Nhộn nhịp tại các lò nướng cá ở làng biển Hà Tĩnh. Video: Phạm Trường.
Những ngày cuối năm, làng nướng cá ở vùng biển xã Thạch Kim (huyện Lộc Hà – Hà Tĩnh) tất bật, đỏ lửa ngày đêm, làm việc không ngơi nghỉ để có đủ sản phẩm cá nướng phục vụ thị trường Tết Nguyên đán.
Người dân địa phương cho biết, là vùng gắn với nghề biển nên sản phẩm cá nướng gắn với người dân vùng biển xã Thạch Kim từ hàng chục năm nay. Ngày trước việc nướng cá đều thực hiện ở khu dân cư, nơi sinh sống nên ít nhiều ảnh hưởng môi trường, khói bụi. Khoảng 4-5 năm trở lại đây, khu vực nướng cá được chuyển về tập trung tại cụm công nghiệp chế biến hải sản của huyện.
Từ 2h sáng, người dân đã thức dậy, chuẩn bị các công đoạn rã đông, rạch lưng cá và nhóm lò nướng. Việc nướng cá kéo dài đến tối mịt để kịp cung ứng đủ số lượng khách đặt.
Các công đoạn từ chuẩn bị bếp lò, than củi, chọn cá, rửa cá, sắp xếp cá lên vỉ, nướng cá và phơi hong cá đều được mọi người thực hiện một cách chuyên nghiệp.
“Ngày Tết người đặt hàng cá nướng sẽ nhiều gấp đôi ngày thường nên ai nấy phải làm liên tục để kịp số lượng khách đặt. Cá nướng ở vùng này thơm ngon, đủ loại kích cỡ với giá bình dân nên được khách ở trong và ngoài tỉnh đặt mua”, bà Thương (58 tuổi) cho hay.
Cá nướng có nhiều loại với đầy đủ kích cỡ. Trong đó, chủ yếu là loại cá thu, cá nục hoa, cá nục chuối, cá bạc má, cá trích, cá cơm, cá đục, cá chim biển…, được đánh bắt ở vùng biển các tỉnh: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình.
Cá sẽ được nướng bằng than củi, không thêm gia vị, phụ phẩm nên thơm ngon, sạch sẽ.
Mỗi mẻ cá nướng cần điều chỉnh lửa, than đỏ đủ độ trong khoảng 10-15 phút. Lúc thấy thân cá chín vàng đều, vảy hơi cháy sém, mỡ cá chảy ra, mùi thơm ngào ngạt.
“Nghề này vất vả, người lấm lem than khói, sặc mùi cá nướng, nhất là về mùa hè nên đòi hỏi phải kiên trì, chịu khó và có tâm huyết với nghề. Do thường xuyên tiếp xúc với hơi nóng của lửa nên ai nấy bịt kín mặt”, bà Nguyễn Thị Bình (57 tuổi), cho hay.
Trung bình mỗi lò tại đây có thể nướng từ 2-3 tạ cá/ngày, tùy số lượng khách đặt, có bao nhiêu nướng bấy nhiêu. Nhất là vào dịp Tết Nguyên đán, cá nướng tiêu thụ số lượng lớn hơn so với những ngày bình thường.
Lãnh đạo UBND xã Thạch Kim cho biết: “Hiện xã có khoảng 40 hộ dân đang làm nghề nướng cá tại cụm công nghiệp chế biến hải sản. Nghề nướng cá của người dân địa phương vừa tạo công ăn việc làm, thu nhập còn đóng góp lớn trong khâu chế biến, đưa hải sản ra thị trường trong và ngoài tỉnh. Sắp tới, xã sẽ làm hồ sơ đề nghị công nhận nướng cá là nghề truyền thống”.
Phạm Trường