Thanh toán trực tuyến - An ninh mạng và bảo vệ dữ liệu là điều kiện tiên quyết

Ông Phạm Anh Tuấn – Vụ trưởng Vụ Thanh toán, NHNN

Thanh toán xuyên biên giới: Xu thế tất yếu trong thời đại số

Tại Hội thảo "Thanh toán xuyên biên giới và vay vốn trực tuyến: Tiện ích số cho kinh doanh và tiêu dùng", ông Phạm Anh Tuấn – Vụ trưởng Vụ Thanh toán, NHNN khẳng định, kết nối thanh toán xuyên biên giới là yêu cầu tất yếu trong bối cảnh hội nhập. Để thúc đẩy, cần đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, hoàn thiện hành lang pháp lý, tăng cường phối hợp liên ngành và mở rộng hợp tác quốc tế.

NHNN đã triển khai chủ trương thanh toán QR xuyên biên giới. Người Việt Nam đi Thái Lan có thể thanh toán bằng QR như trong nước, với tỷ giá cạnh tranh; từ tháng 9/2025, một số đơn vị tại Trung Quốc cũng bắt đầu chấp nhận thanh toán QR. Đến năm 2026, NHNN dự kiến hoàn tất các dự án thanh toán song phương với Ấn Độ, Malaysia, Singapore…

Theo bà Lê Thị Thúy Hà – Giám đốc Dự án Digital Lending, MBBank, với QR, khách hàng chỉ cần một chiếc điện thoại kết nối mạng để thanh toán, tiện lợi và chi phí thấp hơn so với thẻ quốc tế.

Ông Nguyễn Hoàng Long – Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS) nhấn mạnh, thế giới đang biến động nhanh chóng, thị trường thay đổi liên tục khiến các mô hình kinh doanh và phương thức thanh toán truyền thống dần mất đi lợi thế. Nhiều kinh nghiệm từng thành công trong quá khứ nay đã không còn phù hợp.

Ông Long cho biết, kết nối thanh toán xuyên biên giới là yêu cầu cấp thiết để phát triển du lịch, dịch vụ và thương mại số. Tại châu Á, Trung Quốc đi rất xa trong lĩnh vực thanh toán số. Thanh toán không dùng tiền mặt đã chiếm ưu thế tuyệt đối, tiền mặt gần như biến mất trong đời sống thường nhật.

Ông Nguyễn Hoàng Long nhấn mạnh, dưới sự chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước, với vai trò đơn vị thanh toán quốc gia và cũng là "cửa ngõ" kết nối quốc tế, NAPAS luôn nỗ lực mở rộng các kênh thanh toán xuyên biên giới. Qua đó, người dân có thể sử dụng ứng dụng ngân hàng số của các ngân hàng Việt Nam để chi tiêu, thanh toán tại những quốc gia có kết nối song biên. Đồng thời, ở chiều ngược lại, không chỉ các doanh nghiệp, cửa hàng lớn mà ngay cả các cửa hiệu nhỏ phục vụ khách Việt cũng có thể phục vụ du khách quốc tế thông qua hình thức quét mã QR xuyên biên giới, nhanh chóng, an toàn và thuận tiện. Nhờ vậy, hệ thống thanh toán trong nước ngày càng tự chủ, giảm phụ thuộc vào các đơn vị quốc tế, đồng thời thúc đẩy hợp tác khu vực, nâng cao vị thế của đồng tiền Việt Nam cũng như hệ thống thanh toán quốc gia.

Ông Nguyễn Hoàng Long – Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS)

Cho vay trực tuyến – động lực cho tài chính toàn diện

Ông Phạm Anh Tuấn cho biết, cho vay trực tuyến là một chỉ tiêu quan trọng trong lộ trình chuyển đổi số ngân hàng, giúp khách hàng tiếp cận vốn thuận tiện hơn. NHNN đã ban hành Thông tư 06/2023/TT-NHNN (sửa đổi Thông tư 39/2016/TT-NHNN), cùng với Nghị định 94/2025/NĐ-CP của Chính phủ, lần đầu tiên cho phép triển khai mô hình cho vay ngang hàng (P2P lending) trong khuôn khổ thử nghiệm có kiểm soát.

Trong bối cảnh này, an toàn dữ liệu trở thành yêu cầu then chốt. Ông Tuấn nhấn mạnh cần đầu tư hạ tầng bảo mật, ứng dụng AI giám sát, hoàn thiện khung pháp lý bảo vệ dữ liệu cá nhân, chia sẻ thông tin tình báo mạng và đào tạo định kỳ cho nhân viên để tạo niềm tin cho người dùng.

Bà Lê Thị Thúy Hà cho biết, MBBank đã đạt nhiều kết quả nổi bật: hơn 33 triệu khách hàng mở tài khoản trực tuyến bằng eKYC; 100% khoản vay tín chấp và 90,8% khoản vay sản xuất kinh doanh đã được giải ngân trực tuyến, với doanh số lũy kế hơn 165 nghìn tỉ đồng chỉ trong 8 tháng đầu năm 2025. Công nghệ eKYC và chữ ký số giúp quy trình vay vốn tại MB chỉ mất vài phút từ định danh đến giải ngân.

Du khách Việt dễ dàng thanh toán quét QR xuyên biên giới tại Lào

Bà Nguyễn Thị Ngoan – Giám đốc Tài chính Tập đoàn MISA, CEO JETPAY, phân tích rằng vay online giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa khắc phục rào cản hồ sơ truyền thống, giải ngân chỉ trong 24 giờ, không cần tài sản bảo đảm mà dựa trên dữ liệu số. Năm 2024, hạn mức cấp đạt 6.721 tỉ đồng, giải ngân 8.686 tỉ đồng; đến tháng 8/2025, con số này đã tăng lên 7.634 tỉ đồng và 11.875 tỉ đồng, với tỷ lệ vay thành công gấp 10 lần truyền thống.

Bà Ngoan kiến nghị NHNN sớm triển khai sandbox P2P, cho phép các nền tảng như MISA Lending tham gia thử nghiệm và được tiếp cận trực tiếp dữ liệu CIC để đánh giá tín dụng minh bạch hơn.

Anh Minh