Tết Nguyên đán 2020: Thịt heo sẽ thiếu hụt nhiều hơn so với dự tính

Tết này sẽ thiếu khoảng 200.000 tấn thịt heo - Ảnh: Phan Diệu

Theo Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương), từ tháng 6.2019, giá mặt hàng thịt heo có xu hướng tăng dần, tăng mạnh nhất từ cuối tháng 10 đến nay (tăng khoảng 25-30% so với tháng 9) và hiện ở mức khá cao.

Nguyên nhân của việc tăng giá nêu trên là ảnh hưởng của dịch tả heo châu Phi lây nhiễm vào Việt Nam từ đầu năm 2019 và đến cuối tháng 6 đã lan rộng, bùng phát trên phạm vi toàn quốc. Số lượng heo mắc bệnh và tiêu hủy lớn cùng với việc không thể tái đàn ở các vùng dịch đã tác động lớn đến nguồn cung thịt heo cho thị trường trong nước, đặc biệt cho giai đoạn từ cuối tháng 9 đến nay.

Bên cạnh đó, việc kiểm dịch thú y, kiểm soát dịch bệnh, hạn chế lưu chuyển heo thịt và thịt heo giữa các địa phương để tránh lây lan dịch bệnh đã gây mất cân đối cung cầu cục bộ tại một số địa phương, đẩy giá thịt tăng cục bộ ảnh hưởng đến tâm lý thị trường.

Ngoài ra, trong bối cảnh dịch bệnh lan rộng, nguồn cung giống cũng giảm nên việc chăn nuôi heo đòi hỏi chi phí rất cao cho cả giống, các biện pháp phòng dịch cho chuồng trại, chi phí kiểm dịch thú y... cũng làm gia tăng chi phí sản xuất, kinh doanh thịt heo.

Số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy đàn heo cả nước tháng 10.2019 giảm mạnh 20% so với cùng thời điểm năm trước do chịu ảnh hưởng của dịch tả heo châu Phi. Nguồn cung giảm là yếu tố chủ yếu khiến giá thịt heo hơi trên thị trường tăng.

Trong khi đó, thông tin từ Bộ NN-PT-NT cho biết thịt heo là mặt hàng thực phẩm thiết yếu và chiếm tỷ trọng lớn (khoảng 70%) trong cơ cấu tiêu dùng thực phẩm. Thế nhưng, sản lượng thịt heo giảm 380.000 tấn, tương đương từ 9-10% so với năm 2018 cũng ảnh hưởng lớn đến thị trường thực phẩm trong nước.

Trong những tháng cuối năm 2019 và Tết Nguyên đán Canh Tý 2020, dự báo nguồn cung thịt heo các tháng cuối năm sẽ thiếu khoảng 200.000 tấn, tương đương mỗi tháng sẽ thiếu 70.000 tấn thịt heo hơi.

Tuy nhiên, Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai cho rằng số lượng heo thiếu trong dịp cuối năm và Tết Nguyên đán 2020 có thể lớn hơn số liệu mà Bộ NN-PT-NT ước tính. Nguyên nhân là các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ không tái đàn hoặc đã tái đàn nhưng bị dịch bệnh trở lại làm nguồn cung giảm mạnh. Đặc biệt, ngay cả các cơ sở chăn nuôi lớn, khép kín (CP, Japfa) cũng bị dịch bệnh nên làm ảnh hưởng đến nguồn cung thịt heo trong dịp cuối năm.

Mặc dù việc giảm nguồn cung thịt heo đã được bù đắp một phần từ các loại thực phẩm khác như thịt gà, thịt bò và nguồn nhập khẩu tăng nhưng theo tập quán tiêu dùng của người Việt Nam, nhu cầu thịt heo vào dịp tết vẫn cao. Do đó, cân đối cung cầu mặt hàng này từ nay đến Tết Nguyên đán còn nhiều vấn để căng thẳng cần được quan tâm xử lý.

Trước tình trạng này, Bộ Công Thương mới đây đã đề nghị Bộ NN-PT-NT đánh giá chính thức về tình hình sản xuất, dự kiến nguồn cung dịp cuối năm và tết đối với mặt hàng thịt heo để Bộ Công Thương có căn cứ điều hành thị trường hợp lý. Việc này nhằm đảm bảo cân đối cung cầu, bình ổn thị trường thịt heo trong những tháng cuối năm.

Bộ cũng yêu cầu Sở Công Thương các tỉnh thành, các đơn vị trực thuộc chủ động tham mưu hoặc có phương án chuẩn bị nguồn hàng, dự trữ hàng hóa thiết yếu nói chung và mặt hàng thịt heo nói riêng dịp cuối năm và Tết Nguyên đán 2020; qua đó có phương án hỗ trợ và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nhập khẩu thịt heo khi có có nhu cầu.

Để kiểm soát thị trường thịt heo, lực lượng quản lý thị trường tại các địa phương đã triển khai tích cực công tác chống đầu cơ, tích trữ, ngăn chặn việc chuyên chở heo bệnh, heo lậu, ngăn chặn việc đưa heo sang các nước láng giềng qua đường tiểu ngạch.

Đáng chú ý, trong cuộc họp diễn ra ngày 18.11, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ đã chỉ đạo Bộ NN-PT-NT chủ trì phối hợp với Bộ Công Thương đánh giá đầy đủ, thực chất mức độ thiếu hụt nguồn cung mặt hàng thịt heo và có kế hoạch tái đàn.

Phó thủ tướng đồng thời đề xuất số lượng nhập khẩu thịt heo cụ thể từ các đối tác thương mại có quan hệ 2 chiều với nước ta để bù đắp phần thiếu hụt nguồn cung cho thị trường trong nước phục vụ nhu cầu tiêu dùng, bình ổn thị trường dịp cuối năm và Tết Nguyên đán 2020.

Phan Diệu