Tăng thuế suất thuế TTĐB đến 90% đối với rượu, bia và áp thêm mức thuế tuyệt đối cho thuốc lá, xì gà

Với mục tiêu tăng cường vấn đề chăm sóc, bảo vệ sức khỏe cộng đồng, khuyến khích, thúc đẩy việc bảo vệ môi trường, ngày 14/6/2025, Quốc hội đã ban hành Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt số 66/2025/QH15 (“Luật Thuế TTĐB 2025”) thay thế cho Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt 2008, trong đó có nhiều điều chỉnh về mức thuế suất và cách tính thuế áp dụng cho các hàng hóa được xem là có thể có ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người tiêu dùng hoặc ảnh hưởng xấu đến môi trường sống. Cụ thể như sau:

I. Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) đối với các mặt hàng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng

1. Tăng thuế suất thuế TTĐB đối với rượu, bia và áp thêm mức thuế tuyệt đối đối với thuốc lá, xì gà

a. Đối với thuốc lá, xì gà:

Ngoài việc bị tính thuế TTĐB theo tỷ lệ % với thuế suất 75% hiện hành, mặt hàng này còn chịu thêm mức thuế tuyệt đối áp vào số lượng sản phẩm mua/bán/nhập khẩu theo lộ trình 5 năm từ 2027-2031, cụ thể:

Thuốc lá điếu (20 điếu/bao): tăng theo lộ trình 2.000 đồng/bao/năm từ năm 2027 đến năm 2031 là 10.000 đồng/bao;

Xì gà (20g/điếu): tăng theo lộ trình 20.000 đồng/điếu/năm từ 2027 đến năm 2031 là 100.000 đồng/điếu;

Thuốc lá sợi, thuốc lào hoặc các dạng khác: tăng theo lộ trình 20.000 đồng/100g hoặc 100ml từ 2027 đến năm 2031 lên 100.000 đồng/100g hoặc 100ml.

Theo đó, thuế TTĐB đối với mặt hàng thuốc lá, xì gà được tính như sau:

Trong đó:

Việc điều chỉnh phương pháp tính thuế này sẽ làm tăng số thuế TTĐB phải nộp đối với nhóm hàng thuốc lá.

b. Đối với rượu, bia: Tăng thuế suất thuế tỷ lệ phần trăm theo lộ trình 5%/năm trong 5 năm từ năm 2027-2031, cụ thể như sau:

Rượu từ 20 độ trở lên: từ 65% trong năm 2026 và tăng theo lộ trình 5%/năm lên 70% vào năm 2027 và đến năm 2031 tăng lên 90%;

Rượu dưới 20 độ: từ 35% trong năm 2026 và tăng theo lộ trình 5%/năm lên 40% vào năm 2027 và đến năm 2031 tăng lên 60%;

Bia: từ 65% trong năm 2026 và tăng theo lộ trình 5%/năm lên 70% vào năm 2027 và đến năm 2031 tăng lên 90%.

2. Bổ sung nước giải khát có đường vào đối tượng chịu TTĐB

Nước giải khát có đường (hàm lượng đường vượt quá 5g/100ml) theo Tiêu chuẩn quốc gia chính thức thuộc vào nhóm đối tượng chịu thuế TTĐB. Đây là một trong những điểm mới nổi bật của Luật Thuế TTĐB 2025 nhằm định hướng tiêu dùng lành mạnh, hạn chế nguy cơ gia tăng các bệnh không lây nhiễm như tiểu đường, tim mạch.

Mức thuế suất TTĐB đối với nước giải khát có đường nêu trên là 8% năm 2027 và 10% từ năm 2028.

II. Tăng thuế TTĐB đối với xe xăng và giảm thuế TTĐB cho xe điện nhằm khuyến khích sử dụng phương tiện xanh

1. Tăng thuế với xe xăng

a. Xe ô tô chở người và xe chở người 4 bánh có gắn động cơ từ 9 chỗ trở xuống, xe ô tô pick-up chở người: áp dụng mức thuế suất dao động từ 35% đến 150%, tùy dung tích xi lanh.

b. Xe ô tô pick-up chở hàng cabin kép, xe tải VAN có từ 2 hàng ghế trở lên, có thiết kế vách ngăn cố định giữa khoang chở người và hàng, mức thuế suất tăng theo lộ trình 3%/năm từ 2026 đến 2029:

Loại có dung tích xi lanh từ 2.500 cm3 trở xuống: 15% từ 2026 và tăng đến 24% vào năm 2029.

Loại có dung tích xi lanh trên 2.500 cm3 đến 3.000 cm3: từ 2026 là 20% đến 2029 là 29%.

Loại có dung tích xi lanh trên 3.000 cm3: từ 2026 là 25% đến 2029 là 34%.

2. Giảm thuế cho xe điện chạy pin

Nhằm khuyến khích người tiêu dùng sử dụng các phương tiện xanh để góp phần bảo vệ môi trường, xe điện chạy pin được áp thuế suất thấp giai đoạn đầu, sau đó điều chỉnh tăng từ tháng 03/2027, cụ thể như sau:

a. Xe có gắn động cơ dưới 24 chỗ chạy bằng pin:

Xe ô tô chở người và xe chở người bốn bánh có gắn động cơ từ 9 chỗ trở xuống, xe ô tô pick-up chở người: năm 2026 là 3% đến tháng 3/2027 là 11%.

Xe ô tô chở người và xe chở người 4 bánh có gắn động cơ từ 10 - 16 chỗ và xe ô tô pick-up chở hàng cabin kép, xe tải VAN có từ 2 hàng ghế trở lên, có thiết kế vách ngăn cố định giữa khoang chở người và khoang chở hàng: năm 2026 là 2%, đến tháng 3/2027 là 7%.

Xe ô tô chở người và xe chở người 4 bánh có gắn động cơ từ 16 - 24 chỗ: năm 2026 là 1%, đến tháng 3/2027 là 4%.

b. Xe có động cơ dưới 24 chỗ chạy điện khác (không pin): giữ mức thuế suất 5%–15% tùy loại. Với các điều chỉnh mạnh mẽ này, Luật TTĐB 2025 được kỳ vọng sẽ định hướng tiêu dùng bền vững, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và thúc đẩy chuyển đổi sang sử dụng các loại phương tiện thân thiện hơn với môi trường.

III. Không tính thuế TTĐB đối với máy điều hòa không khí công suất dưới 24.000 BTU

So với Luật Thuế TTĐB 2008 (áp thuế TTĐB với tất cả các điều hòa công suất dưới 90.000 BTU), Luật mới thu hẹp phạm vi chịu thuế, chỉ áp dụng cho điều hòa có công suất từ 24.000 đến 90.000 BTU. Sự điều chỉnh này là phù hợp khi máy điều hòa không khí từ lâu đã trở thành một mặt hàng phổ thông và có vai trò thiết yếu trong cuộc sống hàng ngày của người dân. Theo đó, Luật Thuế TTĐB chỉ kiểm soát các thiết bị có công suất lớn, tiêu dùng điện năng cao, không thân thiện với môi trường.

Luật TTĐB 2025 có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2026.