'Tay búa, tay súng' diệt máy bay địch
Đầu năm 1966, nhằm phá hủy tiềm lực kinh tế của ta, Nhà máy xay Thái Bình ở thị xã Thái Bình (nay là TP Thái Bình), tỉnh Thái Bình là một mục tiêu quan trọng thường xuyên bị không quân Mỹ đánh phá. Mỗi lần vào như vậy, địch thường dùng tốp nhỏ 2-4 chiếc máy bay đánh nhanh, rút nhanh, luôn thay đổi độ cao, tốc độ, đường bay và lợi dụng hướng mặt trời để đánh phá...
Nhằm tiêu diệt máy bay địch, bảo vệ nhà máy, với phương châm vừa bám máy sản xuất vừa chiến đấu, Nhà máy xay Thái Bình chỉ đạo đại đội tự vệ duy trì nghiêm quy định sẵn sàng chiến đấu. Đại đội tự vệ nhà máy thành lập tháng 8-1965, gồm 200 người, được trang bị 1 khẩu pháo phòng không 23mm, 1 khẩu trung liên, 5 khẩu súng trường, 1 ống nhòm và 1 máy điện thoại. Cán bộ, chiến sĩ của đại đội được huấn luyện kỹ cách sử dụng vũ khí và chiến thuật đánh máy bay bay thấp. Đặc biệt, lực lượng trực chiến được huấn luyện kỹ cách sử dụng pháo phòng không 23mm bắn máy bay tiêm kích.
Các cựu chiến binh Thái Bình tham quan xác máy bay trinh sát không người lái của đế quốc Mỹ do Đại đội 4 pháo cao xạ tỉnh Thái Bình bắn rơi ở huyện Kim Động (Hưng Yên) cuối năm 1969. Ảnh: baothaibinh.vn
16 giờ 40 phút ngày 17-4-1966, trời quang mây, nắng đẹp, kíp trực do đồng chí Nguyễn Hoài Nam chỉ huy đang ở tư thế sẵn sàng chiến đấu thì nhận được thông báo của trên, có khoảng 12 máy bay địch xâm phạm vùng trời Thái Bình, yêu cầu kíp trực tập trung quan sát phát hiện và nổ súng tiêu diệt máy bay địch. Qua ống nhòm, thấy hai vệt khói đen từ hướng Đông Nam kéo dài về hướng Tây Nam, cách trận địa khoảng 3.500m, cùng tiếng gầm rú của lũ "giặc trời"; kíp chiến đấu được lệnh nổ súng đánh chiếc thứ hai. Nhờ được huấn luyện thuần thục, kíp chiến đấu nhanh chóng di chuyển nòng pháo bám sát mục tiêu, chiếc tiêm kích vào tầm hỏa lực, chớp thời cơ khi chiếc thứ hai nghiêng cánh chuẩn bị nâng độ cao, lập tức pháo thủ số 2 đạp cò. Những viên đạn nối nhau vút lên lao thẳng vào chiếc máy bay. Phút chốc, máy bay bốc cháy, rơi cách cửa sông Trà Lý khoảng 10km. Những chiếc máy bay còn lại của địch nhanh chóng bay ra hướng Biển Đông.
Bình tĩnh xác định mục tiêu theo chỉ thị của trên, kịp thời chớp thời cơ, với 12 viên đạn, tự vệ Nhà máy xay Thái Bình đã bắn rơi chiếc máy bay F-4 (biệt danh “Con ma”) của hải quân Mỹ. Chiến công của những người lính "tay búa, tay súng" chứng minh sức mạnh của lưới lửa phòng không tầm thấp khi đánh máy bay tiêm kích hiện đại của không quân, hải quân Mỹ.
