Tháo gỡ vướng mắc cho hàng ngàn dự án sau thanh tra, kiểm tra

Sáng 8/12, tiếp tục Kỳ họp thứ 10, Quốc hội đã nghe Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế và Tài chính về dự án Nghị quyết mở rộng phạm vi áp dụng của Nghị quyết số 170/2024/QH15 ngày 30/11/2024 của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc thù để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với các dự án, đất đai trong kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và Khánh Hòa cho các dự án, đất đai trong kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án có tình huống pháp lý tương tự trên phạm vi cả nước.

Trình bày Tờ trình, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, việc ban hành Nghị quyết mở rộng phạm vi áp dụng của Nghị quyết số 170/2024/QH15 là hết sức cần thiết, mục đích chính là thể chế hóa chủ trương của Đảng về tháo gỡ vướng mắc cho các dự án đã có kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án trên phạm vi cả nước, nhằm giải quyết dứt điểm các dự án tồn đọng kéo dài, khơi thông nguồn lực đầu tư, phát huy cao nhất giá trị nguồn lực đất đai.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày Tờ trình

Thực tế cho thấy, kết quả thực hiện Nghị quyết số 170/2024/QH15 tại 05 địa phương (Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Tây Ninh) tính đến ngày 01/12/2025 đã cho thấy hiệu quả rõ rệt như: đã hoàn thành xử lý 1.759/2.161 dự án, nhà đất, đạt 81,39%; tổng giá trị vốn đầu tư khoảng 220.433 tỷ đồng; đưa 6.101,51 ha đất vào khai thác, sử dụng. Kết quả này khẳng định chủ trương này rất hiệu quả, phù hợp với nhu cầu thực tiễn, góp phần khơi thông nguồn lực thúc đẩy kinh tế phát triển, chống lãng phí.

Trong quá trình triển khai, Ban chỉ đạo 751 của Chính phủ đã rà soát, tổng hợp được 1.104 dự án, đất đai trên toàn quốc có tình huống pháp lý tương tự cần áp dụng cơ chế đặc thù để tháo gỡ. Bộ trưởng Bộ Tài chính khẳng định, việc mở rộng Nghị quyết sẽ tạo cơ sở pháp lý để kịp thời xử lý những khó khăn, vướng mắc cho các dự án tồn đọng kéo dài trong kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án có tình huống pháp lý tương tự trên toàn quốc. Điều này nhằm khơi thông nguồn lực đầu tư tồn đọng, khắc phục tình trạng lãng phí, phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế tăng trưởng cao.

Chính phủ trình Quốc hội ban hành Nghị quyết theo hướng mở rộng đối tượng áp dụng cơ chế, chính sách đặc thù, áp dụng trên phạm vi toàn quốc cho các dự án, đất đai trong kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án có tình huống pháp lý tương tự.

Các đại biểu tại hội trường

Đối tượng áp dụng của Nghị quyết sẽ tương tự Nghị quyết số 170/2024/QH15, nhưng bổ sung thêm quy định đối với các dự án, đất đai được xác định thời điểm sai phạm, vi phạm trước ngày Nghị quyết này có hiệu lực thi hành để tránh tiếp tục xử lý các sai phạm mới phát sinh.

Chính phủ được giao quy định hướng dẫn tổ chức thực hiện và ban hành danh mục cụ thể các dự án áp dụng, đồng thời quy định giới hạn thời gian thực hiện đối với từng chính sách cụ thể. Chính phủ khẳng định Nghị quyết sẽ cơ bản kế thừa nguồn lực có sẵn, không làm phát sinh thêm bộ máy, con người thực hiện.

Chính phủ chịu trách nhiệm toàn diện về tính chính xác, đầy đủ, trung thực của danh mục các dự án, đất đai.

Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi nhấn mạnh, Ủy ban cơ bản thống nhất với sự cần thiết ban hành Nghị quyết và đề xuất một số vấn đề cần thảo luận và làm rõ. Theo đó, về phạm vi điều chỉnh và nguyên tắc thực hiện, Ủy ban đề nghị làm rõ quy định về việc áp dụng Nghị quyết đối với các dự án có sai phạm, vi phạm trước ngày Nghị quyết có hiệu lực thi hành.

Đồng thời, rà soát các nguyên tắc thực hiện (Điều 2) để đảm bảo không trùng lắp và không gây cách hiểu khác so với các nguyên tắc đã được quy định tại Kết luận số 77-KL/TW và Nghị quyết số 170/2024/QH15.

Về tổ chức thực hiện, Ủy ban tán thành việc giao Chính phủ ban hành danh mục các dự án áp dụng, nhưng đề nghị quy định rõ Chính phủ chịu trách nhiệm toàn diện về tính chính xác, đầy đủ, trung thực của danh mục các dự án, đất đai...

Trà My