THẢO LUẬN TỔ 13: PHÂN CẤP, PHÂN QUYỀN, GẮN VỚI TRÁCH NHIỆM CỤ THỂ ĐỂ THỦ ĐÔ HÀ NỘI PHÁT TRIỂN XỨNG TẦM

Toàn cảnh thảo luận Tổ 13, gồm các Đoàn ĐBQH Lạng Sơn, Bắc Ninh, Đắk Lắk và Hậu Giang

Phân cấp, phân quyền, gắn với trách nhiệm cụ thể.

Đóng góp ý kiến vào dự thảo Luật Thủ đô (sửa đôi), đại biểu Triệu Quang Huy – Đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn thống nhất với sự cần thiết sửa đổi luật nhằm nâng cao vị thế Hà Nội là Thủ đô của cả nước. Dự thảo luật trình Chính phủ với 7 Chương, 59 Điều, tăng 3 Chương và 20 điều so với luật hiện hành. Nội dung của dự thảo đã thể hiện tương đối đầy đủ, toàn diện 9 nhóm chính sách, nhiều nội dung nhằm phát huy vị trí, vai trò quan trọng, tiềm năng, thế mạnh của Thủ đô Hà Nội, đáp ưng yêu cầu và sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và sự kỳ vọng của Nhân dân cả nước đối với Thủ đô.Bên cạnh đó, dự thảo luật cũng củng cố địa vị pháp lý, thúc đẩy Thủ đô Hà Nội trở thành Thủ đô thông minh, hiện đại, xanh sạch đẹp, văn minh, an toàn thúc đẩy phát triển vùng đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm của cả nước phát triển.

Đại biểu Triệu Quang Huy – Đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn

Qua nghiên cứu nội dung dự thảo luật, đại biểu đồng tình với các chính sách đã nêu trong dự thảo; đồng thời đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát các chính sách theo hướng bám sát cơ sở chính trị, cơ sở thực tiễn hoàn thiện chính sách, nhất là Nghị quyết số 15-NQ/TW. Đặc biệt, cần thể hiện rõ trong luật các cơ chế chính sách đặc thù, có sự phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho thành phố Hà Nội có điều kiện thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội. Các điều kiện kèm theo cũng cần nêu rõ hệ thống chính sách phát triển nhân lực, nguồn lực tương xứng, trong đó làm rõ cơ chế phân cấp, phân quyền, chế độ trách nhiệm cụ thể.

Tán thành cao với sự cần thiết sửa đổi Luật Thủ đô, đại biểu Lê Thị Thanh Xuân – Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk cho rằng đây là đạo luật đặc biệt quan trọng, có ý nghĩa chính trị xã hội sâu sắc. Thủ đô Hà Nội là trái tim của cả nước, trái tim có đập nhịp đập mạnh mẽ, vững vàng, cơ thể cả nước mới phát triển khỏe mạnh và thịnh vượng. Đại diện cho cử tri Tây nguyên, đại biểu Lê Thị Thanh Xuân cho biết, người dân Tây nguyên luôn hướng về Thủ đô với tình yêu, niềm tin sâu sắc và thiêng liêng; đại biểu đã mượn lời của một bài hát để thể hiện tình cảm của cử tri và người dân hướng về Hà Nội: “Em hỏi cây kơ-nia, gió mày thổi về đâu, về vùng mặt trời mọc, rễ mày uống nước đâu, uống nước nguồn miền Bắc”.

Đại biểu Lê Thị Thanh Xuân bày tỏ đồng tình cao với báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tư pháp và đề nghị các quy định của dự thảo luật thể hiện rõ sự phân quyền mạnh mẽ hơn, giao nhiệm vụ cụ thể cho chính quyền của thành phố Hà Nội. Nội dung, phạm vi, cơ chế phân quyền, phân cấp, ủy quyền cần gắn với trách nhiệm cụ thể. Cùng với đó, cần quy định tính đặc thù cao hơn để Hà Nội phát triển đúng tầm của Thủ đô Văn hiến, thành phố vì hòa bình.

Bổ sung các chính sách đặc thù để văn hóa và du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn.

Đóng góp ý kiến vào dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Thị Hà – Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh quan tâm đến quy định về bảo tồn di sản, hỗ trợ cho văn hóa, phát triển không gian sáng tạo, trung tâm văn hóa (Điều 23) của dự thảo luật, đại biểu cho rằn quy định này của dự thảo luật kế thừa nội dung tại Điều 11 của Luật hiện hành, thể chế hóa Nghị quyết 15-NQ/TW năm 2022 về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, trong đó ưu tiên phát triển văn hóa, du lịch của Thủ đô thành ngành kinh tế mũi nhọn, nhất là du lịch văn hóa; đồng thời cụ thể hóa các mục tiêu về phát triển sáng tạo.

Theo báo cáo đánh giá tác động, công nghiệp văn hóa Thủ đô có những bước phát triển nhất định, đặc biệt số lượng di tích đứng đầu cả nước, với gần 6.000 di tích các loại, trong đó có 5 di sản thế giới, dẫn đầu cả nước về số lượng nghệ nhân trong cả nước trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể được nhà nước phong tặng. Vì vậy, trong dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) cần có cơ chế đặc thù, vượt trội về bảo tồn di sản, hỗ trợ cho văn hóa phát triển, sáng tạo.

Đại biểu Nguyễn Thị Hà – Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh

Tuy vậy, đại biểu cho rằng các hoạt động đầu tư cho văn hóa chưa có ưu đãi đặc thù vượt trội để thu hút đầu tư từ vốn tư nhân, như đầu tư các dự án phim trường, khu vui chơi lớn. Do vậy, dự thảo luật cần có quy định tạo điều kiện để Hà Nội có thể hình thành một hoặc nhiều trung tâm công nghiệp văn hóa, với ưu dãi trong tiếp cận đất đai, ưu đãi trong đầu tư để thu hút nguồn vốn tư nhân. Những trung tâm công nghiệp văn hóa này không chỉ tạo cơ hội để người dân được tiếp cận, sử dụng các dịch vụ, sản phẩm văn hóa chất lượng cao mà sẽ là nơi để sáng tạo văn hóa nghệ thuật; đồng thời gìn giữ văn hóa truyền thống để có tác động lan tỏa tới công tác bảo tồn, gìn giữ và phát triển văn hóa của cả nước.

Về phát triển y tế Thủ đô và chăm sóc sức khỏe Nhân dân (Điều 27), đại biểu cho biết, tại điểm a khoản 3 Điều 27 của dự thảo Luật quy định: “HĐND thành phố Hà Nội quy định chế độ tài chính, giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh y học gia đình”.

Trong khi đó, theo quy định tại Điều 110 của Luật Khám bệnh, chữa bệnh, Bộ trưởng Bộ Y tế có trách nhiệm chủ trì phối hợp với Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định phương pháp định giá đối với dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh; quy định giá cụ thể dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh thuộc danh mục do Quỹ bảo hiểm y tế thanh toán, giá cụ thể dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh do ngân sách nhà nước thanh toán, giá cụ thể dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh không thuộc danh mục do Quỹ bảo hiểm y tế thanh toán, mà không phải là dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh theo yêu cầu đối với các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thuộc Bộ Y tế và các Bộ khác; HĐND cấp tỉnh chỉ quy định giá cụ thể dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh về các nội dung nêu trên áp dụng đối với các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh của Nhà nước trên địa bàn quản lý thuộc phạm vi được phân quyền nhưng không được vượt quá giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh tương ứng do Bộ trưởng Bộ Y tế quy định. Đại biểu Nguyễn Thị Hà đề nghị làm rõ nội dung chế độ tài chính được HĐND Thành phố quy định và mối liên hệ với phương pháp định giá và mức giá trần do Bộ trưởng Bộ Y tế quy định để bảo đảm tính minh bạch, khách quan trong quá trình thực hiện.

Ngoài ra, Luật Bảo hiểm y tế hiện hành không quy định dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh y học gia đình và cấp cứu ngoại viện thuộc phạm vi được hưởng bảo hiểm y tế, trong khi đó, tại khoản 4 Điều 27 của dự thảo Luật lại cho phép được sử dụng nguồn kinh phí từ Quỹ bảo hiểm y tế để chi trả cho các dịch vụ này trên địa bàn thành phố Hà Nội là chưa bảo đảm nguyên tắc mọi người dân đều được bảo đảm bình đẳng về quyền và nghĩa vụ trong tham gia bảo hiểm y tế và thụ hưởng các dịch vụ y tế được xác định trong Nghị quyết số 20-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương.

Vì vậy, đại biểu Nguyễn Thị Hà đề nghị nội dung này cần được nghiên cứu, cân nhắc và đánh giá tác động kỹ, lường trước tình huống người dân sẽ sử dụng dịch vụ nhiều hơn, với tần suất lớn hơn trong tương lai và xu hướng già hóa dân số, thay đổi mô hình bệnh tật, giá dịch vụ tăng cao hơn,... Nếu đây không chỉ là vấn đề thực tiễn của riêng Hà Nội mà ở các địa phương khác cũng có yêu cầu tương tự thì cần nghiên cứu, tổng kết, quy định trong Luật Bảo hiểm y tế để áp dụng chung.

Đại biểu Chu Thị Hồng Thái – Đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn

Qua tiếp xúc cử tri tại địa phương và lấy ý kiến đóng góp hoàn thiện dự thảo luật, đại biểu Chu Thị Hồng Thái – Đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn cho biết, một số ý kiến đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu xem xét khoản 4, Điều 20 về biện pháp bảo đảm quy hoạch quy định: Khi đầu tư xây dựng mới đường giao thông hoặc mở rộng trục đường giao thông hiện có theo quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn Thủ đô, cơ quan có thẩm quyền lập quy hoạch chi tiết, trong đó xác định vị trí ranh giới diện tích đất thu hồi trong vùng phụ cận để thực hiện tái thiết đô thị, tái định cư tại chỗ, phát triển nhà ở thương mại dịch vụ.

Về nội dung này, cử tri đề nghị cơ quan soạn thảo làm rõ cơ chế thực hiện nội dung về xác định vị trí ranh giới diện tích đất thu hồi trong vùng phụ cận để thực hiện tái thiết đô thị, tái định cư tại chỗ, phát triển nhà ở thương mại, dịch vụ trong quá trình thực hiện quy hoạch có thu hồi đất. Đại biểu biểu cho rằng, căn cứ xác định vùng phụ cận để thực hiện tái định cư tại chỗ là vấn đề phức tạp, khó giải quyết trong thực tiễn, bởi trong khi thực hiện Luật Đất đai, việc giải phóng mặt bằng thực hiện các chương trình dự án phát triển kinh tế - xã hội khi không được người dân chấp thuận giải phóng mặt bằng để di chuyển đến các điểm tái định cư mới có nguyên nhân chênh lệnh địa tô vị trí giữa nơi cũ và nơi mới, làm ảnh hưởng đến lợi ích của người dân. Do đó, cần làm rõ nội dung này, tránh khó khăn trong quá trình thực hiện.

Ngoài ra, tại điểm b khoản 2 điều 20 của dự thảo luật quy định: UBND thành phố Hà Nội quyết định danh mục, biện pháp và lộ trình di dời các cơ sở không thuộc quy định tại điểm a khoản này; tại điểm b khoản 2 Điều 29, dự thảo luật quy định: UBND thành phố Hà Nội quyết đinh danh mục, biện pháp và lộ trình di dời các cơ sở không thuộc quy định tại khoản a điều này. Đại biểu Chu Thị Hồng Thái đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét quy định về thẩm quyền của UBND thành thẩm quyền của Hội đồng nhân dân. Bởi số lượng cơ sở có thể di dời thuộc thẩm quyền quản lý của UBND thành phố lớn, nên việc di dời có thể tác động đến nhiều đối tượng, việc giao thẩm quyền cho Hội đồng nhân dân thành phố sẽ phù hợp hơn.

Lan Hương - Nghĩa Đức