Thanh niên Bắc Kạn – lực lượng nòng cốt trong phát triển kinh tế
Về thôn Nà Pán, xã Trung Hòa (Ngân Sơn) hỏi thăm anh Bàn Phú Quý (sinh năm 1993), mọi người vẫn quen gọi là “Quý dong riềng” thì ai cũng biết. Anh Quý, là người “mở đường”, đưa cây dong riềng về xóa đói giảm nghèo cho bà con nơi đây.
Anh Bàn Phú Quý kể, hơn 10 năm trước, sau khi thử nghiệm một số cây trồng nhưng không phù hợp, năng suất không cao nên anh có ý định chuyển đổi sang cây trồng khác. Anh đi học hỏi kinh nghiệm trồng và sản xuất dong riềng ở xã Phúc Lộc (Ba Bể), khi có được những kiến thức cơ bản, anh đi tự mình đi xe máy lên huyện Nguyên Bình (Cao Bằng) mua được 01 tạ củ dong riềng giống về trồng thử. Sau mấy tháng trồng, anh thu được trên gần 07 tấn củ. Rồi anh tự nhân giống và dần mở rộng diện tích trên những ngọn núi cao ở Nà Pán.
Nhận thấy bán bột thu lợi nhuận cao hơn bán củ, bên cạnh đó còn tận dụng được nguồn bã thải từ chính củ dong riềng để làm phân bón, giảm được một phần chi phí mua phân bón lại vừa góp phần làm sạch môi trường, năm 2018, anh Quý quyết định bán 04 con trâu là tài sản được bố mẹ chia khi ra ở riêng, cùng số tiền 50 triệu vay từ Ngân hàng CSXH huyện và vay thêm từ người thân để mua máy nghiền củ dong trị giá hơn 100 triệu đồng.
Từ đó, củ dong riềng của gia đình anh Quý không còn phụ thuộc vào thương lái mà được nghiền thành bột để bán. Thị trường tiêu thụ là các HTX sản xuất, chế biến miến trong và ngoài tỉnh, chất lượng bột của anh sản xuất được các cơ sở đánh giá tốt, cho ra được những sản phẩm miến ngon, đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
Nà Pán là thôn còn nhiều khó khăn của xã Trung Hòa, trước đây, người dân chủ yếu trồng cây thuốc lá, ngô, lúa, nguồn thu nhập còn thấp. Hiểu rõ điều đó, anh Quý đã vận động người dân chuyển đổi từ những cây trồng kém hiệu quả sang trồng cây dong riềng. Anh đứng ra hỗ trợ giống, phân bón và bao tiêu sản phẩm cho bà con. Vì vậy mà diện tích trồng dong của thôn ngày một tăng, năm 2025, diện tích trồng dong riềng của thôn Nà Pán là trên 15 héc-ta.
Người dân thôn Nà Pán nói về việc trồng dong riềng.
Để đáp ứng nhu cầu của thị trường và tạo công ăn việc làm cho người dân địa phương, năm 2022, anh Bàn Phú Quý thành lập HTX tinh bột Phú Quý với 07 thành viên. Đến nay, HTX đã phát triển lên 17 thành viên, ngành nghề chính là trồng cây dong riềng và chế biến tinh bột để bán ra thị trường. Từ trồng và chế biến tinh bột, riêng năm 2024, sau khi trừ chi phí HTX thu về gần 500 triệu đồng. Đồng thời, tạo công ăn, việc làm, thu nhập cho nhiều hộ dân trong thôn nhờ trồng dong riềng.
Phó Chủ tịch UBND xã Trung Hòa nói về HTX của anh Bàn Phú Quý.
Bạch Thông, là một trong những huyện có nhiều điểm sáng về mô hình thanh niên làm kinh tế giỏi. Qua công tác định hướng, tuyên truyền của Đoàn, tính tự lực, tự cường, khát vọng làm giàu trong mỗi đoàn viên, thanh niên đã được khơi dậy, toàn huyện đã có nhiều mô hình phát triển kinh tế do thanh niên làm chủ. Tiêu biểu như mô hình sản xuất trà bí xanh thơm túi lọc của anh Hà Thiêm Thuận ở thôn Nà Pò, xã Quân Hà, mang lại thu nhập khá cho gia đình.
Năm 2019, anh Thuận xin nghỉ việc tại công ty ở Hà Nội và về quê khởi nghiệp với mô hình chế biến sâu quả bí xanh thơm. Năm 2023, anh thành lập Công ty TNHH Phja Food. Hiện sản phẩm “Trà Bí thơm Ba Bể” dạng túi lọc đã được bán tại địa phương, các điểm bán hàng nông sản trong tỉnh và tiếp thị trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Tiktok… Bình quân mỗi tháng, Công ty tiêu thụ hơn 2.000 hộp trà bí, với giá bán 60.000 đồng/hộp; giải quyết việc làm thường xuyên cho 03 lao động với mức thu nhập khoảng 04 triệu đồng/người/tháng.
Năm 2024, sản phẩm “Trà túi lọc bí thơm” của công ty đã đạt sản phẩm OCOP 3 sao. Anh Thuận tâm sự: “Không có bản kế hoạch khởi nghiệp nào chuẩn để thành công luôn được. Mình vừa làm vừa rút kinh nghiệm thôi. Hãy cứ mạnh dạn và tin tưởng bản thân nhất định sẽ có được thành quả xứng đáng”.
Nhiều mô hình kinh tế do thanh niên làm chủ tạo công ăn việc làm cho người dân địa phương.
Cùng với những mô hình tiêu biểu nêu trên, hiện nay toàn tỉnh Bắc Kạn có nhiều mô hình thanh niên làm kinh tế đã và đang hoạt động hiệu quả như: Mô hình du lịch sinh thái kết hợp nuôi cá hồi, cá tầm Pù Lầu của HTX cá hồi, cá tầm Pù Lầu (Ba Bể); phát triển du lịch hồ Ba Bể của HTX Du lịch xanh Ba Bể (Ba Bể); phát triển du lịch cộng đồng của HTX Na Na (Ngân Sơn); trồng và chế biến trà hoa vàng của HTX nông lâm Nghĩa Tá (Chợ Ðồn); sản xuất rau, củ, quả hữu cơ trong nhà lưới của HTX Ðại Hà (Bạch Thông)…
Anh Trần Công Luân, Phó Bí thư Tỉnh đoàn chia sẻ về các biện pháp giúp đỡ thanh niên phát triển kinh tế.
Theo Tỉnh đoàn Bắc Kạn, khó khăn nhất đối với phong trào thanh niên khởi nghiệp ở Bắc Kạn là quy mô các tổ hợp tác, HTX thanh niên còn hạn chế, dẫn đến việc huy động vốn thấp, quy mô sản xuất nhỏ lẻ, manh mún; việc tiếp cận công nghệ và cải tiến, áp dụng công nghệ với thanh niên nông thôn còn yếu; việc triển khai các phong trào, chương trình đồng hành với thanh niên tiếp cận khoa học, công nghệ tiên tiến còn nhiều mặt chưa đồng đều, nhất là ở vùng sâu, vùng xa. Ngoài ra, số thanh niên nông thôn được hỗ trợ phát triển kinh tế, khởi nghiệp còn chưa nhiều, tính lan tỏa chưa cao…
Nhiều lớp tập huấn được tổ chức góp phần nâng cao kiến thức khởi nghiệp cho thanh niên.
Ðể khắc phục tình trạng này, trong thời gian tới, Tỉnh đoàn Bắc Kạn tiếp tục hỗ trợ, kết nối, khuyến khích thanh niên khởi nghiệp; đồng thời triển khai tham mưu cơ chế, chính sách hỗ trợ thanh niên phát triển kinh tế, nhất là tham mưu thành lập Quỹ Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp.
Phong trào phát triển kinh tế, lập thân, lập nghiệp giúp nhau giảm nghèo trong thanh niên là phong trào ý nghĩa, đã đi vào thực chất. Qua đó, khẳng định ĐVTN là một trong những lực lượng quan trọng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh./.
