Thầm lặng góp sức kéo giảm lây nhiễm HIV/AIDS
Đối với nhóm người như: người tiêm chích ma túy (IDU), nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM), người chuyển giới nữ (TG), nữ hành nghề mại dâm (SW) thì Nhóm Thanh niên Long Khánh (có văn phòng tại số 716, Tô Hiến Thành, P.Xuân Hòa, TP.Long Khánh) là chỗ dựa để họ sẻ chia, tâm tư chuyện thầm kín.
Trưởng Nhóm Thanh niên Long Khánh Nguyễn Thanh Hòa (ngụ P.Xuân Hòa, TP.Long Khánh) cho hay, nhóm có 10 đồng đẳng viên, hoạt động dưới sự bảo trợ, hỗ trợ của Trung tâm Nâng cao chất lượng cuộc sống (Trung tâm Life) và Trung tâm Y tế dự phòng TP.Long Khánh nên khá thuận lợi.
* Tìm bạn trên không gian ảo để giúp đỡ thật
Công việc thường ngày của anh Nguyễn Duy Khanh (25 tuổi, xã Gia Kiệm, H.Thống Nhất, thành viên Nhóm Thanh niên Long Khánh) là bỏ mối giò chả, bò viên. Tuy nhiên, điện thoại của anh Khanh thỉnh thoảng xuất hiện những tin nhắn, cuộc điện thoại của những MSM hỏi về những chuyện không liên quan tới món hàng anh bán mà là cách tiếp cận với các dịch vụ xét nghiệm HIV/AIDS miễn phí, phòng, chống bệnh lây qua đường tình dục, cai nghiện ma túy…
Hơn 3 năm gia nhập Nhóm Thanh niên Long Khánh (từ năm 2018 đến nay), kinh nghiệm tiếp cận với nhiều MSM, IDU, TG, SW để có giải pháp hỗ trợ của anh Khanh cũng khá ấn tượng với con số trên 100 người được anh tư vấn, trợ giúp về y tế, cũng như các kiến thức phòng, chống HIV/AIDS. Anh Khanh cho biết, đó là nhờ những tối lang thang trên mạng xã hội (MXH) để kết bạn, làm quen, giới thiệu về hoạt động của nhóm cho những người này biết để họ có thể tìm tới khi cần mà không e ngại.
Anh Phạm Hoàng Minh Hiếu (21 tuổi, ngụ xã Gia Tân 1, H.Thống Nhất) cũng là một trong những đồng đẳng viên tích cực của Nhóm Thanh niên Long Khánh. Ngoài thời gian phụ cha mẹ buôn bán, lúc rảnh, anh Hiếu còn dành thời gian lên MXH để làm quen, kết bạn, hỗ trợ những người dễ bị tổn thương, cần sự giúp đỡ. Với anh Hiếu, Nhóm Thanh niên Long Khánh là nơi để anh làm được những việc ý nghĩa nhằm giúp nhóm người dễ bị tổn thương được sẻ chia, cung cấp kiến thức và phương pháp nhằm bảo vệ sức khỏe cho bản thân và cộng đồng.
“Do các nhóm: MSM, IDU, TG, SW thường xuyên sử dụng các kênh MXH để giao tiếp, kết bạn, tìm kiếm bạn tình nên tiếp cận, làm quen với họ trên MXH là dễ nhất. Từ nói chuyện, tâm sự, chia sẻ, mình mới tạo được sự tin tưởng của họ để từ đó tin tưởng các hoạt động, dịch vụ chăm sóc sức khỏe của nhóm để tìm đến khi cần thiết” - anh Hiếu cho biết.
Hơn 7 năm làm “thủ lĩnh” của Nhóm Thanh niên Long Khánh, anh Nguyễn Thanh Hòa cho biết, việc tiếp cận các nhóm kín trên MXH cũng không dễ, phải có thành viên trong nhóm đó giới thiệu. Sau khi làm quen qua MXH, các đồng đẳng viên Nhóm Thanh niên Long Khánh sẽ kết bạn với bất kỳ ai có nhu cầu được tư vấn, hỗ trợ về y tế. “Nếu mọi người không hết lòng vì công việc, kiên trì đeo bám, hòa nhập và không sợ bị nghi ngờ là người thuộc nhóm MSM, IDU… thì rất khó tiếp cận với nhóm người này. Một khi tiếp cận và tạo được niềm tin qua lại, thấy nhiều người tìm đến để tư vấn, hỗ trợ về y tế, các đồng đẳng viên như anh rất vui và hạnh phúc” - anh Hòa tâm sự.
* Luôn lắng nghe và chia sẻ
Giữa đêm, khi gia đình đang ngon giấc, thành viên Nhóm Thanh niên Long Khánh Phạm Quốc Huy (ngụ P.Xuân Bình, TP.Long Khánh) vẫn áp chặt điện thoại vào tai lắng nghe tâm sự của một MSM là công nhân đang hoang mang, lo bị lây nhiễm HIV/AIDS vì đã nhiều lần quan hệ tình dục không an toàn. Nhờ anh Huy động viên, tư vấn, hướng dẫn đến Văn phòng của nhóm để được tư vấn, kiểm tra, người thanh niên này cũng an tâm phần nào, nhưng vẫn tâm sự, chia sẻ về đời tư đến mức điện thoại của anh Huy nóng ran mà đầu dây bên kia vẫn chưa muốn dừng. “Người trong giới MSM một khi đã mở lòng thì chia sẻ hết không e ngại thứ gì. Do đó, nếu không bình tĩnh xử lý thì câu chuyện giữa mình với họ chỉ là chuyện tán gẫu đêm khuya chứ chưa hoàn thành nhiệm vụ của một đồng đẳng viên trong việc định hướng, tư vấn, hỗ trợ cho họ những kiến thức, kỹ năng mà họ rất cần biết, áp dụng trong sinh hoạt, quan hệ tình dục để phòng ngừa các căn bệnh xã hội” - anh Huy bày tỏ.
Trong quá trình tiếp cận các nhóm người cần hỗ trợ về y tế, các đồng đẳng viên trong Nhóm Thanh niên Long Khánh cũng gặp không ít tình huống “khó đỡ”. Anh Phạm Phi Viễn (ngụ P.Xuân Bình, TP.Long Khánh) kể, có một lần anh làm quen với một người hoạt động mại dâm qua MXH và thuyết phục người này đi sàng lọc HIV/AIDS. Ngay lập tức, người này đề nghị muốn thử quan hệ tình dục rồi mới chịu gặp mặt để xét nghiệm sàng lọc HIV/AIDS. Anh Viễn chia sẻ: “Gặp những tình huống này mình phải khéo léo ứng xử, nếu tỏ ra khó chịu, cúp máy là không hoàn thành nhiệm vụ được giao”.
Theo anh Nguyễn Thanh Hòa, một khi tiếp cận được nhóm người dễ bị tổn thương, Nhóm Thanh niên Long Khánh tiếp tục công việc chính của mình là truyền thông, tư vấn, cung cấp các dịch vụ như: xét nghiệm sàng lọc HIV/AIDS, ma túy, bệnh lây truyền qua đường tình dục; phát các vật phẩm y tế (kim tiêm, bao cao su, dụng cụ tự xét nghiệm); hỗ trợ kết nối điều trị uống methadone, ARV tại các cơ sở y tế… Từ năm 2016-2021, các thành viên của Nhóm Thanh niên Long Khánh đã tiếp cận, hỗ trợ được trên 2.500 người thuộc nhóm đối tượng dễ bị tổn thương trên địa bàn TP.Long Khánh và các huyện lân cận.
“Nếu những ai trong nhóm MSM, IDU, TG, SW gặp khó khăn về việc tiếp cận thuốc điều trị thì Nhóm Thanh niên Long Khánh có trách nhiệm liên hệ với các cơ sở y tế nơi họ cư trú nhằm hỗ trợ pháp lý để họ được hưởng các chính sách hoặc góp tiền mua bảo hiểm y tế, cử người theo dõi chăm sóc sức khỏe khi họ bị bệnh. Nhờ vậy, uy tín của nhóm được lan tỏa và nhiều bạn trẻ thuộc nhóm dễ bị tổn thương đã chủ động tìm tới để được hỗ trợ kịp thời” - anh Hòa cho biết thêm.
Bác sĩ TRƯƠNG VĂN RẠNG, Phó giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng TP.Long Khánh nhận xét, tuy Nhóm Thanh niên Long Khánh thuộc Trung tâm Life nhưng thời gian qua nhóm phối hợp rất tốt với Trung tâm Y tế dự phòng TP.Long Khánh trong công tác hỗ trợ những người dễ bị tổn thương tiếp cận với các dịch vụ y tế, truyền thông sức khỏe, bảo đảm an toàn trong quan hệ tình dục. Việc làm của các đồng đẳng viên trong nhóm thầm lặng và rất ý nghĩa, góp phần kéo giảm lây nhiễm HIV/AIDS trong cộng đồng.