Tết Hàn thực 2025 vào ngày nào, cúng giờ nào đẹp?

Vào ngày mùng 3 tháng 3 âm lịch hàng năm được gọi là Tết Hàn Thực. Năm 2025, Tết Hàn Thực mùng 3 tháng 3 là vào cuối tiết khí Xuân Phân. Tết Hàn Thực vào ngày thứ 2 đầu tuần nhưng cũng là ngày cuối cùng của tháng là 31 tháng 3 dương lịch.

Ngày này cũng mang ý nghĩa sâu sắc trong đời sống tinh thần, là dịp để con cháu hướng về cội nguồn, duy trì phong tục truyền thống.

Vào ngày mùng 3/3 âm lịch hằng năm, người dân đều ăn đồ nấu chín để nguội với tấm lòng thành kính nhất nhằm tưởng nhớ đến công ơn dưỡng dục của những người đã khuất. Tục lệ này không chỉ là nét đẹp văn hóa đặc sắc mà còn là một nét đẹp trong nền văn hóa ẩm thực của người Việt.

Nguồn gốc Tết Hàn thực

Tết Hàn thực có nguồn gốc từ Trung Quốc, gắn liền với câu chuyện về Giới Tử Thôi, một vị trung thần thời Xuân Thu. Sau khi giúp vua Tấn Văn Công khôi phục ngai vàng, ông chọn cách ẩn cư cùng mẹ trong rừng, không màng danh lợi. Nhà vua, vì muốn tìm lại ông, đã ra lệnh đốt rừng để ép ông xuất hiện, nhưng không ngờ hai mẹ con ông đều bị thiêu chết.

Để tưởng nhớ Giới Tử Thôi, vua Tấn Văn Công ban lệnh kiêng lửa, chỉ ăn đồ nguội trong ba ngày, từ đó, Tết Hàn thực ra đời.

Ý nghĩa của Tết Hàn thực

Dù có nguồn gốc từ Trung Quốc, khi vào Việt Nam, Tết Hàn thực đã mang những ý nghĩa riêng, gắn liền với truyền thống văn hóa dân tộc:

Tưởng nhớ tổ tiên: Đây là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu kính, biết ơn tổ tiên qua việc dâng cúng bánh trôi, bánh chay, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn.

Mâm cúng Tết Hàn thực thường có bánh trôi. Ảnh: Thu Liên

Biểu tượng của nhân sinh: Những viên bánh tròn tượng trưng cho sự viên mãn, tròn đầy, đồng thời thể hiện quan niệm về quy luật tuần hoàn của cuộc sống.

Gìn giữ và phát huy văn hóa truyền thống: Việc tự tay làm bánh giúp các thế hệ trong gia đình thêm gắn kết, đồng thời truyền dạy phong tục tốt đẹp của dân tộc.

Tết Hàn thực 2025 cúng gì?

Vào ngày Tết Hàn thực, mỗi gia đình thường chuẩn bị những mâm lễ để cúng gia tiên, lễ Phật với các món chính gồm: Bánh trôi, bánh chay, trầu cau, nhang, hoa tươi và trái cây.

Dân gian quan niệm số lẻ sẽ đem lại may mắn vậy nên lượng bánh trôi, bánh chay được cúng thường là 3 hoặc 5 bát bánh.

Bên cạnh những lễ nghi cần thực hiện, Tết Hàn thực cũng có những điều kiêng kỵ quan trọng như:

Kiêng cúng bánh trôi nhiều màu: Tết Hàn thực là ngày cúng lễ gia tiên, lễ Phật nên trọng sự thanh tịnh, đơn giản, vậy nên bánh chỉ cúng màu trắng tự nhiên.

Kiêng chuyển chỗ ở: theo dân gian, vong linh người đã khuất thường theo sát gia đình vậy nên chuyển nhà vào ngày Tết Hàn thực sẽ khiến nhà cửa bị xáo trộn, không tốt lành.

Kiêng chưng hoa quả có gai, vị đắng: Ngụ ý tránh mang đến tai ương, đau khổ, cuộc sống chịu nhiều cay đắng, khó khăn hơn.

Kiêng cúng hoa ly, hoa sứ, hoa vạn thọ: tránh mang đến vận xui cho gia đình.

Các chuyên gia phong thủy cho biết, các khung giờ đẹp cúng Tết Hàn Thực năm 2025, mọi người có thể tham khảo gồm: Giờ Đinh Mão từ 5 giờ đến 7 giờ; Giờ Mậu Thìn từ 7 giờ đến 9 giờ; Giờ Tân Mùi từ 13 giờ đến 15 giờ; Giờ Quý Dậu từ 17 giờ đến 19 giờ.

Khang Nhi (tổng hợp)