lãnh đạo cao nhất của Australia, New Zealand đã trao đổi toàn diện, thực chất về quan hệ hợp tác trên tất cả các kênh Đảng, Quốc hội, Chính phủ, giao lưu nhân dân; đánh giá tích cực về kết quả hợp tác trên các lĩnh vực trụ cột của quan hệ Đối tác chiến lược vừa qua như: kinh tế - thương mại, quốc phòng - an ninh, giáo dục - đào tạo, du lịch, giao lưu nhân dân...

Lãnh đạo Australia, New Zealnad đều khẳng định mạnh mẽ mong muốn tăng cường hơn nữa quan hệ hợp tác với Việt Nam trong thời gian tới, xem đây là xu hướng tất yếu vì lợi ích của mỗi nước cũng như đóng góp cho hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển của khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Đặc biệt Australia rất mong muốn hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược trong năm 2023 khi kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.

Bên cạnh thảo luận các lĩnh vực hợp tác phát triển giữa 2 nước, Chủ tịch Quốc hội và các nhà lãnh đạo Australia, New Zealand đã thảo luận một số vấn đề quốc tế cần quan tâm như: biến đổi khí hậu, chuyển đổi số, chuyển đổi năng lượng công bằng, phát triển bền vững, ứng phó với biến đổi khí hậu...

Hai bên cũng đã trao đổi các vấn đề rất cụ thể trong từng lĩnh vực. Như về giáo dục, cần tăng cường hợp tác trên tất cả các cấp độ: Chính phủ với Chính phủ, bộ với bộ, cơ sở giáo dục với cơ sở giáo dục, trong đó, cần đẩy mạnh hợp tác ở cấp độ cơ sở giáo dục cả về chia sẻ kinh nghiệm quản trị, liên kết đào tạo, học bổng, mở cơ sở đào tạo trực tiếp tại Việt Nam, thúc đẩy hình thức du học tại chỗ... Với New Zealand, một lĩnh vực được hai bên tập trung thảo luận là xóa bỏ rào cản thương mại, mở cửa thị trường cho các loại nông sản, trái cây của nhau.

Hai bên cũng đề cập vấn đề hợp tác lao động vì cả Australia và New Zealand đều có diện tích rất rộng nhưng dân số không đông nên nhu cầu về nhân lực rất lớn, trong khi Việt Nam có quy mô dân số đông, đang trong thời kỳ dân số vàng...

Trong khuôn khổ chuyến thăm, Chủ tịch Quốc hội đã dự hai Diễn đàn về hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư và 2 Diễn đàn về hợp tác giáo dục và chứng kiến lễ ký 22 MOU giữa các cơ sở giáo dục và đào tạo của hai nước. Các diễn đàn về hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư đã thu hút hàng trăm doanh nghiệp, nhà đầu tư Australia, New Zealand tham dự nhằm thúc đẩy hợp tác về đầu tư, thương mại, du lịch, xuất khẩu nông sản... Các diễn đàn về hợp tác giáo dục thu hút sự tham dự của đông đảo đại diện của các tổ chức giáo dục hai nước, bao gồm cả các cơ sở giáo dục công lập và tư thục là minh chứng rõ ràng cho mối quan hệ hợp tác chặt chẽ, sâu rộng giữa Việt Nam và hai nước trong lĩnh vực này. Điều quan trọng là, đại biểu tham dự các Diễn đàn đều đánh giá tiềm năng hợp tác với Việt Nam trong các lĩnh vực về giáo dục - đào tạo và thương mại - đầu tư là rất lớn và mong muốn tìm kiếm các cơ hội hợp tác với Việt Nam. Tôi tin là sau các Diễn đàn này sẽ có thêm nhiều nhà đầu tư của Australia và New Zealand đến với Việt Nam.

Đặc biệt, tại Australia, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã có bài phát biểu hết sức quan trọng về quan hệ Việt Nam - Australia và chính sách đối ngoại của Việt Nam tại Viện Chính sách Australia - Việt Nam, cơ quan nghiên cứu chính sách đầu tiên của Australia chuyên về Việt Nam và quan hệ hai nước. Chủ tịch Quốc hội đã khẳng định mạnh mẽ chính sách đối ngoại của Việt Nam kiên trì thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng; Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy và là thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế; tôn trọng các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Liên Hợp Quốc và luật pháp quốc tế, trong đó có tôn trọng độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, bình đẳng, hợp tác, cùng có lợi; giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình.

Chủ tịch Quốc hội cũng đã dành thời gian gặp gỡ, lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của cộng đồng người Việt Nam tại hai nước, ghi nhận nhiều ý kiến, đề xuất thiết thực đối với đất nước cũng như việc tăng cường quan hệ hai nước. Khẳng định quan điểm, chính sách, sự chăm lo của Đảng và Nhà nước với cộng đồng người Việt ở nước ngoài - bộ phận không tách rời của dân tộc Việt Nam, Chủ tịch Quốc hội cũng mong muốn người Việt Nam dù ở bất cứ nơi đâu trên thế giới, dù là cộng đồng nhỏ chỉ vài ba chục người hay cộng đồng lớn hàng trăm nghìn người đều phải đoàn kết, tương trợ lẫn nhau, càng ở xa Tổ quốc càng phải thấm thía nghĩa đồng bào để cùng nhau phát triển.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chứng kiến Lễ trao Thỏa thuận về nhập khẩu nông sản của New Zealand sang Việt Nam

- Dấu ấn sâu đậm nhất của chuyến thăm với ông là gì?

- Tôi cho rằng, dấu ấn sâu đậm nhất và cũng là thành công lớn nhất của chuyến thăm chính là đã tăng cường sự tin cậy chiến lược ở cấp cao nhất giữa lãnh đạo Việt Nam và hai nước.

Nhiều thông điệp quan trọng đã được Chủ tịch Quốc hội gửi đến các nhà lãnh đạo, chính giới, cộng đồng doanh nghiệp, các chuyên gia, học giả của Bạn và nhận được sự đồng tình, đánh giá cao, như:

“Không nước nào dù là cường quốc giàu mạnh có thể tự mình vượt qua hết các khó khăn, và cũng không nước nào dù nhỏ đến mấy mà không có cơ hội vươn lên, phát triển. Trong nhiều trường hợp, thách thức và khó khăn lại chính là động lực cho đổi mới và phát triển”;

“Không phải chủ nghĩa dân tộc vị kỷ hay cường quyền áp đặt, mà chính chủ nghĩa đa phương, cùng hợp tác, liên kết và hội nhập phù hợp luật pháp quốc tế mới là phương cách tốt nhất và cũng là con đường sáng để vượt qua khó khăn”;

“Việt Nam tự hào có những người bạn tin cậy ở Nam Thái Bình Dương như Australia và New Zealand” và cam kết mạnh mẽ, kiên định của Việt Nam tham gia cùng các nước để “viết tiếp những trang sử mới tươi sáng của khu vực, đóng góp thiết thực cho hòa bình và thịnh vượng chung trên thế giới”...

Các nhà lãnh đạo Bạn đều mong muốn và khẳng định ủng hộ việc nâng tầm quan hệ với Việt Nam trong thời gian tới bởi Việt Nam và Australia, New Zealand không chỉ chia sẻ nhiều lợi ích chiến lược mà còn chia sẻ tầm nhìn chung về hòa bình, ổn định, hợp tác cùng phát triển, về chủ nghĩa đa phương, tự do hóa thương mại toàn cầu, về phát triển bền vững, về trách nhiệm với cộng đồng quốc tế...

Những thông điệp, những cam kết Chủ tịch Quốc hội đưa ra được chia sẻ, được thấu hiểu, được tin cậy là bởi vì đó chính là sự đúc kết từ thực tiễn đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, vươn lên từ đói nghèo, đổ nát sau chiến tranh trở thành quốc gia đứng thứ 3 trong khu vực ASEAN về quy mô kinh tế, hội nhập sâu rộng, toàn diện với thế giới và đóng góp tích cực cho cộng đồng quốc tế như ngày nay.

Với sự tin cậy chiến lược như vậy, tôi tin rằng, không gì có thể ngăn trở được quan hệ hợp tác giữa Việt Nam - Australia, Việt Nam - New Zealand phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong tương lai gần và đột phá cho giai đoạn 50 năm kế tiếp.

Hợp tác nghị viện là trụ cột quan trọng thúc đẩy hợp tác

- Trong tổng thể quan hệ với Australia, New Zealand, qua chuyến thăm, ông đánh giá như thế nào về những bước tiến mới trong quan hệ hợp tác giữa Quốc hội nước ta với nghị viện các nước?

- Quốc hội Việt Nam đã có mối quan hệ tốt đẹp với Thượng viện, Hạ viện Australia và Quốc hội New Zealand. Đặc biệt, với Nghị viện Australia, hợp tác nghị viện đã có những bước tiến vượt bậc trong thời gian qua, đóng vai trò là một trong những trụ cột quan trọng, nền tảng trong quan hệ hai nước.

Lần này, trong khuôn khổ chuyến thăm Australia, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Chủ tịch Thượng viện Sue Lines và Chủ tịch Hạ viện Milton Dick đã cùng ký Thỏa thuận hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Liên Nghị viện Australia cho giai đoạn tiếp theo với những nội hàm hợp tác mới sâu rộng hơn, tương xứng với quan hệ Đối tác Chiến lược hiện tại và quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện trong thời gian tới. Có lẽ đây là lần đầu tiên trong lịch sử hợp tác nghị viện chúng ta có một Thỏa thuận hợp tác 3 bên như vậy. Điều này chứng tỏ Liên Nghị viện Australia rất coi trọng quan hệ hợp tác với Quốc hội Việt Nam.

Đặc biệt, Thượng viện và Hạ viện Australia đã thành lập Nhóm Nghị sĩ hữu nghị Australia - Việt Nam do Phó Chủ tịch Hạ viện làm Chủ tịch Nhóm, có tới 57 thành viên, đại diện cho tất cả các chính đảng, tất cả các bang và vùng lãnh thổ của Australia, trong đó có cả Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Quốc phòng và nhiều quan chức cấp cao trong Chính phủ Australia. Điều này phản ánh sự nhất quán, rõ ràng và quyết tâm của cả Nghị việ̉n và Chính phủ Australia trong việc thúc đẩy hợp tác với Việt Nam cũng như với Quốc hội Việt Nam. Một số học giả Australia, qua theo dõi chuyến thăm đã đánh giá rất cao việc Quốc hội Việt Nam và Liên nghị viện Australia ký thỏa thuận hợp tác bởi vai trò quan trọng của các cơ quan lập pháp trong việc thúc đẩy hợp tác hai nước đã được thể hiện rất rõ nét trong thời gian qua.

Với New Zealand, tuy Quốc hội hai nước chưa ký thỏa thuận hợp tác nhưng vẫn duy trì quan hệ ở các cấp độ, nhất là việc trao đổi, chia sẻ, tham vấn lẫn nhau tại các diễn đàn nghị viện khu vực và thế giới. Tại hội đàm vừa qua, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Chủ tịch Quốc hội Adrian Rurawhe đều đánh giá cao quan hệ hợp tác giữa hai cơ quan lập pháp trên cả bình diện song phương và đa phương; khẳng định vai trò quan trọng, thực chất của hợp tác nghị viện trong việc tăng cường quan hệ giữa các quốc gia.

Hai Chủ tịch cũng đã nhất trí nghiên cứu xây dựng một Thỏa thuận hợp tác giữa hai Quốc hội nhằm tạo khung pháp lý để hai bên thúc đẩy và làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác trong thời gian tới. Nhất trí tiếp tục duy trì hoạt động trao đổi đoàn, đặc biệt là Đoàn lãnh đạo cấp cao của hai cơ quan lập pháp hai nước; tăng cường trao đổi kinh nghiệm giữa các Ủy ban, Văn phòng Quốc hội về công tác lập pháp, giám sát, đào tạo và nâng cao năng lực cho cán bộ, nhất là tiếng Anh; duy trì tham vấn, phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các cơ chế hợp tác đa phương, diễn đàn nghị viện khu vực và quốc tế như IPU, APPF... đóng góp tích cực cho việc duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới. Như vậy, chắc chắn các hoạt động hợp tác giữa Quốc hội và các cơ quan của Quốc hội hai nước tới đây sẽ diễn ra sôi động hơn, hiệu quả hơn so với giai đoạn vừa qua.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tiếp Bộ trưởng Giáo dục Australia Jacson Clare

- Tại Australia, Chủ tịch Quốc hội đã thăm lại Đại học Swinburne và có cuộc trò chuyện với du học sinh Việt Nam. Có một chi tiết rất ấn tượng khi tại đây, Chủ tịch Quốc hội đã gửi thông điệp đến các em và cùng các em hát vang ca khúc “Nối vòng tay lớn”. Ông có cảm xúc như thế nào khi hòa chung bầu không khí đặc biệt như thế?

- Đó là một cuộc gặp gỡ rất thú vị và xúc động. Đại học Swinburne là một trong những trường đại học hàng đầu thế giới. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng đã từng có thời gian học tập tại đây. Từ năm 1994 đến nay đã có khoảng 5.000 sinh viên Việt Nam tốt nghiệp và hiện đang có 774 sinh viên đang theo học trực tiếp tại trụ sở chính của Đại học Swinburne, bang Victoria, Australia, cùng hàng nghìn sinh viên đang theo học tại Đại học Swinburne Việt Nam. Đây là điều rất đáng tự hào cho thấy trí tuệ, năng lực, bản lĩnh của thế hệ trẻ Việt Nam hoàn toàn có thể sánh ngang với các nước tiên tiến trên thế giới.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chứng kiến lễ ký giữa các trường đại học hàng đầu ViệtNam với các đối tácAustralia

Tại đây, Chủ tịch Quốc hội nhắn nhủ và cũng là gửi gắm kỳ vọng lớn lao ở các em “tuyệt đối không được chủ quan, thỏa mãn với những kết quả mình đã đạt được bởi khát vọng phát triển của đất nước là rất lớn... Chính vì thế, mỗi học sinh, sinh viên Việt Nam du học tại Australia và các nước có điều kiện tiếp cận với nền giáo dục hiện đại, cập nhật nhanh với các tri thức của thế giới càng phải nỗ lực học tập, rèn luyện, luôn đoàn kết, tương trợ lẫn nhau, xây dựng và gìn giữ hình ảnh của người Việt Nam, đặc biệt là người Việt trẻ để sau này đóng góp cho đất nước”.

Hình ảnh Chủ tịch Quốc hội cùng các sinh viên Việt Nam hát vang bài hát “Nối vòng tay lớn” tại một trong những trường đại học hàng đầu thế giới để lại dấu ấn đậm nét bởi ở đó không chỉ là tình cảm thân thiết, gần gũi, sự kết nối mạnh mẽ giữa một đồng chí lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước ta với thế hệ trẻ mà còn cho thấy quyết tâm, sự thôi thúc của mỗi người Việt Nam dù ở bất cứ nơi đâu, bất cứ cương vị nào trong việc hiện thức hóa khát vọng phát triển đất nước, đưa Việt Nam “sánh vai với các cường quốc năm châu” như lời căn dặn của Bác Hồ.

- Xin cảm ơn ông!

Phạm Thúy thực hiện; Ảnh: Doãn Tấn