Tháo gỡ điểm nghẽn trong thực hiện chỉ số cải cách hành chính sau sáp nhập đơn vị hành chính
Từ đầu năm đến nay, kết quả thực hiện bộ chỉ số chỉ đạo, điều hành và đánh giá chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp trong thực hiện thủ tục hành chính (TTHC), cung cấp dịch vụ công (DVC) theo thời gian thực trên môi trường điện tử (bộ chỉ số) của tỉnh luôn đứng thứ trong top 10 các tỉnh, thành phố trên toàn quốc. Tuy nhiên tháng 9 và tháng 10/2024, kết quả thực hiện bộ chỉ số này của tỉnh đứng thứ 21 và 34/63 tỉnh, thành phố trên toàn quốc. Nguyên nhân tụt hạng là do sau sắp xếp đơn vị hành chính (ĐVHC), các cơ quan, đơn vị có thay đổi về con người, thông tin của cả cán bộ, công chức cấp huyện, xã và người dân. Các ngành chức năng, các địa phương đang nỗ lực thực hiện nhiều giải pháp tháo gỡ những điểm nghẽn này để nhanh chóng trở lại vị trí top đầu của cả nước.
Thực hiện Đề án sắp xếp ĐVHC, Nam Định có 2 ĐVHC cấp huyện thực hiện sắp xếp (huyện Mỹ Lộc và thành phố Nam Định) và có 77 đơn vị cấp xã (gồm 55 xã, 17 phường, 5 thị trấn). Sau sắp xếp, tỉnh còn 9 ĐVHC cấp huyện (gồm 8 huyện và thành phố Nam Định); 175 ĐVHC cấp xã (gồm 146 xã, 14 phường, 15 thị trấn); giảm 1 ĐVHC cấp huyện, 51 ĐVHC cấp xã. Tương ứng với đó là 52 ĐVHC và hàng loạt cán bộ, công chức các huyện, thành phố và xã, phường, thị trấn phải thay đổi mã định danh theo địa chỉ mới để nhanh chóng tiếp nhận sự chỉ đạo, điều hành của các cấp cũng như không làm gián đoạn việc phục vụ giao dịch hành chính trên môi trường mạng. Để các đơn vị, cá nhân duy trì hoạt động thường xuyên của các nền tảng số, dịch vụ số dùng chung của tỉnh nhanh chóng, chính xác, không bị gián đoạn thông tin, Sở Thông tin và Truyền thông (TT và TT) đã triển khai thực hiện 11 nhiệm vụ ngay sau khi có quyết định sắp xếp lại ĐVHC. Sở TT và TT phối hợp với các đơn vị liên quan của các Bộ: Công an, Tư pháp, Văn phòng Chính phủ, Ban Cơ yếu Trung ương; các doanh nghiệp viễn thông tổ chức thay đổi tên, mã đơn vị trên Cổng DVC tỉnh, Cổng DVC quốc gia, Hệ thống báo cáo chính phủ, Hệ thống phản ánh kiến nghị, Chứng thực điện tử của các đơn vị thực hiện sắp xếp ĐVHC. Phân quyền cho 1 đơn vị cấp huyện, 51 đơn vị xã, phường, thị trấn với gần 600 tài khoản trên Cổng DVC tỉnh và gần 100 tài khoản trên phần mềm chứng thực điện tử, Hệ thống báo cáo chính phủ, Hệ thống phản ánh kiến nghị. Thay đổi mã định danh cho gần 200 đơn vị trên Cổng DVC của tỉnh và Cổng DVC quốc gia; dừng hoạt động 48 mã định danh, tạo mới 8 mã định danh trên trục Liên thông văn bản của tỉnh và trục quốc gia; tạo mới khoảng 1.000 tài khoản trên hệ thống Quản lý văn bản điều hành; cấp gần 300 tài khoản email công vụ cho của các phòng, ban, các xã sáp nhập vào thành phố Nam Định. Như vậy ngay sau sáp nhập ĐVHC, ở tất cả các đơn vị có biến động về địa giới hành chính và cá nhân cán bộ, công chức có thay đổi chức danh công việc đều được hướng dẫn và chuẩn hóa thông tin để đáp ứng yêu cầu giải quyết TTHC cho người dân, doanh nghiệp. Bộ phận một cửa của các ĐVHC sau sáp nhập chủ động bố trí cán bộ hiểu rõ địa bàn, nắm vững từng hộ dân để dễ dàng hướng dẫn công dân đến giải quyết TTHC. Qua đó góp phần hoàn thành thắng lợi một trong những mục tiêu sắp xếp ĐVHC của tỉnh là cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức theo vị trí việc làm, sàng lọc, nâng cao chất lượng và trách nhiệm công vụ của cán bộ, công chức, viên chức; mở rộng không gian phát triển, tập trung nguồn lực, phát huy tiềm năng, lợi thế của các địa phương để phát triển bền vững.
Mặc dù Sở TT và TT cùng các sở, ngành và địa phương nỗ lực đảm bảo thông tin thông suốt, tuy nhiên trong quá trình chuyển đổi vẫn còn một số cán bộ chưa thích nghi ngay với công việc. Đặc biệt số cán bộ của huyện Mỹ Lộc trước đây chưa bắt kịp quy trình công nghệ của hệ thống đăng nhập một lần do hệ thống này mới chỉ áp dụng trên địa bàn thành phố Nam Định. Nhiều người dân, doanh nghiệp chưa thực hiện việc chuyển đổi thông tin cá nhân và đơn vị mình hoặc chuyển đổi rồi nhưng vẫn nhầm lẫn giữ thông tin cũ khiến cho việc giải quyết TTHC phải mất thêm công đoạn chuẩn hóa thông tin cá nhân. Những nguyên nhân khách quan này dẫn đến việc tỷ lệ TTHC cập nhật, công khai đúng hạn còn thấp; tỷ lệ hồ sơ đồng bộ lên Cổng DVC quốc gia chưa khớp với số liệu thực tế giải quyết tại địa phương; tỷ lệ thanh toán trực tuyến thấp và việc sử dụng lại dữ liệu cũ vẫn là 0%. Đây cũng chính là nguyên nhân cơ bản làm giảm thứ hạng của tỉnh trong việc thực hiện bộ chỉ số.
Nhận diện rõ những tồn tại làm giảm điểm thực hiện bộ chỉ số, toàn tỉnh đang tổ chức rà soát, đánh giá lại toàn bộ các nhiệm vụ, chỉ tiêu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao về công tác cải cách, kiểm soát TTHC, xây dựng Chính phủ điện tử, Chính phủ số để khắc phục. Trên cơ sở đó các sở, ngành, địa phương tiếp tục thực hiện đúng quy định về công bố, công khai TTHC; tái cấu trúc xây dựng DVC trực tuyến toàn trình; sử dụng lại hồ sơ, dữ liệu số hóa… nhằm tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp trong thực hiện TTHC; cung cấp đầy đủ TTHC có yêu cầu nghĩa vụ tài chính trên Cổng DVC quốc gia. Bên cạnh đó, nhanh chóng khai thác, sử dụng lại thông tin, dữ liệu số hóa để tránh lãng phí dữ liệu và người dân, doanh nghiệp không phải nộp lại đầy đủ thành phần hồ sơ khi thực hiện TTHC. Sở TT và TT tăng cường hỗ trợ các đơn vị xử lý các vấn đề phát sinh trên Cổng DVC, Hệ thống quản lý văn bản, liên thông văn bản, chữ ký số, email, trang thông tin điện tử; báo cáo hàng tháng Cổng DVC trực tuyến tỉnh, phần mềm quản lý văn bản và điều hành, trục liên thông tỉnh; sao lưu dữ liệu hàng ngày tại Trung tâm tích hợp dữ liệu tỉnh. Tích cực hoàn thiện, nâng cấp kho quản lý dữ liệu điện tử của tổ chức, cá nhân tại Cổng DVC của tỉnh; chia sẻ, kết nối với Cổng DVC quốc gia để lưu trữ, bảo quản, khai thác, tái sử dụng, qua đó giúp nâng cao hiệu quả cung cấp DVC của các cơ quan hành chính Nhà nước, tạo điều kiện thuận lợi nhất để người dân, tổ chức, doanh nghiệp thực hiện TTHC.