Thanh thiếu niên Cao Bằng khẳng định trí tuệ trẻ trên bản đồ khoa học Việt Nam

Bà Hoàng Thị Bình, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh cùng 5 học sinh nhận “Huy hiệu Tuổi trẻ sáng tạo” tại Lễ tổng kết và trao giải Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên nhi đồng toàn quốc 2025.

Vinh dự đặc biệt từ Trung ương Đoàn

Huy hiệu “Tuổi trẻ sáng tạo” là phần thưởng của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trao tặng cho những đoàn viên, thanh thiếu nhi có thành tích nổi bật trong các hoạt động sáng kiến, sáng chế, nghiên cứu khoa học, giải pháp kỹ thuật có giá trị và được công nhận. Để được xét tặng, cá nhân phải đạt thành tích cấp quốc gia hoặc quốc tế với các đề tài nghiên cứu có giá trị khoa học, tính ứng dụng cao. Điều này chứng minh công trình của nhóm học sinh Cao Bằng không dừng lại ở ý tưởng mà được triển khai bài bản, có tính thực tiễn và được giới chuyên môn công nhận.

5 gương mặt xuất sắc được trao Huy hiệu năm nay gồm: Nguyễn Bảo Sơn (Trường THPT Chuyên Cao Bằng), Ngọc Tăng Hoàng, Bùi Tiến Minh, Nông Minh Huy, Trịnh Minh Tùng (Trường THCS Hợp Giang). Các em được tôn vinh sau khi mô hình “Địa tầng Trái đất và giới thiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng” xuất sắc giành Giải Nhất Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên, Nhi đồng toàn quốc lần thứ 21 năm 2025.Đồng thời, nhận Huy chương vàng “Nhà sáng tạo trẻ Việt Nam 2025” của Liên hiệp các Hội Khoa và Kỹ thuật Việt Nam - Bộ Khoa học công nghệ - Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Đây là sự ghi nhận đối với trí tuệ, bản lĩnh của tuổi trẻ địa phương, đồng thời khẳng định bước tiến mạnh mẽ của học sinh Cao Bằng trong phong trào sáng tạo khoa học trẻ toàn quốc.

Huy hiệu là nguồn động viên mạnh mẽ, tiếp tục khơi dậy tinh thần nghiên cứu và khát vọng cống hiến của thế hệ trẻ, những chủ nhân tương lai của quê hương và đất nước. Việc 5 học sinh Cao Bằng cùng lúc đạt chuẩn danh hiệu này cho thấy tầm vóc và mức độ nghiêm túc trong nghiên cứu khoa học của thế hệ trẻ địa phương. Chị Nguyễn Phạm Duy Trang, Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Hội đồng Đội Trung ương, nhấn mạnh: Huy hiệu Tuổi trẻ sáng tạo không chỉ ghi nhận kết quả của một công trình khoa học, mà còn là sự tôn vinh tinh thần dám nghĩ, dám làm, khát vọng đổi mới liên tục của thanh thiếu nhi Việt Nam.

Góp phần quảng bá di sản Cao Bằng

Mô hình đạt giải của nhóm học sinh là sản phẩm tiêu biểu của giáo dục STEM, kết hợp kiến thức Khoa học - Công nghệ - Kỹ thuật - Toán học. Mô hình mô phỏng cấu trúc địa tầng Trái đất theo dạng xoắn ốc trực quan, giúp người học hiểu rõ tiến trình hình thành địa chất, sinh giới qua các kỷ.

Cô Hà Thị Thu Hà, giáo viên Lịch sử - Địa lý Trường THCS Hợp Giang đánh giá mô hình có tính ứng dụng sư phạm nổi bật: Trực quan, dễ quan sát; tích hợp dữ liệu số cập nhật từ các nghiên cứu địa chất; có thuyết minh song ngữ Việt - Anh, phù hợp sử dụng trong giảng dạy và giới thiệu với du khách quốc tế. Không chỉ dừng lại trong trường học, mô hình còn được đưa ra Phố đi bộ Kim Đồng để giới thiệu rộng rãi tới người dân và du khách. Đây là minh chứng rõ nét cho khả năng kết nối giữa khoa học trẻ và quảng bá giá trị Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng - di sản quý báu của quê hương.

Đặc biệt, tất cả các sản phẩm giành giải nhất Cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng toàn quốc đều được đề cử tham gia Cuộc thi Triển lãm quốc tế sáng tạo khoa học công nghệ trẻ (IEYI). Đây thực sự là vinh dự, trách nhiệm đối với nhóm học sinh của tỉnh Cao Bằng, cũng là lần đầu tiên các “Nhà sáng tạo trẻ” Cao Bằng được tham dự Cuộc thi uy tín của thế giới. Điều này đòi hỏi sự nỗ lực của nhóm học sinh cũng như sự đồng hành của các nhà khoa học, các cơ quan tổ chức của địa phương để giúp đỡ các em phát triển được đề tài sáng tạo của mình.

Bà Hoàng Thị Bình, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh cho biết: Liên hiệp Hội sẽ luôn đồng hành cùng các em học sinh trong suốt quá trình hoàn thiện và phát triển sản phẩm. Đây không chỉ là trách nhiệm mà còn là niềm tự hào khi được hỗ trợ thế hệ trẻ của tỉnh tham gia sân chơi trí tuệ quốc tế. Liên hiệp Hội sẽ phối hợp với các chuyên gia, nhà khoa học và các đơn vị liên quan để tư vấn, bổ sung kiến thức, giúp các em nâng cao tính ứng dụng, khả năng trình bày và hoàn thiện mô hình trước khi bước vào vòng thi quốc tế. Với sự sáng tạo và quyết tâm của học sinh cùng sự hỗ trợ chuyên môn kịp thời, các sản phẩm của Cao Bằng sẽ tạo được dấu ấn tốt tại IEYI.

Lan tỏa cảm hứng, khẳng định trách nhiệm công dân trẻ

Việc 5 học sinh được trao Huy hiệu “Tuổi trẻ sáng tạo” và Huy chương vàng Nhà sáng tạo trẻ Việt Nam 2025 không chỉ đem lại niềm tự hào cho các em và gia đình, mà còn khẳng định vị thế của ngành giáo dục tỉnh trong phong trào đổi mới sáng tạo của cả nước. Mỗi em đã trở thành những “đại sứ trẻ” giới thiệu di sản địa chất Non nước Cao Bằng bằng góc nhìn khoa học, hiện đại và đầy trách nhiệm.

Mô hình “Địa tầng Trái đất và giới thiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng” giới thiệu cho du khách quốc tế tại Phố đi bộ Kim Đồng.

Theo Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịchNông Thị Tuyến, thành tích của các em học sinh là minh chứng rõ ràng cho sự lan tỏa của Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng trong đời sống cộng đồng, đặc biệt là trong thế hệ trẻ. Những mô hình, ý tưởng sáng tạo từ chính học sinh địa phương cho thấy các em không chỉ hiểu sâu về di sản quê hương, mà còn biết cách chuyển tải tri thức địa chất bằng phương pháp mới, dễ tiếp cận và phù hợp với xu hướng giáo dục hiện đại. Đây là tín hiệu rất đáng mừng đối với ngành văn hóa - du lịch, bởi các em đã và đang góp phần quảng bá hình ảnh Cao Bằng theo cách gần gũi, sinh động nhất.

Có thể thấy, sự trưởng thành của lớp trẻ trong lĩnh vực khoa học - sáng tạo chính là nền tảng để Cao Bằng xây dựng đội ngũ công dân có tri thức, có trách nhiệm với di sản, sẵn sàng đồng hành cùng tỉnh trong tiến trình phát triển du lịch bền vững và hội nhập quốc tế. Hiện nhóm tác giả đang tiếp tục hoàn thiện và nâng cấp sản phẩm mô hình “Địa tầng Trái đất và giới thiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng” để tham gia Cuộc thi Triển lãm quốc tế sáng tạo khoa học công nghệ trẻ tại Malaysia vào tháng 5/2026 - sân chơi khoa học quốc tế dành cho các nhà sáng tạo trẻ thế giới - cơ hội để trí tuệ trẻ Cao Bằng bước ra sân chơi lớn, sánh vai với bạn bè năm châu.

Hạnh Nguyên