Tăng trưởng bền vững - Đón sóng đầu tư trong kỷ nguyên xanh'

“Khẩu vị mới" của nhà đầu tư

Ngành nào hút đầu tư trong năm 2025 là vấn đề được nhiều người quan tâm. Chia sẻ về chủ đề này, ông Bùi Quang Minh - Chủ tịch Beta Group - cho biết DN của ông tập trung vào ngành giải trí, nên những mảng liên quan đến giải trí cũng được ưu tiên. Bên cạnh đó, ông Minh cũng cho rằng ngành giáo dục và y tế là hai lĩnh vực có nhiều tiềm năng trong tương lai.

Ông Nguyễn Hòa Bình - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn NextTech - nhận định rằng các startup theo mô hình D2C (Direct to Customer), tức là các DN sản xuất hoặc gia công sản phẩm và bán trực tiếp đến khách hàng thông qua kênh online, sẽ trở thành xu hướng nổi bật trong tương lai.

Trước xu hướng một số ngành tiềm năng đang trở thành “miếng bánh ngon” và “khẩu vị” hấp dẫn của các nhà đầu tư, vấn đề tìm kiếm nguồn vốn từ các quỹ cũng nhận được sự quan tâm lớn từ nhiều DN. Bà Hoàng Thị Kim Dung - Giám đốc Quốc gia Genesia Ventures Việt Nam - cho biết, Genesia Ventures là một quỹ đầu tư đến từ Nhật Bản, chuyên đầu tư vào các startup ở giai đoạn sớm. Quỹ luôn tập trung vào việc xác định “nỗi đau” lớn nhất trong chuỗi giá trị và tìm kiếm các startup có khả năng giải quyết hiệu quả vấn đề đó. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn cả là Genesia Ventures hướng đến các nhà sáng lập có tinh thần chiến đấu quyết liệt, sẵn sàng đối mặt với mọi khó khăn và thử thách.

Bà Dung khuyên rằng, các bạn trẻ khởi nghiệp khi muốn gọi vốn cần tìm hiểu kỹ về nhà đầu tư để nắm rõ khẩu vị và định hướng của họ, từ đó tiếp cận được những nhà đầu tư phù hợp nhất.

Ông Phạm Lê Nhật Quang - Partner và Executive IC Member tại ABB Private Equity - cho biết, một số quỹ đầu tư hiện nay đang tập trung tìm kiếm các DN chưa niêm yết. Những quỹ này đặc biệt quan tâm đến các DN truyền thống có khả năng áp dụng công nghệ vào hoạt động kinh doanh, cũng như các DN khai thác tiềm năng của thị trường tiêu dùng tại các thành phố nhóm 2, nhóm 3 hoặc các khu vực nông thôn.

Tuy nhiên, ông Quang cũng nhấn mạnh rằng, khi lựa chọn đầu tư vào các startup, các quỹ đặc biệt quan tâm đến khả năng mở rộng quy mô của DN và tiềm năng thoái vốn sau đầu tư. Bên cạnh đó, các quỹ còn đánh giá cao những nhà sáng lập biết cách cân bằng, thích nghi với những điều kiện mới và hiểu rõ thời điểm cần dừng lại để tránh rủi ro.

Ba Nguyễn Phi Vân - Chủ tịch Go Global Holdings cho rằng, thị trường thế giới còn rất thênh thang. Bà cho biết, trong thời gian gần đây, bà không thể đưa được nhiều thương hiệu Việt Nam ra thị trường quốc tế. Nguyên nhân chính đến từ việc nhiều nhà sáng lập (founders) chưa thực sự sẵn sàng. Theo bà, trong bối cảnh môi trường kinh doanh ngày càng khắc nghiệt, các founders cần nghiên cứu thị trường kỹ lưỡng để có thể linh hoạt thích nghi và điều chỉnh sản phẩm phù hợp với thị trường bản địa.

Ngoài ra, bà Vân nhấn mạnh, startup cần nâng cao khả năng tiếng Anh để có thể giao tiếp, trao đổi và thuyết trình tốt trước các đối tác quốc tế. “Thị trường thế giới vẫn rất rộng mở, vì vậy các startup cần chuyên nghiệp hóa cả bản thân và DN để tìm kiếm cơ hội đầu tư và vươn ra biển lớn”, bà Vân chia sẻ.

"Bí quyết" gọi vốn thành công

Bà Tôn Nữ Xuân Quyên - Chủ tịch HĐQT BluSaigon, nhấn mạnh sự chuẩn bị là yếu tố then chốt trong việc gọi vốn. Theo bà, thị trường Việt Nam đang chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ, thu hút nhiều quỹ đầu tư trong và ngoài nước, do đó, vấn đề không nằm ở việc thiếu vốn mà là khả năng tiếp cận và thuyết phục nhà đầu tư.

Bà Quyên khuyên các startup nên bắt đầu từ việc tiếp cận các quỹ đầu tư nhỏ thông qua các cuộc thi khởi nghiệp. Đây là cơ hội để các nhà sáng lập rèn luyện kỹ năng và tích lũy kinh nghiệm trước khi tiến xa hơn và làm việc với các quỹ đầu tư lớn.

Ngoài ra, nếu tham gia gọi vốn từ các Shark, startup cần nghiên cứu kỹ chương trình Shark Tank, hiểu rõ tiêu chí và yêu cầu của từng mùa phát sóng. Việc chuẩn bị các kịch bản thuyết trình phù hợp, chẳng hạn như “nói về sản phẩm” hay “kể câu chuyện di sản kinh doanh từ gia đình”, sẽ giúp nâng cao hiệu quả khi thuyết phục nhà đầu tư. “Hiểu rõ khẩu vị của từng Shark cũng là một trong những bí quyết thành công”, bà Quyên đúc kết.

Từ quan điểm cá nhân, ông Nguyễn Trung Dũng - CEO DH Foods lưu ý các startup về việc quản lý và sử dụng vốn hiệu quả, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế nhiều biến động. “Chậm mà chắc” là triết lý mà DH Foods tuân thủ trong giai đoạn vượt khó.

Chia sẻ góc nhìn về đạo đức kinh doanh như một yếu tố tiên quyết, ông Dũng khẳng định: “Trung thực và minh bạch là nền tảng của niềm tin. Nếu không có niềm tin, rất khó để thuyết phục nhà đầu tư”.

Ông cũng nhấn mạnh vai trò quan trọng của người sáng lập trong việc xây dựng DN: “Founder cần chứng minh được khả năng tự vận hành và phát triển sản phẩm, ‘tự lực cánh sinh’ trước khi nghĩ đến việc kêu gọi đầu tư. Khi DN đã đứng vững trên đôi chân của mình, vốn đầu tư sẽ trở thành động lực để phát triển nhanh hơn.

Chia sẻ về những bài học từ thực tế, ông Dũng nhấn mạnh rằng tăng trưởng quá nhanh so với khả năng quản lý có thể gây ra nhiều hệ lụy, bao gồm tình trạng thiếu hụt vốn và sự bất cập trong đội ngũ nhân sự.

Ông khuyên các startup nên giữ tinh thần “thận trọng và tiết kiệm, không nên vội vàng”. Theo ông, khởi nghiệp không phải là một cuộc chạy nước rút, mà là hành trình dài đòi hỏi sự kiên trì và bền bỉ để vượt qua các thử thách và phát triển bền vững.

Bà Quyên cũng chia sẻ kinh nghiệm về việc xây dựng khả năng tự tồn tại cho DN, ngay cả khi không có vốn đầu tư. Việc xây dựng thương hiệu cá nhân uy tín và tập trung vào truyền thông cũng là những yếu tố quan trọng được bà Quyên đề cập.

“Không A.I thì biết chơi với ai”

Chỉ ra xu hướng các DN thương mại điện tử (TMĐT) phải đối mặt trong thời gian tới, ông Nguyễn Hòa Bình - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn NextTech cho rằng, có ba xu hướng các DN TMĐT đối mặt trong thời gian tới. Thứ nhất, khái niệm mua rẻ bán đắt không còn nữa, mà thay thế bằng phương thức mua bán từ gốc đến ngọn. Sự thay đổi này đã và đang giết chết rất nhiều DN. Thứ hai, TMĐT được bình định bởi các sàn lớn và các sàn TMĐT đã và đang siết người bán với các khoản phí và tiêu chí gắt gao hơn. Thứ ba, khi người bán gặp phải môi trường ngày càng khắc nghiệt và không có dữ liệu khách hàng, họ bắt đầu có xu hướng tách sàn để có được dữ liệu khách hàng của chính họ.

Trong khi đó, ông Phan Minh Thông - Chủ tịch HĐQT Phúc Sinh Group nhận định, phát triển bền vững là xu hướng không thể thay đổi. Đến nay, các ngân hàng cũng đã bổ sung phát triển bền vững vào điều khoản cho vay. Do đó, startup phải đọc hiểu và thực hành. Bên cạnh đó, vệ sinh an toàn thực phẩm là vấn đề rất quan trọng.

Ý Nhi