Thái Tân mất mùa dưa hấu, dưa lê

1,4 mẫu dưa hấu của hộ ông Phạm Tiến Vũ ở thôn Tân Thắng, xã Thái Tân bị bệnh, gần như mất trắng

Nhiều hộ mất trắng

Sáng 27/5, có mặt tại vùng chuyên canh rau màu của xã Thái Tân ở ngoài đê sông Thái Bình, chúng tôi không khỏi xót xa khi chứng kiến một loạt ruộng dưa hấu, dưa lê bị chết dây, thối quả.

Gia đình ông Phạm Tiến Vũ ở thôn Tân Thắng trồng 1,4 mẫu dưa hấu. Cả ruộng dưa rộng lớn chỉ có vài đám vẫn xanh tốt, còn lại đều bị héo dây, vàng lá, quả to, quả nhỏ thối hỏng nằm chỏng chơ đầy mặt luống. "Khi bắt đầu vào giai đoạn nuôi quả, làm đường thì xảy ra tình trạng này. Tôi đã phun đủ thứ thuốc nhưng không sao cứu vãn được. Vụ này, nhà tôi đã rót vào đây gần 60 triệu đồng tiền vốn, giờ thì... mất trắng", ông Vũ nói.

Dưa hấu đang giai đoạn nuôi quả thì bị chết dây, thối quả

Cạnh ruộng nhà ông Vũ, vợ chồng ông Phạm Văn Vương nhặt những quả dưa hấu chưa bị thối hỏng về ép lấy nước. Ông chia sẻ: "Mang về để ép lấy nước uống cho đỡ phí chứ dưa nhỏ, chất lượng kém thế này thì có bán cũng chẳng ai mua".

Ông Phạm Văn Hiển, Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn Tân Thắng cho biết chưa bao giờ nông dân trong thôn phải chứng kiến cảnh dưa hấu bị chết héo phổ biến, dẫn đến mất mùa như vụ xuân hè năm nay.

Cùng thời điểm này năm trước, nông dân thôn Tân Thắng phấn khởi vì dưa hấu được mùa, năng suất đạt bình quân 1,5 - 1,8 tấn/sào, giá bán cao, ổn định, nhiều hộ lãi 9 - 10 triệu đồng/sào.

Năm nay, 3 ha dưa hấu của thôn chỉ có một vài ruộng là cho năng suất 5 - 6 tạ/sào, còn lại không đáng kể, nhiều hộ thất thu. Quả dưa nhỏ, mẫu mã và chất lượng hạn chế nên giá bán cũng thấp. Dưa hấu loại đẹp mới bán được giá 5.000 đồng/kg.

Ông Phạm Văn Hiển, Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn Tân Thắng (áo trắng) xuống đồng chia sẻ với nỗi buồn mất mùa dưa hấu, dưa lê với bà con

Không chỉ dưa hấu, diện tích dưa lê cũng bị mất mùa. Ông Phạm Văn Thái trồng 5 sào dưa lê kể: "Không hiểu sao tỷ lệ ra hoa, đậu quả trên cây dưa lê rất thấp. Không bị chết dây, héo rũ như dưa hấu nhưng cây dưa lê xuống dây rất nhanh, lá vàng ruộm không còn khả năng nuôi quả. Nhà tôi bán tống bán tháo cả 5 sào mới được vài triệu đồng, không đủ bù lỗ".

Cùng xã Thái Tân, hơn 40 ha trồng dưa hấu, dưa lê ở thôn Mạc Bình cũng rơi vào cảnh tương tự. Ông Trần Danh Tăng, Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn cho biết năng suất dưa hấu chỉ đạt bình quân 4 - 7 tạ/sào, chỉ một số hộ thu được trên 1 tấn/sào nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với cùng kỳ năm ngoái. Khoảng 10 hộ trồng loại dưa này bị mất trắng vì cây bị héo dây, thối quả.

Hầu hết diện tích dưa lê ở thôn Mạc Bình, xã Thái Tân cũng bị giảm năng suất do bệnh vàng lá (ảnh cơ sở cung cấp)

Riêng cây dưa lê năng suất chỉ đạt bình quân 3 - 4 tạ/sào, giảm 5 - 6 tạ/sào so với cùng kỳ năm ngoái. "Người nhà tôi trồng 8 sào dưa lê nhưng chỉ thu về được có 8 triệu đồng, không thấm vào đâu so với số vốn đầu tư", ông Tăng thông tin thêm.

Theo tìm hiểu của phóng viên, với mỗi sào trồng dưa hấu, nông dân xã Thái Tân đã đầu tư khoảng 4 triệu đồng, còn dưa lê khoảng 3 triệu đồng/sào, gồm các khoản chi phí: làm đất, mua ni lông che phủ mặt luống, hạt giống, phân bón, thuốc trừ sâu... Với tình hình trên, hầu hết các hộ trồng 2 loại dưa này đều bị lỗ vốn.

Lo cho vụ sau

Năng suất dưa hấu vụ này ở xã Thái Tân giảm mạnh. Trong ảnh: Một khóm dưa hiếm hoi còn phát triển, nuôi quả tốt trên thửa ruộng mà phần lớn cây dưa đã héo dây, thối quả

Việc dưa hấu, dưa lê bị chết dây, thối quả hàng loạt khiến nông dân Thái Tân không khỏ lo lắng cho vụ sản xuất kế tiếp.

Một số bà con ở đây cho biết họ từng trồng khoai tây vụ đông trước khi chuyển sang trồng dưa hấu, dưa lê vụ xuân hè. Vụ đông năm ngoái, khoai tây phát triển tốt, gần như không có sâu bệnh, năng suất cao.

Khi chuyển sang trồng dưa hấu, dưa lê, các hộ đều cẩn thận cải tạo đất, trồng, chăm sóc theo đúng hướng dẫn của ngành chuyên môn và các nhà cung cấp giống. "Tôi mua cả vôi bột về khử trùng đất trước khi trồng vụ này nhưng không ngờ dưa lại bị bệnh như thế. Không biết sắp tới trồng các loại cây khác thì sẽ thế nào", ông Phạm Tiến Vũ trăn trở.

Phần lớn diện tích dưa hấu ở xã Thái Tân vụ này bị héo dây

Với những biểu hiện trên cây trồng, nhiều nông dân trong xã phỏng đoán có thể dưa hấu, dưa lê của họ đã bị mắc các loại bệnh như phấn trắng, thán thư, héo xanh, lở cổ rễ... Bệnh bắt đầu xuất hiện từ giai đoạn cây dưa ra hoa và lây lan nhanh sau những trận mưa rào cuối tháng 4 và trung tuần tháng 5 vừa qua.

Đại diện Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Thái Tân cho biết đến thời điểm này chỉ nhìn bằng mắt thường thì chưa thể khẳng định dưa hấu, dưa lê bị bệnh gì. Việc này cần có sự điều tra, kiểm nghiệm của kỹ sư chuyên ngành. Cũng không thể "đổ lỗi" do giống vì cũng với những loại giống này, năm ngoái bà con lại được mùa.

Người dân xã Thái Tân hy vọng nỗi buồn mất mùa dưa hấu, dưa lê sẽ không bị lặp lại

Có một thực tế là trên một số ruộng dưa hấu, dưa lê bị chết héo ở xã Thái Tân, khi nông dân chuyển sang trồng hành, mủa thì phát triển bình thường.

Đại diện Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh cho biết từ cuối tháng 4 đến nay, khu vực Hải Dương mưa nắng xen kẽ, nhiều ngày mưa rào, đặc biệt đã xuất hiện không khí lạnh bất thường giữa mùa hè… Hình thái thời tiết này không tốt cho sự phát triển của cây dưa hấu, dưa lê vốn chỉ ưa nắng, đồng thời tạo điều kiện cho các loại nấm, vi khuẩn gây bệnh vàng lá, chết dây… phát triển.

Vùng chuyên canh rau màu ở xã Thái Tân gần như khai thác để trồng rau màu quanh năm, hệ số sử dụng đất lớn khiến đất mất cân bằng dinh dưỡng, mầm mống sâu bệnh từ cây trồng vụ trước dễ lây lan sang vụ sau. Chi cục sẽ cử cán bộ xuống điều tra tình hình, xác định nguyên nhân và đưa ra khuyến cáo cho nông dân. Trước mắt bà con cần vệ sinh đồng ruộng, bón phân sinh học, trồng các loại cây khác không phải họ dưa.

Thái Tân là một trong những địa phương có vùng chuyên canh rau màu lớn ở huyện Nam Sách. Vụ xuân hè năm nay, toàn xã trồng 197 ha rau màu, trong đó dưa hấu, dưa lê có khoảng 45 ha. Ngoại trừ dưa hấu, dưa lê mất mùa, các diện tích trồng ngô, hành, mủa, đỗ, bí xanh, lạc và một số loại rau gia vị, rau ăn lá cơ bản phát triển tốt, ít sâu bệnh, nông dân vẫn có lãi.

TIẾN MẠNH