Tăng tốc hoàn thành

Đột phá toàn diện

Thạc sĩ quản lý kinh tế Hoàng Thị Thu Phương chia sẻ, Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã xác định, xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng hiện đại và đồng bộ là một trong ba đột phá chiến lược để phát triển bền vững. Trong đó hạ tầng giao thông lại càng được xác định vai trò, vị thế quan trọng hàng đầu, phải đi trước mở đường để kinh tế - xã hội bứt phá.

“Và Hà Nội là một trong những địa phương đã tạo nên kỳ tích, đột phá ngoạn mục để phát triển hạ tầng giao thông đồng bộ, nhanh chóng và hiệu quả rõ rệt nhất cả nước trong thời gian qua” - bà Hoàng Thị Thu Phương cho biết.

Đồng quan điểm, Trưởng phòng Tài chính - đầu tư, Sở Xây dựng Hà Nội Phan Trường Thành cho rằng, chưa khi nào các dự án, đặc biệt là những siêu dự án giao thông với quy mô, tổng mức đầu tư cực lớn của Hà Nội lại “chạy” nhanh và mạnh đến như vậy. Tính riêng từ 2023 đến nay, TP đã hoàn tất thủ tục chuẩn bị đầu tư, khởi công các dự án lớn như: đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô; tuyến đường sắt đô thị (ĐSĐT) số 2 Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo, số 5 Văn Cao - Hòa Lạc; Đại lộ cảnh quan sông Hồng; cầu Tứ Liên, Ngọc Hồi, Thượng Cát, Trần Hưng Đạo…

Thi công dự án cầu Mễ Sở, Hà Nội. Ảnh: Phạm Hùng

“Đây đều là những dự án có tổng mức đầu tư lớn, đã chuẩn bị nhiều năm, nhưng phải đến thời điểm này khi tháo gỡ được vướng mắc khó khăn về cơ chế, chính sách mới thực sự bước ra từ trên giấy” - ông Phan Trường Thành nói.

Vị đại diện Sở Xây dựng Hà Nội còn cho rằng, 4 Nghị quyết trụ cột của Bộ Chính trị gồm: Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết số 59 - NQ/TW ngày 24/1/2025 về Hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết số 66 - NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong Kỷ nguyên mới; Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 về phát triển kinh tế tư nhân… đã tạo nên một nền tảng tư tưởng, định hướng rất thuận lợi cho Hà Nội cũng như cả nước trên hành trình kiến tạo hạ tầng.

Bên cạnh đó, để có được giai đoạn rất thành công này, Hà Nội đã vận động hết sức, tranh thủ mọi sự ủng hộ của Quốc hội, Chính phủ, giới chuyên gia nhà khoa học, các DN và Nhân dân để khơi thông nguồn lực chính sách - yếu tố quan trọng nhất đối với những siêu dự án mang tầm chiến lược.

Phó Giám đốc Sở Tài chính Hà Nội Lê Trung Hiếu chia sẻ: “Hà Nội đã làm tất cả để Quốc hội thông qua Luật Thủ đô, Đề án tổng thể phát triển ĐSĐT, mới đây nhất là Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô, Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù để triển khai các dự án lớn, mang tính chiến lược trên địa bàn Hà Nội… Đây là những bước nhảy vọt về chính sách, tạo đà cho các dự án hạ tầng bứt phá”.

Nguồn lực chính sách từ một hệ thống các nghị quyết, luật, quy hoạch, đề án… nêu trên đã ngay lập tức được biến thành kết quả thực tế khi các dự án lớn từ chuẩn bị đến khởi công chỉ vài tháng. Tính chung trong năm 2025 này, Hà Nội đã khởi công hàng chục dự án với tổng mức đầu tư hàng trăm nghìn tỷ đồng, tạo nên một làn sóng kiến thiết mạnh mẽ, lan tỏa tinh thần quyết tâm, quyết liệt đến cả nước trong thực hiện khâu đột phá chiến lược xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng hiện đại và đồng bộ. Với những dự án lớn đó, không gian, diện mạo đô thị Hà Nội đang dần được tái cấu trúc theo hướng hiện đại, tối ưu, văn minh và bền vững.

Hiệu quả từ nguồn lực chính sách

Trưởng Ban Quản lý ĐSĐT Hà Nội Nguyễn Cao Minh cho biết, trước đây, mỗi dự án ĐSĐT thường kéo dài nhiều năm, cá biệt có dự án mất hàng chục năm vẫn chưa dứt điểm được khâu chuẩn bị đầu tư do vướng mắc, chồng chéo các chính sách về quy hoạch, đấu thầu, giải phóng mặt bằng (GPMB)… “Nhưng hiện tại những khó khăn này đã cơ bản được giải quyết triệt để, hai dự án ĐSĐT số 2 và số 5 vừa được khởi công là minh chứng rõ nét nhất cho sự thay đổi tích cực đó. Hà Nội đang dặt kỳ vọng sẽ hoàn thành toàn bộ hệ thống ĐSĐT với 15 tuyến/đoạn tuyến vào năm 2045. Với sự quan tâm sát sao của Thành ủy, HĐND, UBND TP cũng như sự hỗ trợ tích cực của Chính phủ, mục tiêu đó hoàn toàn có thể đạt được”.

Hay như Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù để triển khai các dự án lớn, mang tính chiến lược trên địa bàn Hà Nội là một bước đột phá chiến lược trong tư duy phát triển đô thị. Phó Giám đốc Sở Tài chính Lê Trung Hiếu chia sẻ, Nghị quyết đã phân cấp, phân quyền mạnh mẽ, trao quyền cho HĐND TP Hà Nội quyết định chủ trương đầu tư đối với các dự án quy mô lớn kể cả khi chúng đáp ứng tiêu chí dự án quan trọng quốc gia. Đồng thời, Chủ tịch UBND TP được phân quyền chấp thuận chủ trương đầu tư đối với các dự án ngoài ngân sách có quy mô tương đương và thu hút nhà đầu tư chiến lược.

Cho phép Hà Nội áp dụng phương thức lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt đối với hầu hết các dự án thuộc phạm vi điều chỉnh. Đặc biệt, trong trường hợp những dự án cấp bách được chỉ đạo bởi các cấp ủy Đảng, Thủ đô có thể tiến hành lựa chọn nhà đầu tư trước khi được quyết định chủ trương đầu tư hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư.

Cơ chế mới còn cho phép thực hiện song hành các thủ tục như: lập quy hoạch chi tiết; khởi công xây dựng; chấp thuận chủ trương đầu tư… đối với các dự án cấp bách. Đối với lĩnh vực đất đai và GPMB, cho phép UBND TP sử dụng ngân sách TP để tổ chức thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư ngay khi quy hoạch chi tiết được duyệt, trước cả khi lựa chọn được nhà đầu tư.

Thạc sĩ quản lý đô thị Trần Tuấn Anh nhận định: “Cứ nhìn vào những dự án tồn động nhiều năm như: Vành đai 1, đoạn Hoàng Cầu - Voi Phục; Vành đai 2,5, đoạn Đầm Hồng - Quốc lộ 1 có thể thấy, công tác GPMB đã được tháo gỡ bằng quyết tâm chính trị rất cao của Chính quyền và Nhân dân Thủ đô. Đặc biệt đích thân Bí thư Thành ủy Hà Nội đã trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo công tác GPMB, tạo nên động lực vô cùng mạnh mẽ để các dự án vượt thoát khỏi vấn đề vô cùng phức tạp, làm chậm nhiều dự án giao thông hàng chục năm qua”.

Ông Trần Tuấn Anh nói: “Những dự án có quy mô rất lớn như: trục đại lộ cảnh quan sông Hồng; hệ thống ĐSĐT… không chỉ đưa Hà Nội lên ngang tầm với các quốc gia phát triển trên thế giới, kiến tạo đô thị hiện tại mà còn gây dựng những di sản bền vững cho thế hệ tương lai. Nếu không nhờ có nguồn lực chính sách, tháo gỡ rào cản pháp lý, những dự án có quy mô đầu tư hàng trăm ngàn tỷ đồng đó sẽ phải kéo dài giai đoạn chuẩn bị đầu tư nhiều năm, thậm chí hàng chục năm nữa, kìm hãm sự phát triển của Thủ đô”.

Đặng Sơn