THẢO LUẬN TỔ 13: RÀ SOÁT, CỤ THỂ HÓA CÁC QUY ĐỊNH VỀ CÔNG CHỨNG ĐIỆN TỬ ĐẢM BẢO PHÙ HỢP, KHẢ THI

Toàn cảnh Phiên thảo luận tại Tổ 13

Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tham dự phiên thảo luận tại Tổ 13.

Dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) gồm 10 chương, 78 Điều, được xây dựng trên cơ sở giữ nguyên 09 điều, sửa đổi 61 điều, giảm bớt 12 điều và bổ sung 09 điều mới trong tổng số 81 điều của Luật Công chứng năm 2014.

Thảo luận tại Tổ 13, đa số ý kiến đại biểu tán thành sự cần thiết sửa đổi toàn diện Luật Công chứng hiện hành. Đồng thời, nhấn mạnh việc sửa đổi nhằm tiếp tục thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước về hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đổi mới tổ chức và hoạt động công chứng; khắc phục hạn chế, bất cập về thể chế, tạo cơ sở pháp lý cho bước phát triển mới của hoạt động công chứng theo chủ trương xã hội hóa, chuyển đổi số, nâng cao chất lượng và tính bền vững của hoạt động công chứng, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về công chứng.

Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tham dự phiên thảo luận tại Tổ 13

Cũng theo các đại biểu, dự thảo Luật cơ bản đã bảo đảm phù hợp với Hiến pháp, thống nhất, đồng bộ với các quy định của pháp luật chuyên ngành liên quan, đặc biệt là với các luật vừa được Quốc hội thông qua như Luật Đất đai; Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi); Luật Nhà ở (sửa đổi); Bộ Luật dân sự…. Tuy nhiên, cơ quan soạn thảo cần tiếp tục rà soát kỹ lưỡng, nhằm bảo đảm tính thống nhất của dự thảo Luật với một số luật khác có liên quan như Luật Viên chức,…

Nhất trí với nhiều nhiều nội dung được đề xuất sửa đổi, đại biểu Nguyễn Thị Kim Anh – Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh cho rằng, dự thảo Luật quy định về công chứng điện tử là phù hợp với xu thế chuyển đổi số hiện nay. Tuy nhiên, quy định tại dự thảo Luật còn khá chung chung. Vì vậy, đại biểu đề nghị, cần nghiên cứu, cụ thể hóa các quy định về công chứng điện tử; về quy trình, thủ tục, hồ sơ, người yêu cầu công chứng, và những người có liên quan,… trong việc thực hiện công chứng điện tử. Từ đó, làm cơ sở để Chính phủ hướng dẫn chi tiết, đảm bảo phù hợp với Luật Giao dịch điện tử vừa được Quốc hội thông qua.

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Anh – Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh

Cùng quan điểm, đại biểu Phạm Trọng Nghĩa – Đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn cho rằng, quy định như tại dự thảo Luật nhằm đáp ứng yêu cầu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 trong hoạt động công chứng, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số trong các giao dịch dân sự, kinh tế; bảo đảm đồng bộ với các quy định mới của Luật Giao dịch điện tử năm 2023.

Tuy nhiên, theo đại biểu trong điều kiện hiện nay, công nghệ chưa thể bảo đảm thay thế hoàn toàn vai trò của con người nên việc thực hiện công chứng điện tử cần tiến hành thận trọng, có bước đi hợp lý. Do đó, trước mắt dự thảo Luật cần quy định rõ chỉ áp dụng ở phạm vi hẹp với một số giao dịch đơn giản, không áp dụng đối với các giao dịch về bất động sản, thừa kế... như kinh nghiệm nhiều nước theo mô hình công chứng nội dung hiện nay. Bên cạnh đó, đề nghị xem xét giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định lĩnh vực được sử dụng công chứng điện tử mà không giao Chính phủ quy định như khoản 2 Điều 59 Dự thảo.

Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa – Đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn

Nêu quan điểm về nội dung này, đại biểu Trần Thị Vân – Phó Trưởng Đoàn ĐBQH chuyên trách tỉnh Bắc Ninh cho rằng, việc dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) lần này bổ sung các quy định về công chứng điện tử là hết sức cần thiết nhằm xây dựng hành lang pháp lý cho việc thực hiện và công nhận công chứng điện tử. Qua lấy ý kiến các phòng công chứng đều đề nghị, đây là sự thay đổi phương thức thực hiện không thay đổi bản chất và đặc điểm công chứng…Tuy nhiên, các nội dung tại dự thảo Luật mới chỉ dừng lại ở việc chỉnh lý và quy định một số nội dung cốt lõi nhất, các nguyên tắc vẫn còn rất chung chung và việc giao Chính phủ quy định chi tiết về các vấn đề liên quan như lộ trình thực hiện, cơ sở dữ liệu về công chứng, yếu tố kỹ thuật, công nghệ thông tin… phải đảm bảo tính xác thực, hợp pháp của hợp đồng, giao dịch.

Vì vậy, đại biểu tỉnh Bắc Ninh đề nghị, cần cân nhắc hết sức thận trọng để xây dựng đầy đủ khung pháp lý cho công chứng điện tử phù hợp với đòi hỏi, sự thay đổi, điều chỉnh các quy định về đất đai, dân sự, nhà ở, thương mại, doanh nghiệp, thuế… theo hướng xử lý hồ sơ điện tử. Nói cách khác, để xây dựng được thể chế và thúc đẩy tiến trình công chứng điện tử, cần có sự thay đổi lớn trong hệ thống pháp luật.

Đại biểu Trần Thị Vân – Phó Trưởng Đoàn ĐBQH chuyên trách tỉnh Bắc Ninh

“Đề nghị cần nghiên cứu, thực hiện thí điểm đối với một số giao dịch đơn giản như giấy ủy quyền, hồ sơ đăng ký doanh nghiệp… và có quy định rõ lộ trình thực hiện để đảm bảo hoàn thiện cơ sở dữ liệu và các yếu tố khác có liên quan trong 7 yếu tố cốt lõi của hợp đồng công chứng. Hiện nay, chỉ có 4/7 yếu tố có thể được các công cụ điện tử thực hiện chính xác và có thể thay thể hoàn toàn con người. Tuy nhiên, còn 3/7 yếu tố mà máy móc chưa thể đảm bảo thay thế hoàn toàn được vai trò của con người…”, đại biểu Trần Thị Vân – Phó Trưởng Đoàn ĐBQH chuyên trách tỉnh Bắc Ninh nêu rõ.

Quan tâm tới quy định về việc thành lập Văn phòng công chứng, đại biểu Lê Thị Thanh Lam – Phó Đoàn chuyên trách phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Hậu Giang đề nghị, sửa đổi theo hướng không quy định việc Ủy ban nhân dân tỉnh cho phép thành lập Văn phòng công chứng, giao Sở Tư pháp cho phép đăng ký hoạt động. Theo đó, Sở Tư pháp hướng dẫn các Công chứng viên dự kiến thành lập Văn phòng công chứng chuẩn bị hồ sơ và các điều kiện cần thiết khác, Sở Tư pháp cấp giấy đăng ký hoạt động, tương tự như việc thành lập các tổ chức hành nghề luật sư, đấu giá tài sản. “Việc này nhằm tăng cường trách nhiệm của Sở Tư pháp, nâng cao việc phân cấp trong quản lý nhà nước, giảm bớt thủ tục hành chính không cần thiết”, đại biểu nhấn mạnh.

Đại biểu Lê Thị Thanh Lam – Phó Đoàn chuyên trách phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Hậu Giang

Ngoài ra, về tiêu chuẩn bổ nhiệm công chứng viên, có ý kiến đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo cần nghiên cứu giữ nguyên điều kiện, tiêu chuẩn kinh nghiệm pháp luật là 05 năm như Luật hiện hành. Bởi vì, việc rút ngắn thời gian công tác pháp luật xuống 03 năm sẽ nới rộng tiêu chuẩn bổ nhiệm công chứng viên, sẽ khó bảo đảm thực hiện mục tiêu, định hướng phát triển nghề công chứng được đề cập tới tại Nghị quyết số 172/NQ-CP của Chính phủ ban hành ngày 19/11/2020 về chính sách phát triển nghề công chứng là:“Phát triển đội ngũ công chứng viên có chất lượng, số lượng phù hợp với nhu cầu xã hội, gắn việc bảo đảm quyền hành nghề của công chứng viên với việc chịu trách nhiệm trước pháp luật và người yêu cầu công chứng”, đồng thời, chưa phù hợp với tính chất, vai trò của nghề công chứng.

Các vị đại biểu Quốc hội tại Phiên thảo luận Tổ 13

Cũng tại Phiên thảo luận, các đại biểu còn cho ý kiến vào Dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) và Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng.

Đối với Dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi), các đại biểu tán thành sự cần thiết sửa đổi Luật để giải quyết các bất cập trong thực tiễn cũng như hoàn thiện chính sách thu, phù hợp với mục tiêu đề ra trong Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2030 và Kế hoạch số 81/KH-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Đồng thời, góp ý vào nhiều nội dung cụ thể liên quan đến: Đối tượng không chịu thuế (Điều 5); Về thời điểm xác định thuế giá trị gia tăng (Điều 8); Về khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào (Điều 14); Về các trường hợp hoàn thuế (Điều 15); Về trình tự, thủ tục hoàn thuế Giá trị gia tăng …

***Một số hình ảnh tại Phiên thảo luận Tổ 13:

Toàn cảnh Phiên thảo luận tại Tổ 13

Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tham dự phiên thảo luận tại Tổ 13

Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn Hoàng Văn Nghiệm điều hành Phiên thảo luận

Các vị đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk tại Phiên thảo luận Tổ 13

Các vị ĐBQH tỉnh Hậu Giang tham dự Phiên thảo luận tại Tổ 13

Các vị ĐBQH tỉnh Lạng Sơn tham dự Phiên thảo luận tại Tổ 13

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Anh - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh phát biểu tại Phiên thảo luận

Đại biểu Lê Thị Thanh Lam - Phó Đoàn chuyên trách phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Hậu Giang phát biểu tại Phiên thảo luận

Đại biểu Lê Thị Thanh Xuân - Phó Trưởng đoàn chuyên trách phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk phát biểu tại Phiên thảo luận

Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa - Đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn phát biểu tại Phiên thảo luận

Đại biểu Trần Thị Vân - Phó Trưởng Đoàn ĐBQH chuyên trách tỉnh Bắc Ninh phát biểu tại Phiên thảo luận

Đại biểu Triệu Quang Huy - Đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn phát biểu tại Phiên thảo luận

Đại biểu Lê Minh Nam - Đoàn ĐBQH tỉnh Hậu Giang phát biểu tại Phiên thảo luận

Đại biểu Lưu Văn Đức - Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk phát biểu tại Phiên thảo luận

Đại biểu Nguyễn Văn Quân - Đoàn DDBQH tỉnh Hậu Giang phát biểu tại Phiên thảo luận

Thảo luận tại Tổ 13 (Đoàn ĐBQH các tỉnh Lạng Sơn, Bắc Ninh, Đắk Lắk, Hậu Giang) về Dự án Luật Công chứng (sửa đổi), Dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) và Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng./.

Lê Anh - Phạm Thắng