Tham quan Bảo tàng Lâm Đồng qua trải nghiệm thực tế ảo 3D

"Các nghề thủ công truyền thống và đời sống sinh hoạt của các dân tộc Lâm Đồng" được mô tả cặn kẽ

• ẢO NHƯ THẬT

Truy cập vào địa chỉ https://3d.baotanglamdong.com.vn/, Bảo tàng Lâm Đồng hiện ra với 36 mục, cho phép lần lượt “bước vào” những không gian chỉ bằng cú lick chuột: Toàn cảnh Bảo tàng Lâm Đồng; Khu trò chơi dân gian, Khu tái hiện các dân tộc Mạ, K’Ho; Khu trưng bày ngoài trời giới thiệu di tích Cát Tiên; Phía trước cung Nam Phương Hoàng hậu; Đồi thông trong khuôn viên Bảo tàng; Đường vào tham quan nhà trưng bày Bảo tàng Lâm Đồng; Khu trưng bày mẫu động vật; Khu trưng bày mẫu khoáng sản; Khu trưng bày Đà Lạt xưa; Khu trưng bày khảo cổ tiền sử tại Lâm Đồng; Di chỉ khảo cổ Phù Mỹ; Di tích khảo cổ Cát Tiên; Đặc trưng văn hóa của các dân tộc tại Lâm Đồng; Đời sống lao động sản xuất của các dân tộc tại Lâm Đồng; Các nghề thủ công truyền thống và đời sống sinh hoạt của các dân tộc tại Lâm Đồng; Đời sống tinh thần của các dân tộc Lâm Đồng; Thời kỳ Pháp thuộc và sự hình thành các Chi bộ Cộng sản tại Lâm Đồng; Khởi nghĩa giành chính quyền tháng 8/1945 và thời kỳ chống Pháp; Quân và dân Lâm Đồng trong kháng chiến chống Mỹ; Lâm Đồng sau ngày giải phóng; Những thành tựu của Lâm Đồng thời kỳ đổi mới; Quê hương Lâm Đồng hôm nay và một số sản phẩm nổi tiếng của Đà Lạt...

Chỉ cần bấm vào một hạng mục, cả không gian hiện lên, xoay nhìn toàn cảnh 360 độ, như một thước phim quay chậm. Ta có thể dừng lại phóng to một tư liệu, hình ảnh, một hiện vật, có thể xoay từng hiện vật 360 độ để xem mô tả chi tiết, kích thước. Ví dụ, bấm vào không gian tham quan “Đời sống lao động sản xuất của các dân tộc tại Lâm Đồng”, hình ảnh đồng bào Mạ, K’Ho, Churu săn bắt hái lượm, chọc lỗ gieo hạt, đánh bắt cá sẽ hiện ra. Ta có thể bấm vào từng hiện vật như: giỏ, nơm, đơm, đó, gùi, xà gạc, cày, bừa... để xem chi tiết cụ thể từng hiện vật.

Từng không gian, từng hiện vật, kèm theo lời thuyết minh, có thể xoay qua lại, ngược xuôi có thể cung cấp đầy đủ thông tin, mô phỏng thực tiễn giống hệt và sống động. Cùng với các hình thức giới thiệu bằng âm thanh, hình ảnh 3D trực quan lôi cuốn chuyển tải các thông tin cơ bản về lịch sử hình thành, phát triển các sự kiện lịch sử, đặc trưng văn hóa các dân tộc Nam Tây Nguyên... càng làm cho thực tế ảo trở nên "thật".

Do được áp dụng những công nghệ mới nên không gian ảo của Bảo tàng Lâm Đồng đã nhanh chóng được công chúng đón nhận và được đánh giá cao. Số lượt truy cập hàng ngày vào website Bảo tàng Lâm Đồng từ sau khi tích hợp bảo tàng ảo từ 1.000 - 1.500 lượt, tăng trên 30% so với trước. Thông qua hệ thống trưng bày ảo, lượng khách tham quan bảo tàng ngày càng tăng và Bảo tàng Lâm Đồng trở thành điểm đến ấn tượng với du khách.

• THÀNH QUẢ TỪ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ 4.0

Đó là thành quả của đề tài nghiên cứu “Ứng dụng công nghệ 4.0 trong quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa tại Bảo tàng Lâm Đồng” do Sở Khoa học và Công nghệ đã triển khai. Bảo tàng Lâm Đồng hiện trưng bày khoảng 2.000 hiện vật trong hơn 12.000 hiện vật đang được quản lý. Trong xu thế của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 vào quản lý bảo tồn, bảo tàng là tất yếu. Sau hơn 2 năm, các chuyên gia, nhà khoa học đã thực hiện hệ thống và số hóa cơ sở dữ liệu hồ sơ khoa học di sản vật thể và phi vật thể, số hóa cơ sở dữ liệu, hồ sơ khoa học cho 5.000 hiện vật tiêu biểu, phục vụ công tác quản lý và phát huy giá trị, làm cơ sở tiếp tục số hóa toàn bộ hiện vật tại Bảo tàng Lâm Đồng; xây dựng hệ thống phần mềm quản lý cơ sở dữ liệu các hiện vật của Bảo tàng Lâm Đồng, phục vụ công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa; phục dựng 3D cho 200 hiện vật tiêu biểu, có giá trị đang trưng bày tại Bảo tàng Lâm Đồng, đồng thời tích hợp vào hệ thống tham quan 3D (tham quan ảo) trên môi trường mạng internet. Qua đó đã cho phép khách tham quan có những trải nghiệm tương đồng với không gian thực mọi lúc, mọi nơi thông qua internet.

Cùng với việc xây dựng Bảo tàng thực tế ảo, phần mềm quản lý, kiểm kê hiện vật của Bảo tàng Lâm Đồng cũng được xây dựng dựa trên các tiêu chí chung về chuyên môn, nghiệp vụ trong lĩnh vực bảo tàng và những đặc trưng, điều kiện thực tế. Phần mềm quản lý được ứng dụng đã quản lý một cách hệ thống toàn bộ dữ liệu hiện vật bảo tàng. Phần mềm dễ dàng sử dụng; tiết kiệm được nhiều thời gian trong quản lý, truy xuất, tìm kiếm thông tin hiện vật; thuận tiện tra cứu và đảm bảo an toàn thông tin. Phần mềm cho phép cán bộ bảo tàng tìm kiếm thông tin hiện vật dựa vào các tiêu chí có sẵn của hiện vật (sưu tầm, chất liệu, loại hình...); cho phép báo cáo số liệu hiện vật dựa trên các tiêu chí phân loại theo yêu cầu chuyên môn của bảo tàng như: số lượng dựa trên sưu tập; dựa trên chất liệu, loại hình và tình trạng bảo quản...; cho phép điều chỉnh thông tin hiện vật, thêm mới sưu tập. Đồng thời, phần mềm có khả năng lưu trữ lượng lớn thông tin; phân quyền quản lý và có thể sao lưu đảm bảo an toàn dữ liệu, phục dựng hiện vật 3D khi cần... Ông Hoàng Ngọc Huy - Giám đốc Bảo tàng Lâm Đồng cho biết, việc ứng dụng công nghệ 4.0 đã góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của Bảo tàng Lâm Đồng trong công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc.

QUỲNH UYỂN