Tăng cường truyền thông về dân số, giới tính cho học sinh

Đa dạng hình thức truyền thông

Từ năm 2022 đến nay, trong giờ sinh hoạt dưới cờ tuần thứ 3 của tháng, Trường THCS Cảnh Thụy (Yên Dũng) dành thời gian để phổ biến đến học sinh nhà trường những thông tin về chăm sóc SKSS, tâm lý tuổi học trò và các biện pháp phòng tránh bị xâm hại. Theo cô giáo Dương Thị Thu Hương, Tổng phụ trách Đội, với hình thức như 1 diễn đàn dành cho học sinh, nhiều vấn đề trước đây các em thường né tránh, e ngại nhưng nay chia sẻ rất cởi mở, thẳng thắn. Phương pháp truyền thông có sự đổi mới, thay vì đứng trên bục, giáo viên trực tiếp đến với các nhóm học sinh để phỏng vấn, trao đổi, chia sẻ về các tình huống.

Giáo viên Trường THCS Cảnh Thụy (Yên Dũng) trò chuyện, chia sẻ về giáo dục giới tính với học sinh.

Nhờ đó giúp các em mạnh dạn bày tỏ băn khoăn, vướng mắc và được giải đáp về những vấn đề liên quan đến giới tính, sự thay đổi về tâm lý, cơ thể của lứa tuổi dậy thì. Nhà trường còn bố trí phòng tư vấn học đường tại tầng 1 trong không gian kín đáo, yên tĩnh, giúp các em cởi mở chia sẻ, bày tỏ băn khoăn về giới tính, tâm sinh lý lứa tuổi. “Trước mỗi vấn đề các em quan tâm, chúng tôi như những người bạn cùng lắng nghe, tạo cho các em cảm giác gần gũi, tin cậy khi chia sẻ suy nghĩ của mình”, cô giáo Dương Thị Thu Hương cho biết.

Tuổi vị thành niên là giai đoạn phát triển nhanh về thể chất, đòi hỏi phải có kiến thức để hiểu cơ thể mình đang phát triển thế nào, đặc biệt là về SKSS. Để giúp các em không bị thiếu hụt kiến thức, các ngành, địa phương và nhà trường có nhiều hình thức tuyên truyền, giải pháp. Tại Trường THCS Ngọc Thiện (Tân Yên), cùng với tổ chức sinh hoạt ngoại khóa, đầu năm nay, nhà trường lắp camera giám sát tại tất cả các lớp học và một số khu vực, vừa bảo đảm an ninh an toàn cho học sinh, vừa phòng tránh các hành vi không chuẩn mực.

Hay như Trường THPT Phượng Sơn (Lục Ngạn) xây dựng tủ sách về tình bạn, tình yêu; thành lập câu lạc bộ Sách và hành động, thu hút học sinh đến với thư viện. Để trang bị thêm kiến thức cho lứa tuổi vị thành niên, thanh niên, năm nay, Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ) phối hợp tổ chức 4 hội nghị nói chuyện chuyên đề về dân số và phát triển, chăm sóc SKSS. Tổ chức 2 hội nghị tuyên truyền về dân số và phát triển cho hơn 200 công nhân, người lao động trong các doanh nghiệp; 2 hội nghị tuyên truyền về bình đẳng giới, chăm sóc SKSS cho đoàn viên, thanh niên huyện Việt Yên.

Đặc biệt, lần đầu tiên Chi cục phối hợp tổ chức 3 cuộc thi Rung chuông vàng tìm hiểu kiến thức về SKSS tại các trường: THPT Tứ Sơn (Lục Nam), Trung tâm Giáo dục Nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên huyện Yên Dũng và Trường phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh. Em Đường Minh Tâm, học sinh lớp 11A, Trường phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh cho biết: “Tham gia cuộc thi, em hiểu thêm kiến thức SKSS, sức khỏe cho lứa tuổi vị thành niên, thanh niên, cách bảo vệ mình trước những nguy cơ bị xâm hại, tình dục không an toàn. Những hoạt động này giúp em và các bạn dễ dàng chia sẻ những vấn đề này với gia đình, thầy cô và bạn bè”.

Thêm nhiều kênh bảo vệ trẻ vị thành niên

Theo báo cáo "Khảo sát hành vi sức khỏe học sinh tại Việt Nam năm 2019" do Tổ chức Y tế thế giới thực hiện tại 81 trường thuộc 21 tỉnh, TP của Việt Nam với hơn 7,7 nghìn học sinh tham gia, tỷ lệ quan hệ tình dục lần đầu trước 14 tuổi, tăng từ 1,48% năm 2013 lên 3,51% năm 2019 (báo cáo được công bố năm 2022). Tại Bắc Giang, tuy chưa có con số khảo sát chính thức về thực trạng này nhưng đây cũng là vấn đề đáng quan tâm.

Cán bộ Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh truyền thông về sức khỏe sinh sản cho học sinh tại Trường THPT Hiệp Hòa số 6.

Đầu năm nay, một nữ sinh lớp 7 ở huyện Sơn Động mang thai rồi tự sinh con trong nhà tắm của gia đình. Trước đó vài năm, một trường hợp khác đang học lớp 11 của Trường phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh cũng phải bỏ học giữa chừng do mang thai trong thời gian về nghỉ hè. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe, cuộc sống tương lai của trẻ mà còn ảnh hưởng đến chất lượng dân số và xã hội.

Theo các bác sĩ sản khoa, do cơ thể các em gái chưa hoàn thiện nên khi mang thai ở tuổi vị thành niên sẽ ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe của chính bản thân và thai nhi trong bụng; nếu nạo phá thai dễ dẫn đến nguy cơ thủng dạ con gây vô sinh sau này.

Theo báo cáo "Khảo sát hành vi sức khỏe học sinh tại Việt Nam năm 2019" do Tổ chức Y tế thế giới thực hiện tại 81 trường thuộc 21 tỉnh, TP của Việt Nam với hơn 7,7 nghìn học sinh tham gia, tỷ lệ quan hệ tình dục lần đầu trước 14 tuổi, tăng từ 1,48% năm 2013 lên 3,51% năm 2019 (báo cáo được công bố năm 2022).

Trong kế hoạch hành động giai đoạn 2021 - 2025 thực hiện Chiến lược Quốc gia về dân số đến năm 2030, UBND tỉnh tiếp tục thực hiện chương trình về chăm sóc SKSS, sức khỏe vị thành niên, góp phần nâng cao chất lượng dân số. Nhiệm vụ trong giai đoạn này là cơ quan chuyên môn, các địa phương đổi mới hình thức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục giới tính phù hợp với từng lứa tuổi, từng khu vực.

Triển khai đồng bộ, có hiệu quả các hoạt động truyền thông, vận động; kết hợp giữa truyền thông đại chúng với truyền thông trực tiếp thông qua mạng lưới cộng tác viên dân số, tuyên truyền viên của các ngành, các cấp. Đặc biệt, từ nguồn vốn các chương trình mục tiêu quốc gia, giai đoạn 2021-2025, UBND tỉnh dành hơn 19,3 tỷ đồng thực hiện các dự án chăm sóc sức khỏe nhân dân, trong đó có nội dung tuyên truyền về chăm sóc SKSS cho phụ nữ, trẻ vị thành niên.

Thực hiện kế hoạch, năm 2024, Chi cục Dân số - KHHGĐ tiếp tục phối hợp với các nhà trường lồng ghép nội dung giáo dục kiến thức về dân số, giới tính, bình đẳng giới, chăm sóc SKSS và kỹ năng sống tích hợp trong các môn học, tiết học và các giờ học ngoại khóa phù hợp cho từng khối, lớp. Duy trì hoạt động mô hình câu lạc bộ chăm sóc SKSS vị thành niên, câu lạc bộ kỹ năng sống hoặc lồng ghép với các loại hình câu lạc bộ khác của nhà trường để đưa kiến thức về dân số, giới tính, bình đẳng giới và chăm sóc SKSS vào sinh hoạt theo định kỳ.

Bà Lê Tố Quyên, Chi cục trưởng Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh cho biết: “Để trang bị thêm kiến thức cho trẻ vị thành niên, chúng tôi sẽ phối hợp tổ chức hoạt động ngoại khóa, bổ sung tài liệu có nội dung tuyên truyền về dân số, giới tính, bình đẳng giới, SKSS tại thư viện các nhà trường. Từ đó, giúp các em được trang bị đầy đủ kiến thức về giới tính và SKSS, có đời sống khỏe mạnh và hạnh phúc, góp phần bảo đảm chất lượng dân số trong tương lai”.

Bài, ảnh: Sỹ Quyết