Tập đoàn Gazprom trước nguy cơ không đủ vốn để tái đầu tư sản xuất

Trong nửa đầu năm 2023, sản lượng xuất khẩu dầu và khí đốt của Tập đoàn Gazprom sang châu Âu - thị trường luôn là nguồn thu nhập chính của tập đoàn đã giảm gần 4 lần. Trong khi đó, giá dầu thô và khí đốt trên thị trường cũng giảm mạnh.

Các chuyên gia tin rằng Tập đoàn Gazprom sẽ phải điều chỉnh nghiêm túc chương trình đầu tư sâu rộng của mình và sẽ phải thực hiện theo cách để làm sao giúp cho những dự án trọng điểm không bị ảnh hưởng.

Tuy nhiên trong thời gian chờ đợi, họ đang đề xuất tăng giá khí bán buôn cho tất cả khách hàng tiêu dùng lên 8% bắt đầu từ năm 2024, mục tiêu là nhận được tiền để tái đầu tư sản xuất

Để nhìn nhận rõ hơn tình trạng khó khăn đối với Gazprom, có thể nhìn vào số liệu sau: trong nửa đầu năm 2023, xuất khẩu khí đốt sang các nước EU (bao gồm cả Serbia) đã giảm xuống còn 12,1 tỷ mét khối.

Con số này thấp hơn tới 4 lần so với giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 6 năm 2022, khi công ty xuất khẩu khoảng 50 tỷ mét khối sang các quốc gia Đông và Nam Âu.

Điều này được chứng minh bằng dữ liệu tổng hợp của các nhà nhập khẩu khí tự nhiên trên lãnh thổ châu Âu, dĩ nhiên đây là hiệu lực do những lệnh trừng phạt khắc nghiệt mà EU áp đặt lên Moskva.

Châu Âu luôn là nguồn thu nhập chính của Tập đoàn Gazprom, nhưng các sự kiện xung quanh Ukraine đã dẫn đến vô số lệnh trừng phạt, từ đó xuất khẩu khí đốt qua đường ống của Nga sang phía Tây giảm mạnh.

Sau khi tuyến ống Dòng chảy phương Bắc bị phá hoại, chỉ còn lại tuyến đường quá cảnh qua Ukraine, nhưng với số lượng hạn chế do Kyiv dừng điểm tiếp nhận. Bên cạnh đó, tuyến ống Dòng chảy Thổ Nhĩ Kỳ cũng chưa được như kỳ vọng.

Cho đến nay, khí đốt của Nga vẫn đang được cung cấp cho thị trường Ý, Macedonia, Serbia và một vài quốc gia khác, nhưng giá nguyên liệu thô đã giảm mạnh trên toàn thế giới, gây nhiều khó khăn cho Moskva.

Hơn nữa, các hợp đồng hiện tại của Gazprom xác định công thức tính giá nhiên liệu liên quan đến dầu mỏ. Trong khi đó giá dầu cũng đang giảm sâu, bất chấp nỗ lực cắt giảm sản lượng của khối OPEC+.

Với thực tế là một loại thuế thu nhập đặc biệt không lường trước (MET) mới đã được áp dụng, số tiền lên tới gần 50 tỷ USD, việc giảm lợi nhuận đang biến thành các khoản lỗ ngày càng tăng.

Điều này không những ảnh hưởng nhiều đến các hoạt động đầu tư thông thường của gã khổng lồ năng lượng Nga, mà đi kèm với đó còn là chi phí mở rộng kinh doanh.

Đơn cử như việc mở rộng khả năng cung cấp nguyên liệu sang châu Á - thị trường mới và cực kỳ quan trọng cho khí đốt của Liên bang Nga vào thời điểm này chưa diễn ra đúng như dự tính của Moskva.

Các chuyên gia phân tích trên thị trường năng lượng quốc tế cho rằng với tất cả những yếu tố bất lợi trên, Tập đoàn Gazprom - từng là công ty giàu nhất của Nga, có thể không còn đủ vốn để tái đầu tư sản xuất.

Tình trạng trên nếu kéo dài sẽ gây ảnh hưởng rất nặng nề tới toàn bộ nền kinh tế Nga, bởi ước tính doanh thu của Tập đoàn Gazprom chiếm tỷ lệ lên tới 50% GDP của nước này.