Thành tích SEA-PLM 2024: Việt Nam dẫn đầu cả 2 lĩnh vực đọc hiểu và toán

Tối 4-12, Bộ GD&ĐT thông tin về hội nghị công bố báo cáo khu vực chương trình Đánh giá kết quả học tập của học sinh tiểu học Đông Nam Á (SEA-PLM) chu kỳ 2024, diễn ra tại Philippines.

SEA-PLM 2024 quy tụ 7 quốc gia gồm Campuchia, Timor Leste, Lào, Myanmar, Malaysia, Philippines và Việt Nam. Các học sinh lớp 5 của các nước tham gia thực hiện cùng bài đánh giá năng lực đọc hiểu, viết và toán, do ban thư ký Bộ trưởng Giáo dục ASEAN (SEAMEO) thiết kế.

Trong chu kỳ 2024, Việt Nam huy động 152 trường tiểu học thuộc 53 tỉnh, thành (cũ), cùng sự tham gia của 152 hiệu trưởng, 1.074 giáo viên lớp 5, khoảng 6.000 học sinh lớp 5 và 6.000 phụ huynh.

Bộ GD&ĐT cho biết học sinh lớp 5 Việt Nam tiếp tục đạt điểm cao nhất ở hai lĩnh vực đọc hiểu và toán. Tuy nhiên, điểm trung bình đều giảm nhẹ so với chu kỳ 2019.

Cụ thể, ở lĩnh vực đọc hiểu, học sinh Việt Nam đạt 323,5 điểm, giảm 3,86% so với mức 336,5 điểm năm 2019. So với các nước tham gia, Việt Nam vẫn dẫn đầu, tiếp theo là Malaysia (313,6 điểm), Myanmar (305,3 điểm), Campuchia (296,4 điểm), Philippines (289,5 điểm) và Lào (276,2 điểm).

Ở lĩnh vực Toán, học sinh Việt Nam đạt 334,6 điểm, thấp hơn 1,99% so với mức 341,4 điểm của năm 2019. Các nước tiếp theo lần lượt là Malaysia (309,9 điểm), Myanmar (307,2 điểm), Campuchia (301,5 điểm), Philippines (292,8 điểm) và Lào (282,7 điểm).

Việt Nam cũng có tỉ lệ học sinh đạt mức năng lực cao cao nhất khu vực. Ở lĩnh vực đọc hiểu, tỉ lệ này đạt 66%, vượt xa mức trung bình khu vực 40%.

Tỉ lệ học sinh lớp 5 đạt mức năng lực cao ở lĩnh vực đọc hiểu. Nguồn: MOET

Trong lĩnh vực toán, 88% học sinh Việt Nam đạt mức năng lực cao, so với mức trung bình 36%.

Tỉ lệ học sinh lớp 5 đạt mức năng lực cao ở lĩnh vực toán học. Nguồn: MOET

Xét theo chuẩn Mục tiêu phát triển bền vững (SDG 4.1.1b), Việt Nam đứng đầu với 86% học sinh đạt mức tối thiểu ở đọc hiểu và 95% ở toán, đều là các tỉ lệ cao nhất trong số các quốc gia tham gia đánh giá.

Tại hội nghị, SEAMEO cũng công bố 10 phát hiện từ dữ liệu SEA-PLM giai đoạn 2019-2024.

Thứ nhất, chỉ 1/2 học sinh trong khu vực đạt mức năng lực tối thiểu ở đọc hiểu và chỉ 1/3 đạt mức này ở Toán, cho thấy nhu cầu cấp thiết tăng đầu tư cho học tập nền tảng, đặc biệt đối với nhóm yếu thế.

Thứ 2, kết quả học tập nhìn chung duy trì ổn định, bất chấp các biến động từ năm 2019, nhưng vẫn cần chiến lược hướng tới tương lai.

Thứ 3, học sinh ở nhóm năng lực yếu cải thiện chậm, đòi hỏi chiến lược can thiệp có mục tiêu và hỗ trợ tăng tốc để thu hẹp khoảng cách.

Thứ 4, rào cản học tập vẫn tồn tại, ảnh hưởng khác nhau giữa kết quả của học sinh nam và nữ, cần xây dựng hệ thống giáo dục để đảm bảo cơ hội bình đẳng.

Thứ 5, điều kiện về kinh tế - xã hội vẫn ảnh hưởng nhiều đến kết quả của học sinh.

Thứ 6, cơ hội học tập sớm và nguồn lực trường học tác động tốt hơn tới kết quả của học sinh.

Thứ 7, học sinh đạt kết quả tốt hơn khi ngôn ngữ sử dụng ở nhà tương thích với ngôn ngữ trong bài đánh giá.

Thứ 8, trình độ giáo viên đã cải thiện nhưng vẫn thiếu năng lực sư phạm.

Thứ 9, đầu tư cho giáo dục có xu hướng giảm, hệ thống giáo dục cần nâng cao tính công bằng và hiệu quả, đảm bảo mọi người học đều được tiếp cận giáo dục chất lượng, đồng thời tối ưu hóa việc sử dụng nguồn lực để duy trì tăng trưởng bền vững.

Thứ 10, việc sử dụng dữ liệu để ra quyết định còn hạn chế, cần tăng cường theo dõi tiến độ, nhân rộng thực hành hiệu quả và thúc đẩy hoạch định chính sách dựa trên bằng chứng.

Phát biểu trực tuyến tại hội nghị, Thứ trưởng Thường trực Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng cho biết thành công của SEA-PLM 2024 là minh chứng cho tinh thần hợp tác và cam kết nâng cao chất lượng giáo dục trong khu vực.

Theo ông Thưởng, bộ dữ liệu và báo cáo SEA-PLM có ý nghĩa quan trọng đối với Việt Nam trong hoạch định chính sách giáo dục thời gian tới. Trong bối cảnh đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới với yêu cầu hội nhập, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, những kinh nghiệm từ các chương trình đánh giá khu vực và quốc tế sẽ tiếp tục được Việt Nam vận dụng vào đổi mới dạy học và đánh giá học sinh.

THANH TÚ